Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
20 Сентябр, 2024   |   17 Рабиъул аввал, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
04:50
Қуёш
06:09
Пешин
12:21
Аср
16:35
Шом
18:26
Хуфтон
19:40
Bismillah
20 Сентябр, 2024, 17 Рабиъул аввал, 1446

Аллоҳ сифатлари ҳақида аҳли сунна мазҳаби

29.06.2022   804   2 min.
Аллоҳ сифатлари ҳақида аҳли сунна мазҳаби

Шайх Неъматуллоҳ Аъзамий ҳафизаҳуллоҳ айтади: "Аллоҳнинг муташобеҳ сифатлари хақидаги оят ва ҳадислар ҳақида аҳли сунна ва жамоанинг тутган йўли ушбу сифатларни Аллоҳнинг Ўзига тафвиз қилиш (ҳавола қилиш, топшириш)дир. 

Яъни, ушбу оят ва ҳадислардаги асл мақсад, маънони фақатгина Аллоҳнинг Ўзи билади. Ушбу оят ва ҳадислардан инсон зеҳнга келадиган, яъни Аллоҳнинг қўли дейилганда худди бизнинг қўлимиз каби қўлни тушуниш маъноси ирода қилинмайди. Балки, бу сифатлардан ирода қилинган асл маънони Аллоҳнинг Ўзигина билади. 

(Яъни, Аллоҳнинг мутошобеҳ сифатлари ҳақида салафи солиҳлар шарҳ этишмаган, мазкур сифатларни аслини Аллоҳга ҳавола қилишган, ким бунга маъно бермоқчи бўлса, уни қаттиқ танқид қилиб қайтаришган).

Аммо, ҳозирги замондаги ўзларини салафийлар дегувчиларнинг бу хусусдаги тутган йўли ўзларининг зеҳнларига келган маънони лозим тутишларидир. 

(Яъни, улар Аллоҳнинг бу сифатлари зотий, яд бу қўл дегани, қўл дедими демак Аллоҳнинг зотида бизнинг қўлимиз каби қўли бор дейишади).

Ушбу сабабли уларнинг мушаббиҳа ва мужассима бўлишлари лозим бўлади. 

(Аллоҳга жисм нисбат берувчилар мужассималар, Аллоҳни бандаларига ўхшатувчи мушаббиҳалар дейилади). 

Ушбу қавлни айтувчилар кофир бўлишига имом Шофеъий ва бошқа салаф имомлари ҳам фатво беришган".

(Яъни, Аллоҳнинг зотида бандалар каби қўл, оёқ, юз каби аъзолар бор дегувчилар мужассима ва мушаббиҳалардан бўлади).

Янада тушунарли бўлиши учун мисоллар келтирамиз: мотуридий ва ашъарий уламолари салафи солиҳларга эргашиб мутошобеҳ оят ва ҳадисларни Аллоҳга тафвиз қилишган. Аммо баъзи тоифалар чиқиб бу сифатларни зотий яъни бандаларнинг аъзолари каби бўлади дейишни бошлагач, таъвил қилишга мажбур бўлишган. Бу таъвилларда шариатга хилоф бўлмаслик ва аввалги уламолар илмига эргашишни лозим тутишган. 

Масалан:

Фатҳ сурасининг 10-оятида "Аллоҳнинг қўли уларнинг қўллари устидадир" дея марҳамат қилинган. Оятдаги "яд" - "қўл" мутошобеҳ бўлиб, имом Табарий ўзларининг тафсирида "Аллоҳнинг Ўз Расулига мадади, уларнинг Набий соллаллоҳу алайҳи васалламга ёрдамларидан қувватлироқдир. Зотан, улар Набий соллаллоҳу алайҳи васалламга у зотнинг душманларига қарши мадад беришга байъат қилишган эди" дея таъвил қилган. 

Миролим Мансур
МАҚОЛА
Бошқа мақолалар
Мақолалар

Сеҳргарнинг макри

20.09.2024   38   1 min.
Сеҳргарнинг макри

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм

Сеҳргарлар шайтоннинг хизматкорларидир. Шайтон инсонларни Аллоҳга ибодат қилишдан тўсиш учун ўз “ходимлари”ни ишга солади. Бунинг учун сеҳргар ўзининг ҳузурига келувчиларни Аллоҳдан бошқага атаб жонлиқ сўйишга, тумор тақишга чақиради. Натижада уларни аста-секин ширк амалларга бошлайди.

Уқба ибн Омир розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ким тумор тақса, батаҳқиқ ширк келтирибди”, деганлар (Имом Аҳмад ривояти).

Сеҳргарларнинг яна бошқа макрларидан бири бу – ҳузурига келганларнинг касалликлари ҳақида билишларини даъво қилишлари саналади. Улар ҳар бир инсонда учраб турадиган беморлик ва муаммолар масалан, бош, бел оғриғи, баъзан ғамга ботиш кабиларни айтиб, ўзларини гўёки мижознинг ҳар бир дарди ҳамда сирини биладигандек кўрсатишади. Яна сеҳргарлар варақларга Қуръони каримдаги айрим оятлардан ёзиб, ўзларини худди жинлардан эмас, Аллоҳдан ёрдам-мадад сўраётгандек қилиб кўрсатиб, одамларни алдайдилар.

Давоми бор...

1-қисм
2-қисм

3-қисм
4-қисм
5-қисм

Даврон НУРМУҲАММАД

Мақолалар