Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
21 Сентябр, 2025   |   29 Рабиъул аввал, 1447

Тошкент шаҳри
Бомдод
04:51
Қуёш
06:09
Пешин
12:21
Аср
16:34
Шом
18:26
Хуфтон
19:38
Bismillah
21 Сентябр, 2025, 29 Рабиъул аввал, 1447

Блефаропластика: Кўз тагидаги "доира"ларни йўқотишнинг шаръий ҳукми

16.01.2021   2069   2 min.
Блефаропластика: Кўз тагидаги

 

Савол: Ассалому алайкум, ҳурматли устоз, сўнгги йилларда тиббиёт ривожланиши наижасида "блефаропластика" деб аталадиган жарроҳлик амалиёти кенг қўлланилмоқда. Ушбу турдаги жаррроҳлик амалиёти бўйича динимиз кўрсатмаси қандай?

Жавоб: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Ва алайкум ассалом ва раҳматуллоҳи ва баракатуҳу. Ислом дини шифо берувчи ёлғиз Аллоҳ таоло эканлигини унутмаган ҳолда беморларга етган касалликлардан даволанишга рухсат беради. Шунингдек, инсонга бир қатор ноқулайликлар келтириб чиқарувчи ҳолатларга сабаб бўлувчи, айниқса, инсоннинг энг муҳим аъзоларидан бўлган кўзнинг очилиши қийинлашаётганлиги сабабли амалга ошириладиган тепа қовоқ пластикаси муолажаси (блефаропластика) динимизда рухсат этилган жарроҳлик амалиёти турларидан ҳисобланади.

Ислом инсонни ўз жонини қийнамасликка буюради. Зеро, ундаги ҳар бир аъзо Аллоҳ томонидан берилган омонатдир.

Бу турдаги касалликлар инсон ҳаёти давомида орттирилган бўлиб, бундай нуқсонларни кетказиш ва даволаш Аллоҳ берган хилқатни ўзартиришга кирмайди. Балки бу бугунги кунда тиббиёт соҳасида эришган ютуқлар туфайли пайдо бўлди. Бинобарин, жарроҳлик амалиёти қилиниб тери ичидаги ёғ қатламини (грыжани) олиб ташлаб, ортиқча терини кесиб ташлаш аъзоларнинг асл ҳолига келтиришдан иборат амалиёт бўлиб, Аллоҳ таолонинг қуйидаги сўзига мувофиқ келади:

﴿لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسَانَ فِي أَحْسَنِ تَقْوِيمٍ﴾

“Ҳақиқатан, Биз инсонни хушбичим ва хушсурат (шаклда) яратдик” (Тин сураси, 4-оят).

Бундан ташқари Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам Арфажа ибн Асъад розияллоҳу анҳунинг урушда бурни кесилиб кетганида кумушдан, кумуш мос келмагач тилладан бурун қилиб олишга рухсат берганлар (Имом Термизий ривоят).

Ушбу далил ва мисолларнинг барчасини ҳисобга олиб, пайдо бўлган шишларни камайтириш ёки тўлиқ бартараф қилиш ва кўзни яхши очилиши мақсадида қилинган амалиёт шаръан жоиз бўлади. Айни вақтда мазкур амалиётни безарар қовоқларни кичрайтириш, яъни ташқи кўринишни ўзгартириш учун қилинса, Аллоҳ таолонинг қуйидаги сўзига биноан ҳаром қилинган амалиётлар сирасига кириб қолади:

﴿وَلَآَمُرَنَّهُمْ فَلَيُغَيِّرُنَّ خَلْقَ اللَّهِ وَمَنْ يَتَّخِذِ الشَّيْطَانَ وَلِيًّا مِنْ دُونِ اللَّهِ فَقَدْ خَسِرَ خُسْرَانًا مُبِينًا﴾

"(Шайтон айтди:) “Уларга буюраман – Аллоҳнинг яратганларини ўзгартирадилар”. Кимки Аллоҳни қўйиб, шайтонни дўст тутса (унинг айтганларини бажарса), демак, у аниқ зиён қилибди” (Нисо сураси, 119-оят). Валлоҳу аълам.

Саиджамол МАСАЙИТОВ,

Ўзбекистон мусулмонлари идораси

Фатво бўлими мудири ўринбосари

Мақолалар
Бошқа мақолалар

Аллоҳдан илм ва офият сўранглар

22.01.2025   10941   4 min.
Аллоҳдан илм ва офият сўранглар

Бошқаларга қалбингиз, ақлингиз, молингиз ила ёрдам беринг. Ёрдамингиз, амалингиз фақат Аллоҳ таолонинг ризолиги учун бўлсин. Қилган яхшилигингизни эслаб юришдан сақланинг. Аксинча, биров сизга яхшилик қилса, уни доим ёдингизда тутинг. Зеро, Аллоҳ таоло Бақара сурасининг 264-ояти каримасида: «Эй иймон келтирганлар! Молини одамлар кўрсин деб берадиган, Аллоҳга ва охират кунига ишонмайдиган кимсага ўхшаб, (берган) садақаларингизни миннат ва озор билан йўққа чиқарманг!..» деб марҳамат қилди. 

Қаршингиздан чиқадиган ҳар қандай кўнгилсизликни муваффақият келтирадиган ҳаёт тажрибаларидан бири деб билинг. Зеро, тун нақадар узун бўлмасин, албатта, қуёш чиқиши бордир. Айтишади-ку, муваффақият нарвондир, икки қўлинг чўнтакда бўла туриб, унга кўтарила олмайсан, деб.

Бир бурда нонга ҳам Аллоҳга ҳамд айтинг, шукр қилинг. Доим ҳам тўкин-сочинлик бўлавермайди. Ўтаётган кунингиздан нолийверманг, қаноатли бўлинг. Ҳасад қилишдан сақланинг. Зеро, Аллоҳ таоло бандаларини Ўзи сийлаган неъматлар билан хослаб қўйган. Бошқаларнинг ўша неъматлардан маҳрум бўлишларига орзуманд бўлманг, аксинча, Аллоҳ сизни ҳам неъматлантиришини, баракотини сўранг.

Ҳар куни Аллоҳ азза ва жалладан афв ва офият сўрашни унутманг. Имом Термизий ривоят қилган ҳадисда Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Аллоҳдан афв ва офият сўранглар. Чунки бирор кишига иймондан кейин офиятдан-да яхшироғи берилмаган”[1], дея марҳамат қилганлар.

Аллоҳ таолодан фойдали илм ва кенг ризқ сўранг. Боиси, илм ўзгалар тортиб ололмайдиган хазинадир. Жоҳилнинг қўлидаги минг динор бир ҳовуч тупроққа айланади, илм талабидаги кимсанинг қўлидаги бир сиқим тупроқ эса, минг динорга.

Алий ибн Абу Толиб розияллоҳу анҳу илмнинг фазли борасида: Эй Кумайл, илм мол-дунёдан яхшироқдир. Илм сени муҳофаза қилади, молни эса сен қўриқлайсан. Илм – ҳоким, мол эса маҳкумдир. Молни берганинг сари камаяверади. Илм эса тарқатиш орқали кўпайиб боради”, деганлар.

Илм мағрурликни сўндиради. Ғурур гўё бананнинг пўстлоғига ўхшайди. Муваффақият чўққисига кўтарилаётганингизда, у сабаб тойиб кетасиз. Фойдали илм сўраш борасида Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Аллоҳ таолодан манфаатли илм сўранглар ва фойда бермайдиган илмдан паноҳ тиланглар”, деганлар.

Ўзингиз ва атрофингиздагилар бирдек бахтли бўлиши учун уларнинг ҳар бирини бахтиёр қилишга ҳаракат қилинг. Йиғи орасида кула олмаганингиздек, атрофингиздагилар зулмат қаърида бўлган бир ҳолда, сиз тонг ёғдуси ичра тура олмайсиз. Ахир, инсоннинг бахти унинг кўмаги сабаб муваффақиятга эришганларнинг адади билан белгиланади. Ўзига тўқ кишилардан бўлсангиз давлатингиздан озроқ бериш ила бошқаларнинг саодатига ҳиссангизни қўшинг. Борди-ю, қўлингиз калталик қилса, бир оғиз ширин сўз билан бўлса-да, бу жараёнда иштирок этинг.

Қора кунингизда сизга ёрдам қўлини чўзган, дунё тўнини тескари кийганида сиз билан бирга елкадош бўлган, баъзан яқинларингиз ташлаб кетиб ёлғиз қолганингизда сизни жарликдан олиб чиққан кишиларни унутманг...

Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳам миннатдорчилик билдириш мўминларнинг сифати эканини таъкидлаб: “Одамларга ташаккур айтмаган киши, Аллоҳ азза ва жаллага ҳам шукр қилмайди”, деганлар ва яна бошқа бир ҳадисларида яхшиликни мукофотлашни ўргатиб, шундай дея марҳамат қилганлар: “Ким сизларга бир яхшилик қилса, уни мукофотлаб қўйинглар. Тақдирлашга арзирли бирор нарса топа олмасангиз,  ҳаққи адо бўлди деб ўйлагунингизгача унинг ҳаққига дуо қилиб қўйинг” (Имом Абу Довуд ривояти).

Сиз билмай хафа қилган инсонларингизни исмини ёдингизда тутинг ва, албатта, узрингизни айтинг. Одамларни ҳисоб-китоб қилманг, одамларни муҳокама қилиш вақтни беҳуда кетказишдан бошқа нарса эмас.

Ҳассон Шамсий Пошонинг "Жаннат бўстонидаги оилавий оқшомлар" номли китобидан
Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ, Илҳом Оҳунд, Абдулбосит Абдулвоҳид таржимаси.


[1] Имом Термизий ривояти.