Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
13 Июл, 2025   |   18 Муҳаррам, 1447

Тошкент шаҳри
Бомдод
03:20
Қуёш
05:01
Пешин
12:34
Аср
17:40
Шом
20:00
Хуфтон
21:33
Bismillah
13 Июл, 2025, 18 Муҳаррам, 1447

Амирлар тахтга ўтиришдан олдин Бухородаги қайси авлиё қабрини зиёрат қилган?

02.03.2021   1859   3 min.
Амирлар тахтга ўтиришдан олдин Бухородаги қайси авлиё қабрини зиёрат қилган?

Ватанимиз тарихидаги 2 март санаси билан боғлиқ айрим воқеалар баёни.

1389 йил (бундан 632 йил олдин) – авлиё, нақшбандия тариқатининг асосчиси Баҳоуддин Нақшбанд вафот этди. Бу воқеа ҳақида Салоҳ ибн Муборак ал-Бухорийнинг “Анис ат-толибин” (“Толибларнинг суҳбатдоши”) асарида қуйидагича қайд этилган: “Алоуддин Аттор айтмишлар: Ҳазрат Баҳоуддин Нақшбанднинг ўлимлари олдидан мен Қуръони каримнинг Ёсин сурасини ўқирдим. Суранинг ярмига етганда (Баҳоуддин Нақшбанд вужудларидан) нурлар шуъла соча бошлади. Бир оздан сўнг жонлари узилди. Ёшлари етмиш тўртда эди, душанба кечаси рабиулаввал ойининг учинчи куни, (ҳижрий) етти юз тўқсон биринчи йил (милодий 1389 йил 2 март)”.

Баҳоуддин Нақшбанднинг қабри зиёратгоҳ ҳисобланади. Илгари амирлар тахтга ўтиришдан олдин, сафарга чиқаётганда ва қайтаётганда албатта Баҳоуддин Нақшбанд дахмасини зиёрат қилишган. Баҳоуддин Нақшбанд вафотидан кейин нақшбандия тариқати кенг ёйилди. Ўн бешинчи асрда Хўжа Аҳрор Убайдуллоҳ Валий бу тариқатнинг энг йирик раҳнамоси сифатида майдонга чиқди. Абдураҳмон Жомий, Алишер Навоий, Заҳириддин Муҳаммад Бобур, Бобораҳим Машраб каби шоирлар ҳам нақшбандия тариқатида эдилар.

1992 йил (бундан 29 йил олдин) – Ўзбекистон Республикаси жаҳон ҳамжамиятининг тенг ҳуқуқли аъзоси сифатида Бирлашган Миллатлар Ташкилоти (БМТ)га қабул қилинди. Шундан сўнг 1993 йил 24 октябрда Тошкентда Холид Малик бошчилигида БМТнинг ваколатхонаси иш бошлади.

Ўзбекистоннинг БМТ билан ўзаро ҳамкорлигининг устувор йўналишлари бу – минтақавий хавфсизлик, таҳдидларга қарши курашиш, экологик муаммоларни бартараф этиш, таълим, фан ва маданиятни ривожлантириш, миллий анъаналар, тарихий шахслар мероси ва меъморий ёдгорликларни асраш, қайта тиклаш, уларни умумбашарий қадриятлар сифатида жаҳон цивилизациясига қўшган ҳиссасини эътироф этиш кабилардир.

1992 йил (бундан 29 йил олдин) – Наманган вилоятининг Мингбулоқ қишлоғи яқинида бурғулаш ишлари олиб борилаётган пайтда 5 минг 237 метр чуқурликдан кучли нефть фаввораси отилиб чиқди – нодир нефть кони очилди.

1999 йил (бундан 22 йил олдин) – Ўзбекистон Республикаси Президентининг “9 майни Хотира ва қадрлаш куни деб эълон қилиш тўғрисида”ги фармони қабул қилинди.

2001 йил (бундан 20 йил олдин) – Ўзбекистон Республикаси Президентининг “Темир йўл транспортини монополиядан чиқариш ва акциялаштириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги фармони имзоланди.

2020 йил (бундан 1 йил олдин) – Ўзбекистон Республикасининг “Халқаро хусусий ҳуқуқ бўйича Гаага конференцияси Уставини (Гаага, 1951 йил 31 октябрь) ратификация қилиш ҳақида”ги Қонуни қабул қилинди.

2020 йил (бундан 1 йил олдин) – Ўзбекистон Республикасининг “Маҳалла тизими ходимлари кунини белгилаш тўғрисида”ги Қонуни қабул қилинди. Унга мувофиқ, 22 март Маҳалла тизими ходимлари куни этиб белгиланди.

Алишер ЭГАМБЕРДИЕВ
тайёрлади

Мақолалар
Бошқа мақолалар
Мақолалар

“Қуръони каримни ўқишдан сени нима чалғитди?!”

11.07.2025   7959   3 min.
“Қуръони каримни ўқишдан сени нима чалғитди?!”

Холид ибн Валид розияллоҳу анҳу ёшлари ўтиб, кексайиб қолган чоғларида Мусҳафи шарифни олиб, йиғлаб туриб шундай дер эдилар: “Жиҳодлар билан овора бўлиб сени ўқий олмай қолдик”.

Бу қандайин гўзал узр! Хўш, биз ўзимизни нима деб оқлаймиз?! Холид ибн Валид розияллоҳу анҳу шундайин гап айтдилар, аммо биз нима деймиз?! Қиёмат кунида “Қуръони карим ўқишдан сени нима чалғитди?!” – деб сўралсак, нима деб жавоб берамиз?! Токи у бизни зараримизга эмас, фойдамизга ҳужжат бўлиши учун кўксимизга босиб, кечаю кундуз тиловат қилиб бормаймизми?! Ахир Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Аллоҳ таолонинг зикрини лозим тут, Қуръони карим тиловатида маҳкам бўл. Чунки бу сенинг осмондаги руҳинг, ердаги зикрингдир” [1], деганлар.

Қурони карим оятларини тадаббур қилмасдан, маънолари ҳақида фикр юритмаган ҳолда, ҳеч қандай тушунчасиз кўп тиловат қилиш асосий мақсад эмас. Агар инсон бир неча оятни тадаббур қилса, тафсир китобларига мурожаат этса ёки тафсир дарсларига қатнашса, маъноларни ўзлаштирса ва уларга амал қилса, бу иши ўша инсон учун улкан яхшилик, хайр-барака бўлади.

Имом  Ғаззолий ҳазратлари бундай дейдилар: “Қуръон сиз сўрашингиз мумкин бўлган ва у сизнинг сўровларингизга жавоб бера оладиган тирик Расулдир. Сиз унга қулоқ солсангиз, у сизни қондиради”.

Қалблари иймон нури ила қоришиб кетган зотлар учун, албатта, Қуръонда шифо бордир. Яна Қуръони каримда саросима, шайтоний васвасалар, нафсу ҳавога эргашишдан сақловчи шифо бор. Қуръон ўқиган пайтимизда бизни фаришталар қуршаб олади ва улар ҳам бизга қўшилиб Раҳмон бўлган Зотнинг оятларига қулоқ тутади. Само фаришталари туни билан Қуръонга қоим бўладиган ер фаришталарига яқинлашадилар. Энди айтинг-чи, одамлар ухлаётган пайтда, тун қоронғусида биз Қуръон тиловат қиляпмизми?! Еру осмонлар Робби бизга қулоқ соладиган даражада  оятларини тиловат қиляпмизми?!

 Аллоҳ таолонинг шифо оятлари қуйидагилардир:

«...Ва мўмин қавмларнинг кўнгилларига шифо берадир» (Тавба сураси, 14-оят).

«Эй одамлар! Сизга ўз Раббингиздан мавъиза, кўксингиздаги нарсага шифо, мўминларга ҳидоят ва раҳмат келди» (Юнус сураси, 57-оят).

«Биз Қуръонни мўминлар учун шифо ва раҳмат ўлароқ нозил қилурмиз...» (Исро сураси, 82-оят).

«...У иймон келтирганлар учун ҳидоят ва шифодир...» (Фуссилат сураси, 44-оят).

«...Унда (асалда) одамлар учун шифо бордир...»  (Наҳл сураси, 69-оят).

«Бемор бўлганимда менга шифо берадиган ҳам Унинг Ўзи» (Шуаро сураси, 80-оят).

 Қуръони каримни тиловат қилиш, эшитиш, амал қилиш ва ҳар бир ишда ундаги ҳукмларга таяниб иш кўришдан четлашманг!

Ҳассон Шамсий Пошонинг
“Жаннат бўстонидаги оилавий оқшомлар” номли китобидан
Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ, Илҳом Оҳунд, Абдулбосит Абдулвоҳид таржимаси.


[1]  Имом Аҳмад ривояти.

 

 

Мақолалар