Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
02 Июл, 2025   |   7 Муҳаррам, 1447

Тошкент шаҳри
Бомдод
03:10
Қуёш
04:54
Пешин
12:32
Аср
17:42
Шом
20:04
Хуфтон
21:40
Bismillah
02 Июл, 2025, 7 Муҳаррам, 1447

МУБАЙЯН ВА НАСРИЙ БАЁНИ: Ишорат иймон шаройитиға (Қирқ тўртинчи мавзу)

02.03.2021   1822   3 min.
МУБАЙЯН ВА НАСРИЙ БАЁНИ: Ишорат иймон шаройитиға (Қирқ тўртинчи мавзу)

ОЗ-ОЗ ЎРГАНИБ ДОНО БЎЛУР...

*   *   *

Заҳируддин Муҳаммад Бобур хазиналари

*   *   *

МУБАЙЯН ВА НАСРИЙ БАЁНИ

*   *   *

ИЙМОН-ЭЪТИҚОД  КИТОБИ

*   *   *

НАЗМ

 

Ишорат иймон шаройитиға

 

Билки, иймон шаройити бордур,

Аҳли иймон аро муқаррардур.

Бириси – ғайбқа кетур иймон,

Бўлди иймон йаъси бедармон.

Ғайб оламини хоссайи Ҳақ бил,

Сўз будур, шаръ ичра мундоқ бил.

Яна Ҳақдин керак умид ила бийм,

Муни деб юрма: бор Худойи карим.

Яна билгил ҳалол ҳақни ҳалол,

Бил ҳаромни ҳам ҳарому вубол.

Тенгрининг  душманиға  душман  бўл,

Тенгрининг севганини севган бўл.

 

НАСРИЙ БАЁН

 

Иймон шартларининг баёни

 

Билгинки,  иймоннинг  шартлари  бордир,  (бу  шартлар)  аҳли  иймон  ўртасида  муқаррар  қилингандир.  Биринчи, ғайбга  иймон  келтир. Иймон йаъси, яъни умидсизлиги бедармон дарддир. Ғайб оламини Ҳақ  таъолонинг  хос  ишларидан,  сирларидан  деб  бил.  (Муҳим)  сўз ана шудир, шариъатда (эътиқод) ана шундай деб бил.

 

Яна Аллоҳдан умид билан қўрқув (хавф ва ражо) бўлиши лозим, Аллоҳим карамли, деб юр(иб ғафлат ва ҳалокатга қол)ма.

 

Яна ҳалол ҳақни ҳалол деб бил, ҳаромни ҳаром ва вабол – гуноҳ деб эътиқод қил. Аллоҳнинг душманига душман бўл, Аллоҳнинг севганини севган бўл – дўстига дўст бўл.

 

ИЗОҲ. Хавф ва ражо (қўрқув ва умид) иймон қушининг икки қанотидир. Юқорида айтилганидек, бу иккиси баробар бўлиши шартдир. Аллоҳнинг раҳматидан умид узиш мумкин эмаслигига далил ушбу ояти каримадир:

Зумар сураси,  53-оят маъноси: “Айтингки: «(Аллоҳ бундоқ дер:) «Эй Менинг ўз ўзларига қарши (гуноҳ қилиб) ҳаддан ошган бандаларим! Аллоҳнинг раҳматидан умид узманглар!..»

 

“Муни деб юрма: бор Худойи карим” сатри ушбу ояти каримага ишорат қилади Луқмон сураси, 33-оят маъноси: «(Эй инсонлар!) Ўта алдамчи (шайтон ва унинг дўстлари) ҳам сизларни Аллоҳ(нинг афви, карами ва марҳамати кенг, гуноҳлар қилиб яйраб қолаверинглар деган фириб) билан алдаб қўймасин (гуноҳга ботириб, ибодатдан чалғитмасин)!».

 

Насрий баён ва шарҳ муаллифи:

            Мирзо КЕНЖАБЕК.

Мақолалар
Бошқа мақолалар

Гуноҳларни кетказувчи 8 зикр

05.11.2024   6513   4 min.
Гуноҳларни кетказувчи 8 зикр

1. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ким таомини еб бўлгач:

الحمدُ للهِ الذي أطعَمَني هذا الطَّعامَ ورَزَقَنيه من غيرِ حولٍ مِنِّي ولا قوةٍ

“Алҳамду лиллаҳиллазий атъаманий ҳазат тоъама ва розақонийҳи мин ғойри ҳавлин минний ва лаа қувватин” деб айтса, унинг аввалги гуноҳлари мағфират қилинади», дедилар (Имом Термизий, Имом Абу Довуд, Имом Ибн Можа ривояти).

Маъноси: “Бу таомни менинг куч-қувватимсиз менга таомлантириб, у ила мени ризқлантирган Аллоҳга ҳамд бўлсин.

 

2. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам айтадилар: “Ким янги кийим кийганда

الحمدُ للهِ الَّذي كساني هذا ورزقنيه من غيرِ حوْلٍ منِّي ولا قوَّةٍ

“Алҳамду лиллаҳиллазий касаний ҳазас савба ва розақонийҳи мин ғойри ҳавлин минний ва лаа қувватин” деса Аллоҳ унинг олдинги гуноҳларини кечиради” (Имом Термизий, Имом Абу Довуд, Имом Ибн Можа ривояти).

Маъноси: Ўзгартирмасдан, қувватимни кетказмасдан менга ризқ берган ва мени кийинтирган Аллоҳга ҳамд бўлсин.

 

3. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Кимки азонни эшитганида:

أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ وَحْدَهُ لَا شَرِيكَ لَهُ وَ أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ رَضِيتُ بِاللهِ رَبًّا وَ بِالْإِسْلَامِ دِينًا وَ بِمُحَمَّدٍ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَ سَلَّمَ رَسُولًا

“Ашҳаду аллаа илаҳа иллаллоҳу ваҳдаҳу лаа шарика лаҳу ва ашҳаду анна Муҳаммадан абдуҳу ва Расулуҳу. Розийту биллаҳи Роббан ва бил Ислами дийнан ва би Муҳаммадин соллаллоҳу алайҳи васаллама Расулан” деса гуноҳлари кечирилади”, дедилар (Имом Термизий ривояти).

Маъноси: Аллоҳдан ўзга илоҳ йўқлигига гувоҳлик бераман. У якка-ю ягонадир, унинг шериги йўқдир. Муҳаммад алайҳиссалом Унинг бандаси ва расули эканига ҳам гувоҳлик бераман. Аллоҳни Роббим, Исломни эса диним, Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламни расул деб рози бўлдим.

 

4. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ким ҳар намоздан кейин ўттиз уч марта Аллоҳга тасбеҳ айтса, ўттиз уч марта Аллоҳга ҳамд айтса, ўттиз уч марта “Аллоҳу акбар”, деса ҳаммаси тўқсон тўққиз бўлади, юзтанинг тамом бўлишига:

لا إلهَ إلاَّ اللَّه وحْدهُ لاَ شَرِيكَ لهُ لَهُ المُلْكُ ولَهُ الحمْدُ وَهُو عَلَى كُلِّ شَيءٍ قَدِيرٌ

“Лаа илааҳа иллаллоҳу ваҳдаҳу лаа шарийка лаҳу, лаҳул мулку ва лаҳул ҳамду ва ҳува ъалаа кулли шайин қодийр”ни айтса, унинг гуноҳлари денгиз кўпиклари каби бўлса ҳам, мағфират қилинади», дедилар (Имом Муслим ривояти).

 

5. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Кимки ўрнига ётаётганида:

لا إله إلا اللهُ وحده لا شريك له  له الملكُ وله الحمدُ وهو على كلِّ شيءٍ قديرٌ لاحولَ ولا قوةَ إلا بالله العليِّ العظيمِ سبحان اللهِ والحمدُ لله ولا إله إلا اللهُ واللهُ أكبرُ

“Лаа илаҳа иллаллоҳу ваҳдаҳу лаа шарийка лаҳу, лаҳул мулку ва лаҳул ҳамду ва ҳува ъалаа кулли шайин қодийр. Лаа ҳавла ва лаа қуввата илла биллаҳил ъалиййил ъазийм. Субҳаналлоҳи валҳамдулиллаҳи ва лаа илаҳа иллаллоҳу валлоҳу акбар” деса гуноҳлари денгиз кўпиклари каби бўлса ҳам кечирилади”, дедилар (Ибн Ҳиббон ривояти).

 

6. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ер юзида кимда-ким:

لا إلهَ إلَّا اللهُ واللهُ أكبرُ ولا حولَ ولا قوَّةَ إلَّا باللهِ

“Лаа илаҳа иллаллоҳу валлоҳу акбар ва лаа ҳавла ва лаа қуввата илла биллаҳ” дер экан, унинг барча гуноҳларига каффорат бўлади, гарчи гуноҳлари денгиз кўпигидек кўп бўлса ҳам», дедилар (Имом Термизий ривояти).

 

7. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ким бир кунда юз марта “Субҳаналлоҳи ва биҳамдиҳи” деса унинг хатолари ҳатто денгиз кўпикларича бўлса ҳам ўчирилади», дедилар (Имом Бухорий, Имом Муслим, Имом Термизий ривояти).

 

8. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Кимки:

أسْتَغْفِرُ اللهَ العَظِيمَ الَّذِي لاَ إلَهَ إلاَّ هُوَ الحَيُّ القَيُّومُ وَأتُوبُ إلَيهِ

“Астағфируллоҳал ъазиймиллазий лаа илаҳа илла ҳувал ҳаййул қоййуму ва атуби илайҳ” деса урушдан қочган бўлса ҳам гуноҳлари кечирилади», дедилар (Имом Термизий ривояти).

Даврон НУРМУҲАММАД