— Болаликда бир тенгдошим оғзи қийшайиб, ўзи бемордек бўлиб қолганини кўргандим. Шунда катталар: “Уни жин чалибди”, дейишганди. Домлаларга олиб боришиб ўқитишгандан сўнг, аҳволи яхшиланиб кетганди. Ҳақиқатан ҳам жин чалиш, деган тушунча динимизда борми?
— Исломда жин чалиш бор. Лекин бунга жуда ҳам урғу бериб, ҳаддан ортиқ эътибор бериб юбормаслик керак. Тақволи ва парҳезкор олим инсон Қуръон оятларидан ихлос ила ўқиб дам солса кетади.
﴿الَّذِينَ يَأْكُلُونَ الرِّبَا لاَ يَقُومُونَ إِلاَّ كَمَا يَقُومُ الَّذِي يَتَخَبَّطُهُ الشَّيْطَانُ مِنَ الْمَسِّ﴾
“Рибони ейдиганлар (қабрларидан) фақат шайтон уриб, жинни бўлган кишидек турарлар” (Бақара сураси, 275-оят).
Ушбу ояти каримада жин чалиши ҳақида сўз юритилиб, қандай ҳолатда бўлиши баён қилинган. Яъни уларнинг ўзларини тутишлари соғ-саломат, ақлли кишилар каби бўлмайди. Одатда жин уриб, ақлдан озган кишилар тартибсиз ва нотўғри ҳаракат қиладилар. Довдираб, ўзини ҳар тарафга уриб, уят ишларни ҳам қилаверадилар. Судхўрларда ҳам ана ўша ҳолат бўлар экан (“Тафсир Ҳилол” китобидан). Валлоҳу аълам!
Муҳаммад Айюб ҲОМИДОВ
Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам бундай деганлар: “Мусулмоннинг (бошқа) мусулмон зиммасидаги ҳаққи олтитадир: “Унга рўбарў келсанг, салом бер, сен (бирор нарсага) таклиф этса, уни қабул қил, сендан насиҳат сўраса, унга насиҳат қил, агар аксириб, Аллоҳга ҳамд айтса, унга ташмит айт, бетоб бўлса, уни зиёрат қил, вафот этса, (жанозасига) эргаш (яъни қатнаш)” дедилар” ( Имом Муслим ривояти). Бу олти ҳақнинг бири насиҳат беришдир. Агар мусулмон бошқа мусулмондан насиҳат сўраб келса, унга холис насиҳат бериши лозим. Зеро, насиҳат қилиш ҳар бир мўъмин-мусулмоннинг бошқа мўъмин-мусулмондаги ҳақларидан биридир.
Насиҳат қилишнинг қуйидаги одоблари бор:
Хулоса қилиб айтамизки, ҳар томонлама яхши ниятда, таъсирчан услубда, самимият билан қилинган насиҳат катта ажр-савобларга сабаб бўлади. У инсонлар ўртасида ёмонликни мавҳ қилиб, яхшиликни бардавом бўлиши учун хизмат қилади.
Руҳиддин Акбаров,
Ўзбекистон мусулмонлар идорасининг
Қашқадарё вилояти вакиллиги ходими