Саволларга Ўзбекистон мусулмонлари идораси Фатво ҳайъати жавоб беради.
Савол: Ассалом алайкум! Агар банда куфр сўзни айтса кофир ёки муртад бўладими? Диндан чиққан бўладими? Кейин тавба қилса, қабул бўлмайдими? Уларнинг тавбалари қабул қилинмайди деб эшитганман. Ширк кечирилмайди деб эшитганман. Фақат Аллоҳ кечиришини умид қилиш керак дейишади. Юқоридаги гуноҳ ҳам шу қатордами. Қуръонда аниқ кечирилмайди дейилганку. Ширкдан ташқари қолган ҳамма гуноҳлар ғар-ғара келмагунича кечирилади дейилганку. Нега Аллоҳ аниқ кечирмайман деганда умид қилиш керак дейсизлар. Умрининг oхиригача тавба қилиб, ибодатда, яхши амаллар билан ўтқазсаю, қабул бўлмасачи. Гапларим учун узр сўрайман. Менда умид қолмади. Лекин Пайғамбаримиз Муҳаммад с.а.в. ҳадисларида «Қалбида заррача иймони бор киши Жаннатга киради» деб марҳамат қилганларку. Қилган гуноҳи учун дўзаҳда жазоланиб кейин кечирилади дейилганку. Бу ҳадис юқоридаги гуноҳларни қилган бандаларга тегишли эмасми. Домлалар маърузаларда жуда қаттиқ гапиришади. Бундай гуноҳларни қилган бандалар энди нима қилса қилаверсин. Раҳмат
Жавоб: Ва алайкум ассалом. Агар тавба қилса Аллоҳ таоло тавбаларни қабул қилгувчи зот, албатта қабул бўлади. Ширкдан бошқа гуноҳлар тавбасиз ҳам кечирилади. Ширк гуноҳи эса тавбасиз кечирилмайди. Сиз ҳаргиз ноумид бўлманг.
Савол: Ассалому алайкум устозлар Намоз ўқийдиган жойда катта ойна турган бўлса одамни ўзини акси кўриниб турган ҳолатда намоз ўқийверса бўладими?
Жавоб: Ва алайум ассалом. Бошқа жойда ўқиш керак.
Савол: Ассаламу алайкум! Ота-она қиз фарзандини турмушга узатганидан кейин ундан молиявий ёрдам ёки ҳадялар кутиши жоизми ва қиз фарзанднинг ота олдидаги бурчлари ва фарзларини айтиб берсангиз илтимос?!!!
Жавоб: Ва алайкум ассалом! Қизини турмушга узатгач, агар ота-она камбағал, муҳтож бўлиб, қиз ўзининг шахсий (эриники бўлмаган) мулки бўлса ва ота-онанинг бошқа ўғил фарзанди бўлмаса ёки ўғил фарзанди ҳам фақир бўлса, албатта, қиз ота-онасига моддий ёрдам бериб, таъминлаши керак. Акс ҳолда гуноҳкор бўлади. Агар ота-она муҳтож бўлмаса, қизидан ҳеч қандай моддий ёрдам кутмаслиги керак. Ҳадя бу ихтиёрий нарса, кутадими, кутмайдими, қиз хоҳласа қилади, бўлмаса йўқ. Лекин имкони бор ўғил-қизлар ота-она ва яқинларига ҳадя улашиб туришлари катта савобли ишдир. Моддий ёрдамга муҳтож бўлмаган ота-онани қиз фарзандлари ҳам турмуш ўртоғи рухсати билан кўп куттирмаган ҳолда бир ҳафта-икки ҳафтада бир зиёрат қилиб туриши керак. Албатта, бу эрини уйи билан ота-онасининг уйи оралиқ масофаси яқин кишиларга оид гап. Узоқ бўлса, шароитга қараб, телефон орқали тез-тез ҳол сўраб, имкон топиши билан келиб зиёрат қилиб туриши керак. Сизга бу мавзуда Шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф раҳимаҳуллоҳнинг “Яхшилик ва силаи раҳм” номли китобини ўқиб олишни тавсия қиламиз.
Барча жавобларга ўтиш тугмаси.
ЎМИ Матбуот хизмати
Авваламбор, биз бу мавзуда гап бошлар эканмиз, Президентимиз Шавкат Мирзиёевнинг “Қонун устуворлиги ва инсон манфаатларини таъминлаш – юрт тараққиёти ва халқ фаровонлигининг гарови” мавзусидаги маърузасида айтган: “Мамлакатимизда ёшларнинг маънавий қиёфасини мустақиллик мафкураси, унинг инсоний тамойиллари асосида шакллантиришга бош вазифа сифатида қаралаётгани бежиз эмас. Ёшлар жамиятда содир бўладиган ҳар қандай воқеликларга ўзгача, руҳий ҳис кечинмалар доирасида муносабат билдирадилар. Қийинчиликлар вужудга келганда эса эҳтиросларга бериладилар. Шунинг учун бизнинг олдимизда турган муҳим масала — ёшларни тўғри йўлга бошлашдир” - дея таъкидлаган ушбу нутқларига эътиборимизни қаратишимиз ўринлидир.
Демак, мафкуравий таҳдид тушунчаси нималиги ҳақида бир мулоҳаза: мафкуравий таҳдид - ижтимоий-сиёсий ҳаракат, оқим ёки сиёсий куч ўз манфаатини ифодаловчи мафкурасини қўрқитув, зўрлик йўли билан бошқаларга сингдиришдир. Мафкуравий таҳдид жамият, давлат ёки халқ тақдирига хавф солувчи, оқибати фожеали оқибатларга олиб келиши мумкин бўлган хатар ҳисобланади. Ҳа, бу каби таҳдидларнинг айрим кўринишлари бугун минтақамиздаги тинчлик ва барқарорлик учун катта хавф хатар сифатида намоён бўлиб турибди.
Мафкуравий таҳдид ўз моҳиятидан келиб чиқиб, энг аввало, инсон онгига, тафаккури ва хулқ-атворига хавф-хатар солмоқда. Инсон онги ва қалбини вайронкор ва бузғунчи ғоялар билан издан чиқаришга ҳаракат қилиш мафкуравий таҳдиднинг энг асосий белгиларидан ҳисобланади. Мафкуравий таҳдиднинг ўта хавфли жиҳати шундан иборатки, у, биринчи навбатда, жамиятнинг маънавий соҳасини барбод этишга йўналтирилган бўлади. Чунки, айнан маънавий соҳа ҳар қандай жамиятнинг мавжудлигини, унинг яшовчанлигини таъминлайдиган асосий ўзаги ҳисобланади. Бугун мафкуравий таҳдидларнинг турли хил усул ва воситалари ишлаб чиқилмоқда. Жумладан: оммавий ахборот воситаларидаги турли хилдаги миллий минталитетимизга тўғри келмайдиган кино ва мультфилимлар, кўрсатув ва клиплар қўйиш билан халқимизнинг онгини секин асталик билан бузишга қаратилган ҳаракатлар шулар жумласидандир.
Бугунги кунда бизлар мафкуравий таҳдидларга қарши курашишлигимизда нималарга алоҳида эътибор қаратишлигимиз керак:
Шу ва шунга ўхшаган бир қанча усуллар билан маънавий-маърифий ишларни кенг қамровли, изчил тартибда олиб боришимиз лозим. Бу каби маънавият ва маърифат ишларини ҳаётга татбиқ этиш жараёнида нафақат таълим-тарбия соҳа вакиллари, балки, барча бошқарув тизимида ўтирган мутасаддилар ҳам масалага ниҳоятда юксак масъулият билан ёндашишлари лозим.
Ҳа, мен юқорида тарбия қисмига алохила тўхталиб ўтдим. Чунки биз келажак авлодларимизни бугун гўзал тарбия билан тарбиялай олсак, эртанги кунимиздан хавотир олмасак ҳам бўлади. Агарда лоқайд, порахўр, эртаси билан қизиқмайдиган, фақатгина бугуни билан яшайдиган, мустақил фикри бўлмаган, ўзгалар нима деса, уларнинг фикрига кўра иш қилиб кетаверадиган манқурт кимсалар кўпайса, эртамизни ўзгалар қўлига бериб қўямиз. Биз бунга буткул қаршимиз, асло бунга рози бўлолмаймиз. Шунинг учун ҳам биз барчамиз бу йўлда бирлашишимиз керак бўлади.
Раҳмонқул Алиқулов,
Мир Араб олий мадрасаси ўқитувчиси