Салмони Форсий розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам:
«Ким жума куни ғусл қилиб, иложи борича покланиб, ўз мойидан, хушбўй нарсалардан суртиб, сўнгра чиқиб, икки кишининг орасини ёрмай (жой топиб) ўзига битилган намозни ўқиса ва имом гапирганда жим туриб қулоқ солса, албатта, унинг ўтган жумадан бунгача бўлган нарсалари мағфират қилинади», дедилар».
Абу Ҳурайра:
«Уч кун зиёдаси билан. Чунки ҳар бир яхшилик ўн мислга кўпайтирилур», деди».
Икки шайх ривоят қилишган.
Абу Довуднинг лафзида:
«Ким жума куни ғусл қилиб, энг яхши либосларидан кийса, агар хушбўй нарсаси бўлса ундан суртса, сўнгра жумага бориб, одамларнинг елкасига туртмаса, кейин ўзига битилган намозни ўқиса, имоми чиқса, у намозидан фориғ бўлгунча қулоқ осса, бу (жума) билан ундан олдинги жума орасидаги нарсага каффорат бўлади», дейилган.
Шарҳ: Очиқ-ойдин кўриниб турибдики, жума намози ҳар бир мўмин-мусулмон банда учун ҳар ҳафтада бир марта бериладиган қулай фурсат. Бу фурсатдан фойдалана олиш керак. Бу ҳафталик қулай фурсатни баъзи ривоятларда Аллоҳ мусулмонларга байрам қилиб қўйган кун дейилган. Ана ўша кунда мусулмон кишига одатдаги кунлардан кўра кўпроқ савоб ишлаб олиш имкони берилган.
Қолаверса, таҳорат ва беш вақт намоз каби ибодатлар билан ҳам ювилмай қолган ҳафталик кичик гуноҳлар ювиб юборилади.
Ана шу бахтга муяссар бўлиш учун қуйидаги ишларни қилиш керак:
1. «Ғусл қилиш».
Бу ҳақда олдин батафсил айтдик.
2. «Иложи борича покланиш».
Бунга қовуқ ва қўлтиқ остидаги тукларни тозалаш, тирноқларни олиб юриш ва мўйлабни текислаш каби ишлар киради. Жума куни шу ишларни қилиш зарур.
3. «Мой суртиш».
Бунда сочни мойлаш кўзда тутилади. Айниқса, иссиқ ўлкаларда сочни яхшилаб тараб, унга хушбўй мой суртиш одат бўлган.
4. «Хушбўй нарсалар суртиш».
Атир, мушк каби нохуш ҳидларни кетказадиган хушбўй нарсаларни сепиб жумага борилса, жамоатда ажойиб бир яхши ҳид пайдо бўлишига ҳисса қўшилади.
5. Жумага кетаётиб энг яхши кийимларни ки¬-йиб олиш. Чунки жума ҳафталик байрам, мусулмонларнинг тўпланиш куни. Дўст-душманнинг олдида мусулмонлар ўзини кўрсатадиган кун. Бу кунда ярашадиган чиройли кийимлар билан кўриниш яхши.
6. Масжидга борганда ўзидан олдин келиб ўтирганларни ёриб олдинга ўтмаслик. Балки бўш жойни топиб, ҳеч кимга халақит бермай ўтириш жуда ҳам матлубдир.
7. Жумага борган одам имом хутба қилмаётган бўлса, дарҳол намоз ўқиб олиши керак.
8. Имом хутбага чиқса, жим туриб қулоқ солиш лозим.
Ким шу ишларни қилса ўтган жумадан буён қилган кичик гуноҳлари мағфират қилинади.
Ҳадис ва ҳаёт
Мамлакатимизнинг бир гуруҳ диний-маърифий соҳа вакилларидан иборат делегация Иордания Ҳошимийлар Подшоҳлигида амалий ташриф билан бўлиб турибди.
Делегация таркибида Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси ўринбосари Муҳаммадолим Муҳаммадсиддиқов, Таълим ва илмий-тадқиқот бўлими ходими Муҳаммадамин Насриев, Дин ишлари бўйича қўмита раисининг биринчи ўринбосари Давронбек Махсудов, Ўзбекистон халқаро исломшунослик академияси Ўқув ишлари бўйича проректор Зокиржон Рўзиев ва бир нечта соҳа мутахассислари бор.
Дастлаб Иордания Ҳошимийлар Подшоҳлиги Вақф, ислом ишлари ва муқаддас қадамжолар вазири ўринбосари Абдуллоҳ Аъқийл ҳамда Подшоҳ Абдуллоҳ II номидаги Имомлар тайёрлаш ва малакасини ошириш маркази вакили Исмоил Ҳаббат билан мулоқот ўтказилди. Самимий мулоқотда томонлар ўртасида соҳа мутахассисларини тайёрлаш, қайта тайёрлаш ва малакасини ошириш, илмий тадқиқот ҳамда ўқув-услубий, шунингдек, экстремизм ҳамда радикализмнинг олдини олиш йўналишида амалий ҳамкорликни йўлга қўйиш муҳокама қилинди. Шунингдек, Иордания олий таълим муассасаларида таҳсил олаётган ўзбекистонлик талабалар учун стипендия, грант ажратиш ва ётоқхона билан таъминлаш масалалари ҳақида сўз юритилди. Суҳбат давомида икки томонлама ҳамкорлик алоқаларини ривожлантириш юзасидан эришилган келишувларни амалга ошириш бўйича чора-тадбирлар ишчи режасини тасдиқлаш кераклиги таъкидланди.
Ташриф давомида Иордания халқаро ислом фанлари университети ректори Жаъфар ал-Фанатсеҳ билан учрашув бўлиб ўтди. Учрашувда Икки мамлакат олий диний таълим муассасаларида ҳамкорлик қилиш мумкин бўлган таълим йўналишлари ва магистратура мутахассисликларини аниқлаш, ўқув дастурларини ўрганиш ва бир-бирига мувофиқлаштириш ҳақида сўз юритилди. Педагоглар, илмий тадқиқотчилар ва мутахассисларни ўзаро жалб қилиш, малака ошириш ва стажировка, маҳорат дарсларини йўлга қўйиш, ҳамкорликда илмий тадқиқот ишларини амалга оширишга келишиб олинди. Суҳбатда Иордания халқаро ислом фанлари университети, Ўзбекистон халқаро исломшунослик академияси, Тошкент ислом институти ўртасида Англашув меморандумларини имзолаш масаласи бўйича сўз юритилди.
Иордания халқаро ислом фанлари университетида таҳсил олаётган ўзбекистонлик талаба-ёшлар билан ҳам учрашув ташкил этилди. Тадбирда “Ўзбекистон Республикасида фуқароларнинг виждон эркинлигини таъминлаш ва диний соҳадаги давлат сиёсати консепцияси”, “Ўзбекистон – бағрикенг диёр” мавзуларида фикр алмашилди. Мамлакатнинг мавжуд қонунлари ва университет ички тартиб қоидаларига риоя этиш тушунтирилди, Иорданияда юртимиз алломалари илмий мероси ва туризм салоҳияти тарғиботини амалга ошириш тавсия қилинди.
Делегация аъзолари мазкур университетнинг Шариат ва қонун факультети декани, профессор Шайх Салоҳ Абулҳож ва ҳанафий мазҳаби мутахассислари билан учрашдилар. Мулоқот чоғида Шайх Салоҳ Абулҳож юртимиз вакилларини Иорданияда кўриб турганидан мамнунлигини билдирди. Учрашувда Самарқанд шаҳрида ўтказилиши режалаштирилган UNESCO Бош конференцияси 43-сессиясининг мазмун-моҳияти ҳақида маълумот берилди.
Бундан ташқари, вакилларимиз томонидан Ўзбекистоннинг ислом цивилизациясида тутган ўрни, буюк алломаларни етиштириб чиқарган юрт экани, ўзбек халқининг бағрикенг ва меҳмондўстлиги Иорданиялик профессор-ўқитувчиларга таништирилди.
Манба: https://www.iiau.uz