Ўзбекистон Президентининг «Янги Ўзбекистоннинг 2022–2026 йилларга мўлжалланган тараққиёт стратегияси тўғрисида»ги фармони лойиҳасида «Ўзбекистон бўйлаб саёҳат қилинг» дастури доирасида маҳаллий сайёҳлар сонини 12 миллион нафардан ошириш ҳамда республикага ташриф буюрадиган хорижлик сайёҳлар сонини 9 миллион нафарга етказиш чора-тадбирлари назарда тутилмоқда, деб хабар бермоқда «Дунё» АА.
Ҳужжатга биноат, тўсиқдан холи туризм (bareer-free tourism/ accessible tourism) инфратузилмасини мамлакатнинг асосий сайёҳлик шаҳарларида кенг жорий қилиш орқали 2026 йилгача туризм соҳасида банд бўлган аҳоли сонини 2 баравар ошириш, яъни 520 минг нафарга етказиш режалаштирилмоқда.
Ҳужжатда, шунингдек, туризм ва маданий мерос объектлари инфратузилмасини ривожлантириш ҳамда 8 мингдан ортиқ маданий мерос объектларидан самарали фойдаланиш бўйича давлат дастурини қабул қилиш таклифи белгиланмоқда.
Бундан ташқари, Зомин, Фориш, Бахмал туманлари ва «Айдар-Арнасой» кўллар тизимида қўшимча туристик зоналар ва дам олиш масканларини барпо этиш ҳамда 300 миллион долларлик лойиҳаларни амалга ошириш орқали 25 минг иш ўринини яратиш кўзда тутилмоқда.
Ушбу бандда, шунингдек, Самарқандни «Туризм дарвозаси»га айлантириш орқали келгуси беш йилда сайёҳлик хизматлари ҳажмини камида 10 бараварга ошириш, бу жабҳада 40 минг кишининг бандлигини таъминлаш ва 2022 йилда «Абадий шаҳар» тарихий мажмуасини ўз ичига олган Самарқанд туризм марказини ҳамда унинг зарурий инфратузилмани ташкил этиш вазифалари белгиланган.
Қорақалпоғистон Республикаси ва Оролбўйида экотуризмни ривожлантириш бўйича алоҳида дастур ишлаб чиқилади. Бунда Мўйноқнинг янги аэропорти имкониятларидан кенг фойдаланиш назарда тутилмоқда.
Хоразм, Бухоро вилоятларида туризмни янги иш ўринларини яратишдаги асосий драйвер соҳага айлантириш, Навоий вилоятида зиёрат ва экотуризм салоҳиятидан самарали фойдаланиш, Тошкент шаҳрида туризм инфратузилмасини янада яхшилаш, Тошкент вилоятида туризм салоҳиятини янги босқичга олиб чиқиш бўйича алоҳида дастур ишлаб чиқилади.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати
Савол: Баъзи емакхонлар таом етказиб беришни кечиктиргани учун буюртмадан ташқари қўшимча таом тақдим этар экан. Шу иш жоизми? Агар рекламада қўшимча бепул таом бериш эмас, балки етказиб берилган таомнинг пулини олмаслик айтилган бўлса, ҳукм қандай бўлади?
Жавоб: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
1. Таомга буюртма бериш битими шариатдаги истисноъ, яъни буюртма асосида маълум маҳсулотни тайёрлаб бериш шартномасига тўғри келади. Агар саволдаги шарт фақат рекламада акс этиб, буюртма жараёнида алоҳида бундай шарт қўйилмаса, сотувчи тарафидан берилган бу ваъда жоиз ҳисобланади ва унга вафо қилиши керак бўлади.
Агар буюртма беришда етказиб бериш кечикиши сабабли қўшимча таом бериш шарти қўйилса, бу шартноманинг бир қисмига айланади. Битимдаги бундай шарт молиявий жарима саналади. Маҳсулот тайёрлаб бериш (истисноъ) битимида сотувчига нисбатан молиявий жарима қўллашга рухсат этилади.
Демак, қўшимча бепул таом бериш ваъда кўринишида бўлса ҳам, шартномада акс этган бўлса ҳам жоиз экан.
2. Етказиб бериш кечикса, буюртма қилинган таомнинг пулини олмаслик фақат рекламада акс этиб, буюртма жараёнида бундай шарт қўйилмаса, бу ҳам сотувчи тарафидан берилган ваъда бўлади ва жоиз ҳисобланади. Аммо буюртма бериш жараёнида юқоридаги шарт қўйилса, бу шартноманинг бир қисмига айланади. Шартномада эса буюртма суммасидан воз кечиш шартини қўйиш дуруст эмас.
Демак, буюртма қилинган таомнинг пулини олмаслик ваъда кўринишида бўлса жоиз, битимда шарт қилинса, жоиз эмас. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази