“Вaқф” фонди томонидан Жиззах вилоятидаги эшитиш ва гапиришда нуқсони бўлган 150 га яқин ҳамюртимиз учун хайрия тадбир ўтказилди. Унда Унда ЎМИ мутахассиси М.Абубакирова, вилоят бош имом-хатиби Меҳмонхон домла Жабборов ва бошқа мутасадди вакиллар қатнашди.
Маърифий учрашувда нотиқлар Исломнинг мазмун-моҳияти тушунтирди, миссионерлар хатаридан огоҳ бўлиш, уларнинг тузоғига тушиб қолмаслик тўғрисида таъсирли маърузалар қилишди. Ушбу суҳбатлар сурдо таржимонлар томонидан йиғилганларга етказилди.
Ташриф буюрганлар ичида адашганлигини тан олганлар ҳам бўлди. Алҳамдулиллаҳ, ушбу диний-маърифий суҳбат натижасида турли сабабга кўра адашиб, миссионерларнинг таъсирига тушиб қолган 60 га яқин эшитиш ва гапириш қобилияти чекланган кишилар ҳидоят топди. Бу эса йиғилганларнинг қалбларини ҳаяжонга солди, кўзларидан қувонч ёшлари оқишига сабаб бўлди.
Фонд томонидан тадбирдан сўнг иштирокчиларга ош дастурхони ёзилди. Зиёфатдан кейин озиқ-овқат ва диний-маърифий китоблардан иборат хайриялар берилди.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати
Савол: Баъзи емакхонлар таом етказиб беришни кечиктиргани учун буюртмадан ташқари қўшимча таом тақдим этар экан. Шу иш жоизми? Агар рекламада қўшимча бепул таом бериш эмас, балки етказиб берилган таомнинг пулини олмаслик айтилган бўлса, ҳукм қандай бўлади?
Жавоб: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
1. Таомга буюртма бериш битими шариатдаги истисноъ, яъни буюртма асосида маълум маҳсулотни тайёрлаб бериш шартномасига тўғри келади. Агар саволдаги шарт фақат рекламада акс этиб, буюртма жараёнида алоҳида бундай шарт қўйилмаса, сотувчи тарафидан берилган бу ваъда жоиз ҳисобланади ва унга вафо қилиши керак бўлади.
Агар буюртма беришда етказиб бериш кечикиши сабабли қўшимча таом бериш шарти қўйилса, бу шартноманинг бир қисмига айланади. Битимдаги бундай шарт молиявий жарима саналади. Маҳсулот тайёрлаб бериш (истисноъ) битимида сотувчига нисбатан молиявий жарима қўллашга рухсат этилади.
Демак, қўшимча бепул таом бериш ваъда кўринишида бўлса ҳам, шартномада акс этган бўлса ҳам жоиз экан.
2. Етказиб бериш кечикса, буюртма қилинган таомнинг пулини олмаслик фақат рекламада акс этиб, буюртма жараёнида бундай шарт қўйилмаса, бу ҳам сотувчи тарафидан берилган ваъда бўлади ва жоиз ҳисобланади. Аммо буюртма бериш жараёнида юқоридаги шарт қўйилса, бу шартноманинг бир қисмига айланади. Шартномада эса буюртма суммасидан воз кечиш шартини қўйиш дуруст эмас.
Демак, буюртма қилинган таомнинг пулини олмаслик ваъда кўринишида бўлса жоиз, битимда шарт қилинса, жоиз эмас. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази