Мазҳабларда ўзига хослик ва фиқҳий қарашларни турли бўлиши Қурони карим оятлари ва Ҳадиси шарифдаги сўзларни турли маноларга далолат қилишидир.
Масалан:
Талоқ қилинган аёл идда ўтириши лозимлигини ҳамма билади. Аммо идданинг муддати ҳақида бир мазҳаб уламоларидан сўрасангиз, уч марта ҳайз кўргунча деса, иккинчи мазҳаб уламолари, уч марта ҳайздан поклик муддати ўтиши керак, дейишади. Масала битта бўлса, нима учун жавоб ҳар хил? Ёки далиллар ҳар хилми? Далилга келсак, икки томон учун ҳам Аллоҳнинг: «Вал муталлақоту ятараббасна би анфусиҳунна саласата қуруъ» - «Талоқ қилинган аёллар ўзларига уч қуруъ кутадилар», деган ояти каримасидир. Жавобнинг турлича бўлиши «қуруъ» сўзидан келиб чиққан. Бу сўз араб тилида икки маънони, ҳам ҳайз ва ҳам ҳайздан поклик маъноларини англатади. Демак, имомларнинг айримлари ўша сўздан бир ҳайз маъносини олиб, идданинг муддати талоқдан сўнг уч ҳайз кўргунча кутиш деса, бошқалари поклик маъносини олиб, идданинг муддати уч марта ҳайздан поклик муддатининг ўтиши деганлар. Албатта, уламолар бу маъноларни ўзларича ёки гапим бошқаникига ўхшаб қолмасин, деб эмас, балки қўшимча кучлантирувчи далиллар асосида олганлар.
Демак, шу ва шунга ўхшаш сабаблар туфайли фиқҳ уламоларимиз мазҳабларида ўзига хослик ва турли-туманликлар келиб чиққан. Илм ва уфқ доираси етарли кишилар буни оддий бир ҳолат, турли-туман инсонлар яшайдиган жамиятда бўлиши табиий ва қолаверса, мусулмон уммати учун раҳмат деб тушунилган. Чунки, оғир аҳволга тушиб қолганда бир мужтаҳиднинг фатвосида жавоб топилмаса, иккинчисиникидан топилади ва ҳакозо.
Лекин, минг афсуслар бўлсинки, баъзи уфқ доираси тор, мутаассиблар бу ҳолатдан жанжал ва келишмовчиликлар чиқаришган ва мусулмонларга катта зарар етказишган.
Абдураҳмонов Муҳаммаджон
"Ҳидоя" ўрта махсус ислом билим юрти мударриси
Бугун Ўзбекистон мусулмонлари идорасида 27 июнь – “Матбуот ва оммавий ахборот воситалари ходимлари куни” муносабати билан маърифий тадбир ўтказилди. Унда матбуот, телевидение, радио, интернет сайтлари вакиллари, блогерлар иштирок этди. Шунингдек, Диний идоранинг ҳудудий вакилликлари Матбуот хизмати ходимлари Zoom дастури орқали масофадан туриб қатнашди.
Таъкидлаш жоизки, давлатимиз Раҳбари матбуот ва оммавий ахборот воситалари ходимларининг машаққатли меҳнатларини ҳар жиҳатдан қўллаб-қувватлашлари баробарида уларга юксак эътибор қаратиб келаётганлари қувонарли ҳол албатта.
Тадбир Қуръони карим тиловати ва эзгу дуолар билан бошланди. Шундан сўнг Ўзбекистон мусулмонлари идораси раисининг биринчи ўринбосари Ҳомиджон домла Ишматбеков журналистларга Муфтий ҳазратларининг табрикларини етказиш баробарида халқимиз манфаати, дин ғами ва Ватан тақдирини юрагидан ўтказиб ишлайдиган ижод аҳлининг даъваткор сўзи, ибратли фаолияти таҳсинга лойиқ эканини билдириб ўтди.
Шунингдек, Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси ўринбосари Муҳаммадолим домла Муҳаммадсиддиқов ҳамда Ўзбекистон Миллий телерадиокомпанияси раиси ўринбосари, “Ўзбекистон 24” телерадиоканали Ижодий бирлашмаси Бош директори Мадамин Сафаров сўзга чиқиб, диний-маърифий ишларни халқимизга тўлақонли етказишда ижод аҳлининг ўрнини алоҳида қайд этишди. Хусусан, оммавий ахборот воситалари ходимлари билан қилинаётган ҳамкорликлар туфайли телерадио ва матбуотдаги чиқишлар салмоғи йил сайин ортиб бораётганини таъкидлашди.
Байрам тадбири якунида ўттиздан зиёд ҳамкор ОАВ вакилларига Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Шайх Нуриддин Холиқназар ҳазратларининг ташаккурномалари ва эсдалик ҳадялар тақдим этилди.
Фурсатдан фойдаланиб Muslim.uz жамоаси барча матбуот ва оммавий ахборот воситалари ходимларини касб байрамлари билан табриклаб қолади!
ФОТОЛАВҲАЛАР
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Матбуот хизмати
MUSLIM.UZ (http://muslim.uz/) GA OBUNA BO'LING (https://t.me/+PSOPDevNs2Va-wt7) VA ULASHING (https://telegram.me/share/url?url=https://t.me/muslimuzportal)
YouTube (https://www.youtube.com/@Muslimuzz/featured) | Instagram (https://www.instagram.com/muslimuzportali/) | Facebook (https://www.facebook.com/muslimuzportal)
#xabar #27_iyun #matbuot #axborot