Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
20 Июл, 2025   |   25 Муҳаррам, 1447

Тошкент шаҳри
Бомдод
03:29
Қуёш
05:07
Пешин
12:34
Аср
17:38
Шом
19:55
Хуфтон
21:26
Bismillah
20 Июл, 2025, 25 Муҳаррам, 1447

Миллатлараро ва динлараро муносабатларда Ўзбекистон тажрибаси

20.10.2021   1043   2 min.
Миллатлараро ва динлараро муносабатларда Ўзбекистон тажрибаси

Юртимизда турли динларга мансуб қадриятларни асраб-авайлаш, фуқароларга ўз эътиқодини амалга ошириш учун зарур шароитларни яратиш, динлар ва миллатлараро ҳамжиҳатликни янада мустаҳкамлашга алоҳида эътибор қаратилмоқда.
Аҳамиятга молик жиҳати, миллатлараро ва конфессиялараро тотувликни таъминлаш учун барча ҳуқуқий асос ҳамда зарур шароитлар яратилган.


Айниқса, ҳар йили мамлакатимизда 16 ноябрь – Халқаро бағрикенглик куни кенг миқёсда нишонланиб, турли диний конфессия вакиллари, хорижий давлат ва халқаро ташкилотлар масъуллари иштирокида турли семинар, илмий анжуманлар ўтказилиши яхши анъанага айланган.


ЎзА хабарига кўра, шу мақсадда Ўзбекистон халқаро ислом академиясида “Миллатлараро ва динлараро муносабатларда Ўзбекистон тажрибаси” мавзусида семинар бўлиб ўтди. Унда Ўзбекистон халқаро ислом академияси проректори Зоҳиджон Исломов, Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Дин ишлари бўйича қўмита бўлим бошлиғи Беҳзод Қодиров, Ўзбекистон мусулмонлари идораси раисининг ўринбосари Иброҳим Иномов, Рус православ черкови Тошкент ва Ўзбекистон епархияси раҳбари Митрополит Викентий Морарь, Рим-католик маркази раҳбари, епископ Ежи Мацулевич, Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Миллатлараро муносабатлар ва хорижий мамлакатлар билан дўстлик алоқалари қўмитаси вакиллари, миллий маданий марказ раҳбарлари, дўстлик жамиятлари аъзолари иштирок этди, деб хабар бермоқда Ўзбекистон халқаро ислом академияси матбуот хизмати.


Семинарда Ўзбекистон кўп конфессияли мамлакат эканлиги, унда 130 дан ортиқ миллат ва элат вакиллари, 16 та конфессия аъзолари тинч-тотув ва ҳамжиҳатликда Ватанимиз равнақи, тинчлигимизни таъминлашда хизмат қилаётганлиги таъкидланди.


Иштирокчиларнинг “Динлараро бағрикенглик ва миллатлараро тотувлик”, “Бағрикенглик ва миллатлараро тотувлик – давлат барқарорлигининг калитидир”, “Миллатлараро динлар дўстлигини таъминлашда исломнинг ўрни”, “Ўзбекистондаги рус православ черкови: 150 йил яхши қўшничилик муносабатлари”, “Ўзбекистон – диний бағрикенглик мамлакати” каби мавзулардаги маърузалари тингланди.


Семинарда сўзга чиққанлар янги қабул қилинган “Виждон эркинлиги ва диний ташкилотлар тўғрисида”ги қонун қабул қилиниши жамиятда конфессиялараро тотувликни таъминлаш, жамиятда турли дин ва эътиқод вакиллари ўртасида ўзаро бағрикенглик, ҳамжиҳатликни янада мустаҳкамлашда ҳуқуқий асос бўлиб хизмат қилишини қайд этди.


Тадбир якунида маърузачилар семинарда тилга олинган мавзулар бўйича ўзаро фикр алмашиб, бу каби давра суҳбатларини мунтазам ўтказиш кераклигини таъкидлади.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Ўзбекистон янгиликлари
Бошқа мақолалар

“Одамларни афв этадиганлар...”

16.07.2025   5690   4 min.
“Одамларни афв этадиганлар...”

Абдурраззоқ Санъоний айтади: Али ибн Ҳусайн розияллоҳу анҳум намоз учун таҳорат қилаётган эди. Шу пайт сув қуйиб турган жория қўлидан обдаста тушиб кетиб, унинг юзига озгина шикаст етказди. Али ибн Ҳусайн бошини кўтариб, жорияга қаради. Жория вазиятни юмшатиш мақсадида Қуръони карим оятларидан ўқиди: “... Ғазабларини ютадиган... (Оли Имрон сураси, 134-оят). Али ибн Ҳусайн розияллоҳу анҳум жимгина жавоб берди: “Ғазабимни босдим”.

Жория оятнинг давомини ўқиди: ...одамлар-ни (хато ва камчиликларини) афв этадиганлардир....

У киши деди: “Мен сени афв этдим”.

Жория оятнинг охирини ўқиди: Аллоҳ эзгулик қилувчиларни севар”.

Али ибн Ҳусайн розияллоҳу анҳум деди: “Бор, сен Аллох йўлида озодсан”.

Абдуллоҳ ибн Ато айтади: “Али ибн Ҳусайннинг бир ғуломи (қули) хатога йўл қўйди ва жазога лойиқ бўлди. Али ибн Ҳусайн қамчини олди. Сўнг у зот бундай оятни ўқиди: (Эй Муҳаммад!) Имон келтирган кишиларга айтинг, улар Аллоҳ кунлари (қиёмат)дан умид қилмайдиган кимсаларни кечириб юбораверсинлар! Шунда (у сабрли) кишиларни қилган ишлари (кечиришлари) сабабли мукофотлагай! (Жосия сураси, 14-оят).

Қул эса деди: “Мен бундай эмасман, мен Аллоҳнинг раҳматидан умидворман ва унинг азобидан қўрқаман”.

Али ибн Ҳусайн розияллоҳу анҳум қамчини ташлаб юборди ва деди: “Сен Аллоҳ йўлида озодсан”.

Мусо ибн Довуд айтади: Али ибн Ҳусайн хизматкорини икки марта чакирди, у жавоб бермади. Учинчи марта чақиргач жавоб қилди. Али ибн Ҳусайн унга деди: “Эй ўғлим, овозимни эшитмадингми?”.

Хизматкор: “Эшитдим”, деди.

Али ибн Ҳусайн сўради: “Нега жавоб бермадинг?”.

Хизматкор: “Сизнинг шафқатингизга ишондим”, деди.

Абдулғофир ибн Қосим айтади: Али ибн Ҳусайн масжиддан чиқиб кетаётган эди. Бир одам келиб уни ҳақорат қилди. Шунда Алининг хизматкор ва қуллари унга ташланишди.

Али ибн Ҳусайн уларни тўхтатди ва бундай деди: “Бас қилинглар, унинг ҳолатига қаранглар”.

Сўнгра ўша одамга деди: “Бизда сиз билмаган яна кўп нарсалар бор. Агар сизга ёрдам керак бўлса, айтинг, ёрдам берайлик”. Ўша одам хатосини англаб, уялди ва ортига қайтди.

Али ибн Ҳусайн уни ёнига чақириб, ўзи кийиб турган чакмонини елкасига ташлади ва минг дирҳам пул бердирди.

Абу Яъқуб Музаний дейди: Ҳасан ибн Ҳасан билан Али ибн Ҳусайн ўртасида бир оз нохушлик бўлиб қолди. Ҳасан бир куни масжидда Али ибн Ҳусайннинг ёнига келди, уни турли сўзлар билан ҳақорат қилди. Али ибн Ҳусайн эса унга бир оғиз ҳам жавоб қайтармади.

Сўнгра Ҳасан чиқиб кетди. Кечаси у алининг уйига борди ва эшигини қоқди. Али ибн Ҳусайн эшикни очиб чиқди. Ҳасан унга:

- Эй ака, агар сиз ҳақиқатан ҳам мен айтганларимдек бўлсангиз, Аллоҳ мени мағфират қилсин. Агар мен ёлғончи бўлсам, Аллох сизни мағфират қилсин, деди ва кетди.

Али ибн Ҳусайн ортидан бориб, етиб олди ва уни оғушига олди. Иккови йиғлаб юборишди. Шунда Ҳасан:

- Қасамки, энди сиз хафа бўладиган бирон иш қилмайман, - деди.

Али эса унга: - Сен ҳам менга айтган сўзла ринг учун ҳалолликдасан,- деди.

Ибн Аби Дунё ривоят қилади: Али ибн Ҳусайннинг хизматкори шошган ҳолда ошхонадан темир печни олиб келаётган эди. Кутилмаганда темир печ тушиб кетди кетди ва нариги томондан пастга тушиб келаётган Али ибн Ҳусайн ўғлининг бошига тегиб, жароҳат етказди. Оқибатда у ҳалок бўлди. Меҳмонлар билан суҳбатлашиб ўтирган Али ибн Ҳусайн ўрнидан сакраб туриб, хизматкорга деди: “Сен озодсан. Бу ишни қасддан қилмаганингни биламан”. Сўнгра Али ибн Ҳусайн маййитни дафн этиш тадоригини кўрди.

Шайх Маҳмуд МИСРИЙнинг “Солиҳ ва солиҳалар ҳаётларидан қиссалар”
номли асаридан Илёсхон АҲМЕДОВ таржимаси.