Косон туманидаги эски уй деворларидан араб тилида ёзилган қадимий қўлёзма топилган.
«Новости Кашкадарьи», нашри ҳабарига кўра, қўлёзма ва бошқа бир қанча қоғоз тўпламлар деворда махсус қурилган токчада жойлашган бўлиб, бунинг натижасида қурувчилар дарҳол топилмани топишган, бироқ, қоғозга бирозгина зарар етказишган.
– Холам бу уйда 60 йилдан ортиқ яшаб, кейин уйини синглимга берган, – дейди Мақсуда Бобоқулова. – Опамнинг илтимосига кўра, эски уй-жойни бузиб, янгисини қуришга қарор қилдик. 3 хонали уйнинг деворларидан бирини бузиш пайтида қурувчилар бўшлиқни пайқаб, улар эски қўлёзмани ва яна бир нечта қоғоз тўпламларни топдилар. Бу уйни ким ва қачон қургани номаълум. Холасининг сўзларига кўра, бу уйни отаси Ҳасан Султонов кичиклигида сотиб олган.
Қарши Давлат университети филология фанлари доктори, профессор Нафас Шодмоновнинг айтишича, кўҳна уй деворидан топилган қўлёзма 18-асрнинг иккинчи ярмига тўғри келади. Профессор, шунингдек, қўлёзма муаллифи аёл эканлигини таъкидлади. Бу 200 йил олдин Косон туманида аёл котибларнинг авлоди яшаганини кўрсатади. Топилмани олдиндан текшириб кўриб, филология фанлари доктори бир эмас, бир-бирига аралашиб кетган бир неча қўлёзмалар борлигини айтди. Кўриниб турибдики, бу китобни девордан чиқариш пайтида содир бўлган.
Тарихчилар ва педагоглар қўлёзманинг нима учун деворга яширинганини ва унда қимматли нарсаларни ўрганишлари керак.
Хуллас, Муғжагул маҳалласидаги 90 квадрат метр майдонда жойлашган кўҳна уй-жой эгалари илмий изланишлар якунида топилмани Қашқадарё вилояти Тарих ва маданият давлат музейига топширишга қарор қилишди.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати
Шу йил 17 октябрь куни Ўзбекистон мусуломонлари идораси Кутубхонасида Ҳазрати Усмон Мусҳафи матнини кодикологик тадқиқ қилиш бўйича йиғилиш бўлиб ўтди. Унда Идоранинг “Қуръон ва тажвидни ўргатиш” бўлими бошлиғи Шайх Алижон қори Файзуллоҳ ва Кутубхона бўлими бошлиғи Камолиддин Маҳкамов бошчилигида бўлим ходимлари иштирок этди.
Йиғилишда “Мўйи муборак” мадраса-музейида сақаланаётган Ҳазрати Усмон Мусҳафи матнини тадқиқ қилишда эътибор қаратиш керак бўлган жиҳатларга урғу қаратилди. Хусусан, Шайх Алижон қори Файзуллоҳ Ҳазрати Усмон Мусҳафи хатига оид муҳим қоида, қироатлар ва уларнинг ёзилиш қоидалари ҳамда Мусҳафи шарифни ёзишда омонатдорликка алоҳида эътибор қаратиш алоҳида таъкидлади. Шунингдек, тадқиқотда амалга ошириш лозим бўлган муҳим вазифалар белгилаб олинди.
Ҳозирда махсус режа асосида Ҳазрати Усмон Мусҳафи матнини тадқиқ қилиш ишлари олиб борилмоқда. Тадқиқотда қуйидаги жиҳатларга алоҳида эътибор қаратилган:
Маълумот ўрнида Ўзбекистон мусулмонлари идораси Кутубхонасида Қуръони карим қўлёзма нусхаларининг нодир намуналаридан бири Ҳазрати Усмон Мусҳафи сақланади. Қуръони каримнинг ушбу ноёб ва қадимий қўлёзма нусхаси тадқиқотчилар ва кенг жамоатчиликнинг доимий эътиборида бўлган.
2023 йил 22 декабрь куни Президентимиз Шавкат Мирзиёев раҳбарлигида ўтказилган Республика маънавият ва маърифат кенгашининг кенгайтирилган йиғилишида музейлар фаолиятини такомиллаштириш бўйича етти йиллик дастур қабул қилиниши эълон қилинди. Ушбу йиғилиш топшириқлари бўйича тузилган 50-сон Баённоманинг 47-бандида Муқаддас китоб – Усмон Қуръони саҳифаларининг консервация ва реставрация қилинишини таъминлаш белгиланган.
Мазкур дастурни амалга ошириш мақсадида Ўзбекистон Маданият ва санъатни ривожлантириш жамғармаси саъй-ҳаракати билан маҳаллий ва хорижлик мутахассислар, жумладан, Кембриж университетидан Кристине Росе, франциялик реставраторлар Ахелле Делеау ва Cоралие Барбе, Истанбул қўлёзмалар устахонаси ва архив бўлими мудири Нил Байдар иштирокида Ҳазрати Усмон мусҳафини келгусида муҳофаза қилиш бўйича босқичма-босқич таъмирлаш режаси ишлаб чиқилди.
Унга кўра, “Енгил реставрация ишлари”ни амалга оширишда Ҳазрати Усмон Қуръони саҳифаларини сканер қилиш ва матнини кодикологик тадқиқ қилиш бўйича йўналишлар белгилаб олинган эди.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Матбуот хизмати