Жорий йилнинг 20 январь куни Президентимиз Шавкат Мирзиёевнинг Олий мажлисга Мурожаатномасида баён этилган диний-маърифий ҳаётимизнинг устувор йўналишлари Ўзбекистон мусулмонлари идорасида ташкил этилган тадбирда муҳокама қилинди.
Анжуманда Диний идора ва тизим таркибига кирувчи бўлинмалар раҳбарияти, ходимлари, шунингдек, Ўзбекистон Давлат санъат ва маданият институти вакиллари иштирок этди.
Тадбир анъанага мувофиқ, Қуръони карим тиловати ва хайрли дуо билан бошланди. Шундан сўнг йиғилишни Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси ўринбосари Иброҳимжон Иномов очиб берди.
Ўзбекистон Давлат санъат ва маданият институти катта ўқитувчиси Ўткир Мавлонов Президентимиз Мурожаатномасида ижтимоий-маънавий, диний-маърифий ва маданий-гуманитар соҳалардаги кенг кўламли ислоҳотларни давом эттириш бўйича белгиланган асосий вазифалар ҳақида сўзлаб берди.
Шунингдек, йиғилишда сўзга чиққанлар бугунги кунда юртимизда ёшларни илм-маърифатли, одоб-ахлоқли этиб тарбиялашга алоҳида эътибор қаратилаётгани, бунда йигит-қизларимиз илм-маърифат эгаллашлари учун барча имкониятлар яратиб берилаётгани, бунинг натижасида ёшларимиз илм-маърифат билан улкан муваффақиятларга эришаётганларини таъкидладилар.
Динимизда ёшларнинг одоб-ахлоқли бўлиши, илм олиши энг муҳим шартлардан ҳисобланади. Ҳадиси шарифда: “Илм Чин-Мочин (Хитой)да бўлса ҳам, уни излаб топиб, эгаллангиз. Зеро, илмни талаб қилиш ҳар бир мусулмонга фарздир”, дейилган.
Ҳар инсон юртига ўзининг илми, иш юритиш тартиби, самара берадиган амалий ишлари билан юртимиз тараққиёти ҳисса қўшиши керак. Ушбу фикр-мулоҳазалар йиғилиш иштирокчиларининг якуний хулосаси бўлди.
Йиғилиш якунида Иброҳимжон домла Иномов дуо-хайрлар қилдилар.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати
Савол: Баъзи емакхонлар таом етказиб беришни кечиктиргани учун буюртмадан ташқари қўшимча таом тақдим этар экан. Шу иш жоизми? Агар рекламада қўшимча бепул таом бериш эмас, балки етказиб берилган таомнинг пулини олмаслик айтилган бўлса, ҳукм қандай бўлади?
Жавоб: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
1. Таомга буюртма бериш битими шариатдаги истисноъ, яъни буюртма асосида маълум маҳсулотни тайёрлаб бериш шартномасига тўғри келади. Агар саволдаги шарт фақат рекламада акс этиб, буюртма жараёнида алоҳида бундай шарт қўйилмаса, сотувчи тарафидан берилган бу ваъда жоиз ҳисобланади ва унга вафо қилиши керак бўлади.
Агар буюртма беришда етказиб бериш кечикиши сабабли қўшимча таом бериш шарти қўйилса, бу шартноманинг бир қисмига айланади. Битимдаги бундай шарт молиявий жарима саналади. Маҳсулот тайёрлаб бериш (истисноъ) битимида сотувчига нисбатан молиявий жарима қўллашга рухсат этилади.
Демак, қўшимча бепул таом бериш ваъда кўринишида бўлса ҳам, шартномада акс этган бўлса ҳам жоиз экан.
2. Етказиб бериш кечикса, буюртма қилинган таомнинг пулини олмаслик фақат рекламада акс этиб, буюртма жараёнида бундай шарт қўйилмаса, бу ҳам сотувчи тарафидан берилган ваъда бўлади ва жоиз ҳисобланади. Аммо буюртма бериш жараёнида юқоридаги шарт қўйилса, бу шартноманинг бир қисмига айланади. Шартномада эса буюртма суммасидан воз кечиш шартини қўйиш дуруст эмас.
Демак, буюртма қилинган таомнинг пулини олмаслик ваъда кўринишида бўлса жоиз, битимда шарт қилинса, жоиз эмас. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази