Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
24 Июл, 2025   |   29 Муҳаррам, 1447

Тошкент шаҳри
Бомдод
03:34
Қуёш
05:11
Пешин
12:35
Аср
17:37
Шом
19:52
Хуфтон
21:21
Bismillah
24 Июл, 2025, 29 Муҳаррам, 1447

Луқмангга ҳам ажр бор

24.11.2020   2190   3 min.
Луқмангга ҳам ажр бор

Ҳажжатул вадоъ йилида Саъд ибн Аби Ваққос розиёллоҳу анҳу қаттиқ бетоб бўлди. Ҳатто шу касаллик билан ўлсам керак, деб ўйлади. Набий саллоллоҳу алайҳи ва саллам уни кўргани келдилар. Саъд деди:
-Эй Аллоҳнинг Расули! Кўриб турибсиз, менга касаллик етди. Менинг молим бор. Менда фақатгина биттагина меросхўр қизим бор. Молимнинг учдан иккисини садақа қилсам бўладими?
Расулуллоҳ саллоллоҳу алайҳи ва саллам:
-Йўқ, дедилар.
-Ярмини садақа қилсам бўладими?
-Йўқ.
-Учдан бирини садақа қилсам бўладими?
-Учдан бири ҳам кўп эй Саъд! Сен фарзандларингни бировлардан тиланиб юрадиган фақир қилиб қолдирганингдан, уларни бой қилиб қолдирганинг афзалдир. Аллоҳнинг ризоси учун қилган ҳар-бир нафақангга савоб оласан. Ҳаттоки, хотининг оғзига солган луқмангга ҳам!

Кишининг ўз меросхўрлари ҳақида ҳам қайғуриши Набий саллоллоҳу алайҳи ва салламннинг кўрсатмаларидир. Уларга қийинчилик пайтида фойдаланадиган мол қолдириши машруъдир.
Дунё ўзгариб туради. Унинг кулфатларидан ҳеч ким қочиб қутула олмайди. Бу дегани, инсон фақат мол йиғсин, дегани эмас. У ўзини ҳам унутмаслиги лозим. Яхшилик қилиш, муносиб жойларга садақа эҳсонлар қилиш лозим. Жони ҳалқумга келганда меросхўрларига “буни менинг номимдан фалон жойга садақа қилинглар, мана буни менинг номимдан садақайи жория қилинглар” дейиши яхши эмас. Бу ишларни кўзи очиқлигида, соғ-саломат юрганида ўз қўллари билан қилиши матлубдир.
Саҳифангни ўзинг тўлдир. Ўзинг садақа қил. Аллоҳ томон У сенга берган нарсалар билан мусобақа қил. Мол жамлаб, уни болаларга қолдириб, сўнгра унинг ҳисобини ёлғиз ўзинг берма.
Ният одатларни ибодатга айлантиради. Ниятларингни доимо Аллоҳ учун қилгин. Оиланг учун сотиб оладиган озиқ-овқатингни кундалик зарурат деб эмас, бунда ажр бор деб қилгин. Ҳар бир ҳўл жигарда ажр бордир. Ота-онангга сарфлайдиган молингни кишиларнинг гапидан қўрқиб бурч тушунчаси билан боғлама. Унда яхшилик ҳис қил. У билан Аллоҳга яқинлаш. “Ота-онанггизга яхшилик қилинг!”, деган оятни хотиржам бўлиб тиловат қил.
Янги фарзанд кўрган синглинг зиёратини урф-одатга, ижтимоий муносабатларга боғлама. Бундаги силаи-раҳмни ҳис қил. Силаи-раҳм Аршга боғланганини, уни ким боғласа Аллоҳ уни боғлашини, уни ким узса Аллоҳ уни ҳам узишини эсла.
Қўшни билан алмашадиган бир товоқ овқатингни қадимги одатларимизга боғлама. Бу ишда Жаброил алайҳис саломнинг Расулуллоҳ саллоллоҳу алайҳи ва салламга қўшни ҳақида кўп гапирганларини, Расулуллоҳ салоллоллоҳу алайҳи ва саллам бундан ҳатто қўшни мерос ҳам олса керак, деб ўйлаб қолганларини эсла.
Инсонларнинг амаллари бир-бирига ўхшайди. Аммо уларнинг ниятлари фарқлидир. Ниятингда доимо Аллоҳ бўлсин!

Абдулқодир Полвонов

Мақолалар
Бошқа мақолалар

Фарзанднинг ота-она вафотидан кейинги 5 вазифаси

17.10.2024   7690   4 min.
Фарзанднинг ота-она вафотидан кейинги 5 вазифаси

Ота-онангиз ҳаққига дуо қилинг.

“Эй, Роббимиз! Ҳисоб-китоб қилинадиган (қиёмат) куни мени, ота-онамни ва (барча) мўминларни мағфират қилгин!” (Иброҳим сураси, 41-оят).

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Инсон вафот этгач амаллари тўхтайди. Фақат унга уч нарсадан савоб етиб туради: садақаи жория, фойдали илм, унинг ҳақига дуо қилувчи солиҳ фарзанд” (Имом Бухорий ривояти).

Суфёни Саврий айтади: “Маййитлар дуога тириклар таом, ичимликка муҳтож бўлганларидан ҳам кўра муҳтожроқдирлар”.

 

Ота-онангиз қабрини зиёрат қилинг.

Ҳазрат Абу Бакр Сиддиқ розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ким ота-онаси ёки улардан бирининг қабрини ҳар жума куни зиёрат қилиб, “Ёсин” сурасини тиловат қилиб, унинг савобини уларга бағишласа, сурадаги ҳар бир ҳарф ададича Аллоҳ таоло уларнинг гуноҳларини мағфират қилади”, дедилар (Имом Дайламий ривояти).

Маъқал ибн Ясор розияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадисда эса Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ўликларингизга “Ёсин” сурасини тиловат қилинг”, деганлар (Имом Абу Довуд ривояти).

Имом Нававий раҳматуллоҳи алайҳи қабрни зиёрат қилувчи Қуръони каримни тиловат қилгандан сўнг ушбу дуони ўқиши лозимлигини таъкидлайди: “Аллоҳумма авсил саваба ма қараътуҳу ила “фулан” (Аллоҳим, ушбу ўқиган Қуръон тиловатидан ҳосил бўлган савобни (маййитнинг исми зикр этилади) ...га етказгин).

Ибн Ҳожар Ҳайтамий раҳимаҳуллоҳ: “Маййитнинг ҳаққига Қуръони каримдан тиловат қилиб, унинг савобини бағишлаш билан бирга, маййит ҳақига Аллоҳнинг раҳмат ва мағфиратини ҳам сўраб дуо қилиш қабрларни зиёрат этишдан кўзланган асосий мақсаддир”, деган.

 

Ота-онангиз ҳаққига истиғфор айтинг.

Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Маййитнинг вафотидан кейин даражаси кўтарилди. Шунда у: “Ё Роббим! Бу нима?” деди. “Боланг сенга истиғфор айтди”, дейилди.

Муҳаммад ибн Сиррийн айтадилар: “Кунларнинг бирида Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳуни: “Аллоҳим! Онамни ва мени ҳамда онамга ва менга истиғфор айтганларни мағфират қилгин” деяётганини кўрдик. Шундан бери Абу Ҳурайранинг дуосидан умидвор бўлиб, унга ва онасига мағфират сўрайдиган бўлдик”.

 

Ота-онангиз номидан садақа қилинг.

Онамиз Оиша розияллоҳу анҳо ривоят қиладилар: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳузурларига бир одам келиб: “Ё Аллоҳнинг Расули, онамнинг жони бирдан чиқди. Васият қила олмади. Ўйлайманки, агар гапирса, садақа қилар эди. Унинг номидан садақа қилсам, унга савоби етадими?” деб сўради”.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ҳа”, дедилар (Имом Бухорий, Имрм Муслим, Имом Насоий ривояти).

 

Саъд ибн Убода розияллоҳу анҳу айтадилар: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламдан: “Ё Расулуллоҳ онам вафот этди. Онамнинг номидан бирор нарса садақа қилсам бўладими? Қайси садақа афзал?” деб сўрадим. Шунда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Одамларга сув улашиш”, дедилар. (Имом Насоий ривояти).

 

Ота-онангиз дўстлари ва яқинларини ҳурмат қилинг.

Абу Усайд розияллоҳу анҳу ривоят қиладилар: «Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳузурларида эдик. Бир одам: “Ё Аллоҳнинг Расули! Мен учун ота-онамга улар дунёдан ўтгандан кейин қиладиган яхшилик қолдими?” деб сўради. “Ҳа! Тўрт хислат қолди: Уларга дуо қилиш. Уларга истиғфор айтиш. Уларнинг аҳдига вафо қилиш. Уларнинг дўстларини ва уларсиз силаи раҳм бўлмайдиган кишиларни икром қилиш”, дедилар».

 

Аллоҳ таоло барчамизга ота-онамиз тириклик вақтида уларга яхшиликларни қилиб, розиликларини топиб, дуоларини олишга тавфиқ ато этсин. Ўтганларидан кейинги ҳақларини ҳам ихлос билан адо этишга муяссар қилсин!

Даврон НУРМУҲАММАД