Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
21 Ноябр, 2025   |   30 Жумадул аввал, 1447

Тошкент шаҳри
Бомдод
05:55
Қуёш
07:18
Пешин
12:14
Аср
15:18
Шом
17:03
Хуфтон
18:20
Bismillah
21 Ноябр, 2025, 30 Жумадул аввал, 1447

2. БАҚАРА СУРАСИ, 196 ОЯТ

13.11.2020   7277   3 min.
2. БАҚАРА СУРАСИ, 196 ОЯТ

وَأَتِمُّواْ ٱلۡحَجَّ وَٱلۡعُمۡرَةَ لِلَّهِۚ فَإِنۡ أُحۡصِرۡتُمۡ فَمَا ٱسۡتَيۡسَرَ مِنَ ٱلۡهَدۡيِۖ وَلَا تَحۡلِقُواْ رُءُوسَكُمۡ حَتَّىٰ يَبۡلُغَ ٱلۡهَدۡيُ مَحِلَّهُۥۚ فَمَن كَانَ مِنكُم مَّرِيضًا أَوۡ بِهِۦٓ أَذٗى مِّن رَّأۡسِهِۦ فَفِدۡيَةٞ مِّن صِيَامٍ أَوۡ صَدَقَةٍ أَوۡ نُسُكٖۚ فَإِذَآ أَمِنتُمۡ فَمَن تَمَتَّعَ بِٱلۡعُمۡرَةِ إِلَى ٱلۡحَجِّ فَمَا ٱسۡتَيۡسَرَ مِنَ ٱلۡهَدۡيِۚ فَمَن لَّمۡ يَجِدۡ فَصِيَامُ ثَلَٰثَةِ أَيَّامٖ فِي ٱلۡحَجِّ وَسَبۡعَةٍ إِذَا رَجَعۡتُمۡۗ تِلۡكَ عَشَرَةٞ كَامِلَةٞۗ ذَٰلِكَ لِمَن لَّمۡ يَكُنۡ أَهۡلُهُۥ حَاضِرِي ٱلۡمَسۡجِدِ ٱلۡحَرَامِۚ وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّ ٱللَّهَ شَدِيدُ ٱلۡعِقَابِ١٩٦

196. Аллоҳ учун ҳаж ва умрани тўкис қилинглар. Агар тўсилсангиз, қодир бўлганингизча қурбонлик қилинглар. Жонлиқ жойига етиб бормагунича бошларингизни қирманглар. Агар сизлардан кимдир касал ёки бошида бирон азият бўлса, у ҳолда ё рўза тутиш ё садақа бериш ёки қурбонлик қилиш билан фидя берсин. Хотиржамлик бўлганида ким умра билан ҳажни бирга адо этолса, муяссар бўлганича ҳадясини берсин. Ким топа олмаса, ҳажда уч кун, қайтганидан кейин етти кун, тугал ўн кун рўза тутсин. Бу аҳли-оиласи Масжидул-Ҳаромда турмаганлар учундир. Аллоҳдан қўрқинглар, билингларки, Аллоҳнинг азоби қаттиқдир.

Ҳаж ва умра ибодати халқ кўриши ёки ҳожи номини олиш учун эмас, Аллоҳ таолонинг розилиги учун қилинади. Агар бир киши ҳаж ё умра учун эҳромга кирганидан сўнг бирор душман сабабидан ё хасталаниб қолиб Маккага етолмай қолиб кетса, у ўзи қодир бўлган бир жонлиқни Масжидул-Ҳаромга бирор киши орқали юбориб, унга бу жонлиқни фалон куни Макка Ҳаромида сўйишни тайинлайди. Жониворнинг Маккага элтиб сўйилгани аниқ маълум бўлса, шундан кейин сочини олдириб, эҳромдан чиқади. Бундан олдин ҳаргиз сочини олдирмайди, бу сўйиш эҳсон сўйиши бўлади. Масалан, эҳром ҳолатида бир киши хаста бўлса, бошида оғриқ ёки яра бўлса, у зарурат юзасидан сочини олдираверади, лекин фидя (тўлов) беради. Демак, бу оятда Аллоҳ таоло касал, бошида бит, қўтир ёки қичима бўлган кишига зарарли моддалардан фориғ бўлиш учун эҳромдалигидаёқ сочини олдиришни мубоҳ қилди. У сочини олдирганида соч тагидаги зарарли нарсалардан қутулади. Бу нарса табобатда "истифроғ", яъни фориғ бўлиш, дейилади. Абдуллоҳ ибн Маъқил розияллоҳу анҳу бундай дейди: "Мен Куфа масжидида Каъб ибн Ужра ҳузурида ўтириб, қурбонлик фидяси ҳақида сўрадим. Каъб бундай деди: "Мен Пайғамбар алайҳиссаломнинг ҳузурларига бир юмуш билан боргандим. Шунда бошимдаги битлар юзимга тўкилиб тушди. Буни кўрган ҳазрати Расулуллоҳ: "Битлар сенга бунчалик азоб бераётганини билмаган эканман, бир қўй топа оласанми?" дедилар. Мен: "Йўқ", дедим. "Ундай бўлса, сочингни олдир-да, кейин уч кун рўза тут ёки олти мискинни тўйдир, ҳар бир мискинга ярим соъдан таом бер", дедилар. Юқоридаги оят мен ҳақимда нозил бўлган эса-да, барчангизга тааллуқлидир" (Бухорий ривояти).

Тафсири ирфон
Бошқа мақолалар

Қабр нури намози

19.11.2025   1500   1 min.
Қабр нури намози

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм

Савол: Баъзи чет мамлакатларда хуфтон намозидан кейин ўтирган ҳолда “қабр нури намози”ни ўқишар ва бошқаларни ҳам тарғиб қилишар экан. Шу намоз аслида шариатда борми?


Жавоб: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм. Динимизда “Қабр нури намози” деб аталадиган махсус намоз йўқ. Умуман олганда, туннинг энг охирги намози витр бўлиши мустаҳабдир. Аммо витрдан кейин ҳам нафл ўқиш жоиз. Чунки Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам баъзан витрдан кейин намоз ўқиганлари маълум. Улар эҳтимол У зотнинг ана шу амаллари туфайли шундай дейишаётган бўлсалар керак. Оиша, Умму Салама ва Абу Умома розияллоҳу анҳум каби саҳобийлар Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг витрдан кейин ўтирган ҳолда икки ракат намоз ўқиганларини ривоят қилишган.

Уламолар ўша ҳадисни Сарвари олам алайҳиссалом витрдан кейин ҳам нафл ўқиш мумкин эканини билдириш учун ўқиганлар, дейишган. Яна бир гуруҳ уламолар У зот алайҳиссалом таҳажжудни жуда ҳам узоқ ўқиганларидан оёқлари шишиб кетар эди, шу боис витрдан кейин дам олиш учун ўтириб икки ракат нафл ўқир эдилар, деб изоҳлашган. Уни "қабр нури намози" деб номлаб, доимий суннат сифатида тарғиб қилиш нотўғридир. Валлоҳу аълам.

 

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.