۞يَسَۡٔلُونَكَ عَنِ ٱلۡأَهِلَّةِۖ قُلۡ هِيَ مَوَٰقِيتُ لِلنَّاسِ وَٱلۡحَجِّۗ وَلَيۡسَ ٱلۡبِرُّ بِأَن تَأۡتُواْ ٱلۡبُيُوتَ مِن ظُهُورِهَا وَلَٰكِنَّ ٱلۡبِرَّ مَنِ ٱتَّقَىٰۗ وَأۡتُواْ ٱلۡبُيُوتَ مِنۡ أَبۡوَٰبِهَاۚ وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ لَعَلَّكُمۡ تُفۡلِحُونَ١٨٩
189. Сиздан ҳилол ҳақида сўрашади. "Улар инсонлар учун ва ҳаж учун вақт ўлчовидир", денг. Уйларингизнинг орқа тарафидан келишингиз яхшилик эмас, яхшилик тақводорликдадир. Уйларга эшикларингиздан киринглар ва Аллоҳдан қўрқинглар, шундагина нажот топасизлар.
Ояти каримадаги "ҳилол" янги чиққан ой маъносида. Аллоҳ таоло ойни Ўзи билган қонун ва ҳикмат билан, кечалари нур сочиб, ёритиб туриши, бандаларнинг йиллар ва вақт саноғини бехато билиб юришлари учун яратган. Бу ҳақда бир неча ҳадислар ҳам бор: Ҳусайн ибн Ҳорис розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: "Макка амири хутба қилиб: "Расулуллоҳ бизларга ибодатларни ойни кўриб адо этишни... амр қилганлар", деди" (Абу Довуд, Дориқутний ривояти); Ибн Умар розияллоҳу анҳумодан қилинган ривоятда: "Ойни кўриб рўза тутинглар ва уни кўриб очинглар", деганлар (Термизий ривояти). Ҳилол (янги чиққан ўроқ шаклидаги ой) сурати мусулмон ўлкаларда динлари рамзи сифатида ишлатилади.
Ўтмишдаги араблар эҳромга кирганидан кейин яна уйларига кирмоқчи бўлишса, дарвозадан эмас, томдан тушишар ё уйининг орқа томонини тешиб, ўша ердан киришар эди. Улар бу нарсани яхши амал, деб эътиқод қилишарди. Баро ибн Озиб розияллоҳу анҳу ривоят қилади: "Араблар жоҳилият даврида эҳром боғлашса, уйларига томдан ошиб тушишар эди. Кейин Аллоҳ таоло юқоридаги оятини нозил қилди" (Бухорий ривояти). Аллоҳ таоло бу ояти каримада мазкур эътиқоднинг маънисизлигини билдириб, яхшилик фақат Ўзига тақво қилиш билан бўлишини зикр этмоқда.
Фестиваль иштирокчилари томонидан Яман, Яқин Шарқ, Жанубий Осиё, ҳатто Ўзбекистон ошхоналарига хос кабоб, бургер, дуккаклик маҳсулотларидан тайёрланган таомлар (фалафул) ва турли хил ширинликлар таклиф этилади.
Ушбу тадбир Атланта мусулмонлари фестиваллари уюшмаси томонидан ташкиллаштирилмоқда. Фестиваль айни пайтда шаҳардаги АҚШ божхона ва миграция сиёсатига қарши норозилик намойишлари орасида муҳожирлар маданиятини нишонлаш имконини ҳам яратади.
Фестиваль ташаббускорларидан бири — Ҳасанейн Лакҳани бундай деди:
“Атланта шаҳрида илк ҳалол овқат фестивалини ўтказиш — жуда ҳам ҳайратланарли ва ажойиб фикрдир. Мен бу шаҳарда доимий истиқомат қилувчи сифатида мусулмон жамоасига яқинлигимни ҳар доим ҳис қилганман. Рамазон овқат фестиваллари каби кичик тадбирлардан то ошхона ва кўчмас мулк соҳаларидаги фаолиятгача иштирок этиб келаман”.
Унинг таъкидлашича, фестиваль – мусулмонлар ва мусулмон бўлмаганлар учун бир жойда тўпланиб, шаҳарнинг маданий хилма-хиллигини нишонлаш, шу билан бирга мусулмонлар турмуш тарзи ва ҳалол таомлар билан танишиш имконини беради.
Лакҳани Атланта яқинидаги Лоренсвилл шаҳрида жойлашган “BurgerFi” ресторани соҳибидир. У, шунингдек, ушбу ресторан — Грузия штатидаги ягона ҳалол сертификатига эга бургер шоҳобчасидир.
Илёсхон Аҳмедов,
тайёрлади.