Миссионерлик сўзи лотинчадан олинган бўлиб “missio” “юбориш”, “вазифа топшириш”, “вазифани бажарувчи” деган маъноларни англатади. Миссионерлик ҳаракатлари бугун пайдо бўлган эмас, балки Рим қўшинлари билан бирга юриб, босиб олинган ҳудудлар халқлари орасида христианликни тарғиб қилган кишиларнинг фаолияти замонавий миссионерликнинг илк кўринишлари эди. Бундан ташқари 400 – 500 – йилларда миссионерлар Африкада мустаҳкам ўрнашиб олдилар ва у ерларда масиҳий қиролликлар пайдо бўла бошлади.
ХI – XIV асрларда Рим Папаси бошчилигида “Муқаддас Ер”, яъни Қуддус шаҳрини озод этиш баҳонасида амалга оширилган, аслида босқинчилик, сиёсий ўйинлар бойлик орттиришга қаратилган урушлар, “Салб юришлари” дан кўзланган асосий мақсадлар миссионерликдан бошқа мақсад бўлмаган. Улар тарихда энг ваҳший ишларни айнан шу ерда амалга ошириб, насронийликни қабул этмаганларни қиличдан аёвсиз ўтказганлар.
Миссионерлик бугун сертармоқ соҳа ҳисобланиб, улар кириб бормаган жабҳа ва фаолият юритмаётган мамлакат деярли дунёда қолмаган. Улар ўз ҳукуматлари томонидан моддий ёрдам олиб туриб, маблағларини аниқ йўналтирилган моддий ва маънавий босқинчилик сиёсатларига ишлатадилар. Шуни унутмаслик керак бўладики, улар ҳамон қадимги бузғунчилик мақадларида бардавом бўлиб бормоқдалар. Шунингдек, эркин тарғибот олиб бориш ва фаолит доирасини кескин кенгайтириш мақсадида кўпгина миссионерлик ташкилотлари, ўз ҳаракатларини халқаро нодавлат ташкилотлари мақомида амалга оширишда интилаётганларини ортида ўзига хос мантиқ бор, албатта.
Миссионерлар диндорлар эмас, балки моддий манфаатлар йўлидаги сиёсий ўйинчилар, холос. Мақсадлари одамларнинг онгини чалғитиб, эътиқод қилаётган Ислом динидан оғдириб ўзлари югурдаклик қилаётган давлат манфаатлари таъсирига хизмат қилувчи объектга айлантиришдир. Улар ўзларини меҳрибон, самимий инсонлардек, гуёки қўй оғзидан чўп олмагандек, кўрсатишади, пулни вақтни аяшмайди, махсус топшириқлардан ўтишган, саводсиз, моддий жиҳатдан ночор, чорасиз бемор, маънавий қашшоқ, эътиқоди суст каби кишиларни тузоққларига илинтиришга доимо шай турадилар.
Ўзлари тарафга мойиллик ҳосил қилишгач, маҳаллий аҳолининг турли йўллар билан динни ёмонлашга ва мавжуд қонуний ҳукумат ҳақида норозилик уйғотишга интиладилар. Миссионерлар сиёсий мақсадларини амалга оширмоқчи бўлган ўлкаларнинг аҳолиси эътиқод қиладиган динни, урф –одатларини, ижтимоий муаммоларини ўрганишлари учун махсус тадқиқот ўқув марказларига эгадирлар. Сиёсий ва маънавий босқинчилик йўналиши сингдирилган адабиётларни хоҳлаган тилда ва ададда чоп эта оладилар.
Демак, миссионерларнинг асл мақсадлари яширин фаолият олиб бориш натижасида яшаб бораётган аҳолини инжиллаштириш йўли билан уларнинг бирдамлигига путур етказиш, турли ички низоларни келтииб чиқариш орқали мамлакатнинг ривожланишига тўсқинлик қилиш, иқтисодий, ижтимоий, сиёсий ва маънавий жиҳатдан қарам ва тобеъ қилиш билан биргаликда бой табиий заҳираларига эгалик қилишдан иборатдир.
Бизнинг вазифамиз, дунё майдонида ўз ўрнини топаётган Ватанимизни бу каби ғаламислардан ҳимоя этишдир. Бугунги кунда мафкуравий курашлар, интернет ва дунёдаги турли хил нохушликлар авж олган бир даврда фарзандларимизни миссионерлар ва шу каби разиллардан асраб авайлаб, ватанпарвар, иймон эътиқодли, салоҳиятли этиб тарбия бериб боришлигимиз барчамизнинг энг асосий вазифамиз эканлигини унутишга ҳеч биримизнинг хаққимиз йўқ.
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.
Ибн Муборак айтади: «Бир киши Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам олдларига келди ва: «Эй Расулуллоҳ, қиёмат кунида Аллоҳ таоло билан ҳамсуҳбат бўлувчилар ҳақида хабар беринг», деди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Улар Аллоҳдан қўрқувчилар, Аллоҳга бўйсунувчилар, ўзларини камтар олувчилар, Аллоҳ таолони кўп зикр қилувчилар», дедилар. У киши: «Эй Расулуллоҳ, жаннатга биринчи кирувчилар ҳам ўшаларми?» деб сўради. У зот: «Йўқ», дедилар. У кейин: «Унда, жаннатга биринчи кирадиганлар кимлар?» дея сўради. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам айтдилар: «Фақирлар жаннатга киришда бошқалардан ўзиб кетади. Шунда уларнинг олдидан фаришталар чиқиб: «Ҳисоб-китобга қайтинглар!» дейди. Фақирлар: «Нимамизга ҳисоб-китоб қилинамиз? Аллоҳга қасамки, бизларда мол-давлат бўлмаган бўлса, уни баъзилардан қизғаниб, баъзиларга исрофларча сарф қилмаган бўлсак. Шунингдек, бизлар амир ҳам эмасдик, баъзиларга адолат қилиб, баъзиларга зулм этган бўлсак. Бироқ бизларга Аллоҳнинг амри келди, биз Унга ибодат қилдик ва то ҳузурига келгунимизга қадар Унга тоатда бўлдик», дейди. Шунда уларга: «Жаннатга киринглар, амал қилувчиларнинг ажр-мукофоти нақадар яхши!» дейилади».
Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам айтдилар: «Фақирлар ҳақида Аллоҳ таолодан қўрқинглар! Чунки Аллоҳ таоло қиёмат кунида: «Бандаларим ичидан танлаганларим қани?» дейди. Фаришталар: «Эй Парвардигор, улар кимлар?» деб сўрайди. Шунда Аллоҳ таоло айтади: «Улар қадаримга рози бўлган, сабр қилган фақирлардир, уларни жаннатга киргизинглар!» Бас, улар жаннатга киритилади. Фақирлар еб-ичиб турганида, бойлар ҳали ҳисоб қилинаётган бўлади».
Умар ибн Хаттоб розияллоҳу анҳу ривоят қиладилар: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг: «Мусулмонларнинг фақирлари жаннатга бойларидан ярим кун олдин киради», деганларини эшитдим. Шунда: «Эй Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ярим кун қанча?» деб сўрашди. У зот: «Беш юз йил», дедилар. «Бир йили неча ой?» дейишди. «Беш юз ой», дедилар: «Бир ой неча кун?» дейишди сўнг: «Беш юз кун», дедилар. «Бир куни қанча?» деб сўрашган эди, «Сизлар санайдиган кундан беш юзтаси», дедилар Расулуллоҳ».
Абу Али Даққоқдан: «Қайси сифат афзал: бой-беҳожатликми ёки фақирлик?» деб сўрашди. У киши: «Бой-беҳожатлик, чунки у Аллоҳнинг сифати, фақирлик эса, банданинг. Аллоҳнинг сифати банданинг сифатидан афзал, Аллоҳ таоло: «Эй инсонлар, сизлар Аллоҳга муҳтождирсизлар. Аллоҳнинг Ўзи (барча оламлардан) беҳожат ва (барча) мақтовга лойиқ зотдир» (Фотир, 15), деган», деди.
Банданинг шарафи Аллоҳга муҳтожлиги, Уни улуғлаши, Унга бўйсуниши биландир. Агар бўйин Аллоҳга тавозеъ билан эгилса, шу эгилиш унинг азизлигидир.
Бойлик ҳам, фақирлик ҳам мол-давлатнинг кўп ёки камлигида эмас. Бу ерда энг олий учинчи даража ҳам бор. У Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам сўраган «каффоф», яъни, инсонларга муҳтож бўлмайдиган даражадаги ўртача ризкдир. У зот: «Эй Аллоҳим, Муҳаммад оиласининг ризқини етарли қил», деб сўраганлар. Маълумки, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳамиша ҳолатларнинг афзалини, даража ва амалларнинг олийини сўраганлар.
Шунингдек, ҳамма олимлар ўта фақирлик ҳам, туғёнга олиб борувчи бойликнинг ҳам ёмонлигига иттифоқ қилишган.
Етарли ризқ эса, ночорлик билан беҳожатликнинг ўртасидир.
Дарҳақиқат, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ишларнинг яхшиси ўртачасидир», деганлар. Чунки ўртаҳоллик туғёнга олиб борувчи бойлик офатидан ҳам, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам паноҳ сўраган ўта ночорликдан ҳам саломат бўлишдир.
Соҳиби каффоф – ўртаҳол одам дунё неъматлари-ю шодликларида дабдаба қилмайди. Унинг ҳолати фақирникига яқин. Унга ҳам сабри учун фақирга бериладиган савоб берилади. Шунга кўра ўрта ҳол кишилар ҳам, иншааллоҳ, жаннатга фақирлар қаторида бойлардан беш юз йил олдин киради. Чунки улар ўртача ҳаёт кечирадилар, бой эмаслар. Ўртачалик эса, айни адолатдир. Аллоҳ таоло:
«Шунингдек, сизларни бошқа одамлар устида гувоҳ бўлишингиз ва пайғамбар сизларнинг устингизда гувоҳ бўлиши учун ўрта (адолатли) бир миллат қилдик» (Бақара, 143), деган.
Имом Қуртубийнинг «Тазкира»сидан