Абу Мусо Ашъарий розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Росулуллоҳ соллоллоҳу алайҳи васаллам:” “Албатта қиёмат олдидан кечанинг зулматли қисмига ўхшаш фитналар бўлади. Ўшанда киши мумин бўлиб тонг оттириб, кофир бўлиб кеч киритади. Мумин бўлиб кеч киритиб, кофир бўлиб тонг оттиради. Унда ўтирган тургандан яхши, турган юргандан яхши, юрган ҳаракат қилгандан яхшидир. Ўшанда комонларингизни синдиринг, (ундаги) ипларингизни узинг ва қиличларингиз билан тошни уринг. Бирингизнинг (уйига) кирилса, одам болаларининг яхшиси каби бўлинг”, дедилар” (Имом Ибн Можа ривояти)
Ҳазрат Ашраф Али Таҳавоний айтадилар: “ Ҳожи Сохиб” “Дўстим ҳеч ким билан тортишма. Бирор ишда жанжал ва тортишув бўлса, у ишни ташлаб кет”, деб васият қилган эдилар. Менинг одатим ҳамиша шу васиятга амал қилиш бўлган.
Яна тортишмаслик мулойим бўлишни такидан айтиб дедиларки: “Тасаввуф илмининг усулига чукур назар солсангиз, ҳаммаси табиий илмардан экани маълум бўлади. Табиати салгина саломат бўлган одамнинг қалбига ҳам ўз-ўзидан улуғлар айтган ўша усул, қоидалар келади.”
Юқоридаги хадисга қарасак; Камонни синдириб, унинг ипини узинг. Ўзингиз ҳам, ўзгалар ҳам камон ипи билан нохушликка қўл урмасин. Қилич ёки унга ўхшаган совуқ қуролларни тошга уринг, ўтмас бўлиб яроқсиз холга келсин. Бу хар қачон қаерда фитна чиқса, албатта ўша ерни тарк қилинг деганидир аллоҳ барчамизни фитналардан сақласин.
Тўғри йўлидан адаштирмасин.
Машрабжон Қозоқов,
Мингбулоқ тумани "Мулла Назар охун" жоме масжиди имом-хатиби
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
Савол: Исломда янги кун қайси соатдан бошлаб киради? Масалан, шартли қабул қилинган тартиб бўйича соат 00:00 янги куннинг бошланиши саналади? Исломда янги куннинг бошланиши ва тугаши қайси вақтдан эътиборга олинади?
Жавоб: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм. Динимизга кўра, кун шом вақтидан бошланади ва кейинги шомгача давом этади. Бошқача қилиб айтганда, исломда кун кеча билан бошланади ва унинг эртасида кун ботиб, кундуз тугаганида, ўша кун ҳам якунланади. Бунга оят ва ҳадислардан кўплаб далиллар бор.
Фақат айрим аҳкомларда куннинг бошланиши бомдод намозининг вақти кириши (субҳи содиқ)дан бошланади ва кун кейинги бомдод вақтигача давом этади. Масалан, Ҳажда Арафот водийсида туришда ҳукм шундай.
Шунингдек, айрим ҳолларда “кун” тушунчаси юқоридагидек, 24 соатдан иборат (сутка) маъносида эмас, балки тунга муқобил – қарама-қарши маънода қўлланилиши ҳам мумкин. Бу ҳолда кун бошланиши бомдод вақтидан то қуёш ботгунигача бўлган муддат, яъни кундуздан иборат бўлади. Бунга мисол учун “бир кун рўза тутиш” деганда айнан шу муддат назарда тутилади.
Хулоса қилиб айтганда, динимиздаги умумий қоидага кўра, куннинг бошланиши кун ботганидан бошланиб, кейинги кун ботишигача давом этади. Айрим истисно қилинган ҳолатларда куннинг қачон бошланиб, қачон тугаши диндаги ҳукмларга қараб фарқ қилади. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.