Абу Мусо Ашъарий розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Росулуллоҳ соллоллоҳу алайҳи васаллам:” “Албатта қиёмат олдидан кечанинг зулматли қисмига ўхшаш фитналар бўлади. Ўшанда киши мумин бўлиб тонг оттириб, кофир бўлиб кеч киритади. Мумин бўлиб кеч киритиб, кофир бўлиб тонг оттиради. Унда ўтирган тургандан яхши, турган юргандан яхши, юрган ҳаракат қилгандан яхшидир. Ўшанда комонларингизни синдиринг, (ундаги) ипларингизни узинг ва қиличларингиз билан тошни уринг. Бирингизнинг (уйига) кирилса, одам болаларининг яхшиси каби бўлинг”, дедилар” (Имом Ибн Можа ривояти)
Ҳазрат Ашраф Али Таҳавоний айтадилар: “ Ҳожи Сохиб” “Дўстим ҳеч ким билан тортишма. Бирор ишда жанжал ва тортишув бўлса, у ишни ташлаб кет”, деб васият қилган эдилар. Менинг одатим ҳамиша шу васиятга амал қилиш бўлган.
Яна тортишмаслик мулойим бўлишни такидан айтиб дедиларки: “Тасаввуф илмининг усулига чукур назар солсангиз, ҳаммаси табиий илмардан экани маълум бўлади. Табиати салгина саломат бўлган одамнинг қалбига ҳам ўз-ўзидан улуғлар айтган ўша усул, қоидалар келади.”
Юқоридаги хадисга қарасак; Камонни синдириб, унинг ипини узинг. Ўзингиз ҳам, ўзгалар ҳам камон ипи билан нохушликка қўл урмасин. Қилич ёки унга ўхшаган совуқ қуролларни тошга уринг, ўтмас бўлиб яроқсиз холга келсин. Бу хар қачон қаерда фитна чиқса, албатта ўша ерни тарк қилинг деганидир аллоҳ барчамизни фитналардан сақласин.
Тўғри йўлидан адаштирмасин.
Машрабжон Қозоқов,
Мингбулоқ тумани "Мулла Назар охун" жоме масжиди имом-хатиби
Уламолар динда ихтилоф чиқараётганлардан сақланиш учун мазҳаб аҳкомларида маҳкам туриш, мутаассиб ғояларга берилмаслик зарурлигини таъкидлайди ва ихтилофчиларнинг жамиятга бузғунчи таъсиридан сақланишда қуйидагиларни тавсия қилади:
– Аҳли сунна вал жамоа йўлидан юриш;
– Динни ўрганишда солиҳ аждодлар изидан бориш;
– Тизимли ва ишончли манбалар асосида илм ўрганиш;
– Уламоларни ҳурмат қилиш ва уларга эргашиш;
– Фарзанд тарбиясига алоҳида эътибор қаратиш;
– Турли тоифа, фирқа ва гуруҳларнинг чақириқларига учмаслик;
– Кишилар ўртасида аҳил-иноқлик ва дўстликни мустаҳкамлаш;
– Дин, Ватан ва халқ фойдаси учун хизмат қилиш;
– Ихтилофлардан четда бўлиш.
Тарихдан маълумки, қайси халқ ёки жамиятда ихтилоф ва ўзаро низолар авж олса, у ерларда катта фитналар урчиб, ўлкалар заифлашган, охир-оқибат муқаррар таназзулга йўл тутган. Аксинча, ошкора ва махфий фитна ва ихтилофларга қарши илм, адолат ва бирдамлик билан қарши турган юртлар барқарор ривожланиб, дунё ҳамжамиятида ўзининг муносиб ўрнини эгаллаган.
Шу нуқтаи назардан, мусулмонларимиз ақида, шариат ва диний амалларни бажариш масалаларида уламоларимизга эргашишлари, жамоадан ажралмаслиги, ўзларини бузғунчи тоифалар таъсирига тушиб, диний мавзуларда низо ва тортишув чиқаришдан тийишлари, ихтилофли масалаларнинг ечимини жумҳур уламоларнинг Қуръон ва суннат, мотуридия ақидаси, тўрт мўътабар фиқҳий мазҳаблар асосида ёзилган асарлардаги ҳужжат-далиллардан топишлари тўғри ечим ҳисобланади.
Мингбулоқ тумани “Топтиқ Азиз” жоме масжиди
имом-хатиби Мирзоҳид Умирзоқов
Манба: @Softalimotlar