Илгари “Ҳалкопратеа” черкови сифатида танилган ва Истанбул фатҳидан сўнг “Лала Ҳайреттин” масжидига айлантирилган 1600 йиллик тарихий маскан яна маҳаллий ва хорижлик меҳмонларни қабул қила бошлади.
“Ислом пойтахти” интернет ресурсига кўра, қадимий иншоот реставрациядан сўнг президент Ражаб Тоййиб Эрдуғон томонидан расман қайта очилган.
20-аср бошларида содир бўлган зилзила туфайли масжиднинг кўп қисми қулаб тушган. 1960-йилларда масжид майдонида олиб борилган қазишмалар Византия ва Усмонли даврига оид тафсилотларни очиб берди.
Уни қайта тиклаш ишлари 15 йил олдин кенг кўламли режа бўйича бошланган эди.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
دثنا العباس الدوري نا يعقوب بن إبراهيم بن سعد نا أبي عن صالح عن ابن شهاب قال: حدثني عبد الحميد بن عبد الرحمن بن زيد أن محمد بن سعد بن أبي وقاص أخبره أن أباه سعد بن أبي وقاص أخبره قال: استأذن عمر على رسول الله صلى الله عليه وعلى آله وسلم وعنده نساء من قريش يكلمنه ويستكثرنه عالية أصواتهن على صوته فلما استأذن قمن يبتدرن الحجاب فأذن له رسول الله صلى الله عليه وعلى آله وسلم ورسول الله صلى الله عليه وعلى آله وسلم يضحك فقال عمر: أضحك الله سنك يا رسول الله قال رسول الله صلى الله عليه وعلى آله وسلم: ”عجبت من هؤلاء اللاتي كن عندي ثم سمعن صوتك ابتدرن الحجاب“ قال: قلت: يا رسول الله كنت أحق أن يهبن ثم قال عمر: أي عدوات أنفسهن تهيبنني ولا تهبن رسول الله صلى الله عليه وعلى آله وسلم قلن: نعم أنت أغلظ وأفظ من رسول الله صلى الله عليه وعلى آله وسلم قال رسول الله صلى الله عليه وعلى آله وسلم: ”والذي نفسي بيده ما لقيك الشيطان قط سالكا فجا إلا سلك فجا غير فجك“.
Саъд ибн Абу Ваққос айтади: “Умар Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва ъалаа олиҳи васалламнинг ҳузурларига изн сўради. Ҳузурларида қурайшлик аёллар бўлиб, у зотга овозларини кўтариб гапираётган ва у зотдан кўп нарса талаб қилаётган эди. Умар изн сўрагач, улар шошилиб тўсинишга тушишди.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва ъалаа олиҳи васаллам унга изн берар эканлар, кулдилар. Умар: “Аллоҳ сизни кулдираверсин, ё Аллоҳнинг Расули!” деди.
У зот: “Ҳузуримдаги манавилардан ажабландим, овозингни эшитибоқ тўсинишга шошиб қолишди”, дедилар.
Умар: “Ё Аллоҳнинг Расули, ҳайиқишига сиз ҳақлироқ эдингиз-ку”, деди. Сўнгра: “Эй ўз жонига душманлар! Мендан ҳайиқасизлар-у, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва ъалаа олиҳи васалламдан ҳайиқмайсизларми?” деди.
Улар: “Ҳа. Сен Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва ъалаа олиҳи васалламга қараганда қўпол ва дағалсан-да”, дейишди.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва ъалаа олиҳи васаллам: “Жоним “қўли”да бўлган Зотга қасамки, шайтон бирор йўлда кетаётиб, қачонки сенга йўлиқса, сенинг йўлингдан бошқа йўлда юради”, дедилар.
Абу Саид Ҳайсам ибн Кулайб Шошийнинг
“Муснади Шоший” асаридан
Даврон НУРМУҲАММАД таржимаси