Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
27 Июн, 2025   |   2 Муҳаррам, 1447

Тошкент шаҳри
Бомдод
03:06
Қуёш
04:51
Пешин
12:31
Аср
17:41
Шом
20:03
Хуфтон
21:42
Bismillah
27 Июн, 2025, 2 Муҳаррам, 1447

СОЛИҲ ЗОТЛАРНИНГ ҚАБРЛАРИНИ ЗИЁРАТ ҚИЛИШ

18.07.2024   1810   2 min.
СОЛИҲ ЗОТЛАРНИНГ ҚАБРЛАРИНИ ЗИЁРАТ ҚИЛИШ

Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳадисларидан бирида шундай дейилади: Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан "Қабрларни зёрат қилинглар чунки у сизларга охиратни эслатади" Ибн Можа ривояти.

Қабр зиёрати пайғамбаримиз томонларидан рухсати берилган амаллардандир. Уламолар, валий ва солиҳ зотларнинг қабрларини зиёрат қилиш ҳукман бошқа қабрлар зиёрати каби бўлади, шаръан бу амал суннат ва фазилатли ишлардан ҳисобланади. Албатта қабр зиёратининг зиёратчига ҳам қабр соҳибига ҳам фойдалари бордир.

Зиёратчига бунда ибрат, эслатма олиш, дуоларининг қабул бўлиш эҳтимоли бўлса, қабр соҳибига эса саломнинг фойдаси, ҳақига дуо қилиниши ва унинг шодланиши бор.

Шайх Абдуллоҳ ал Ажмий айтади: "Қабрларни зиёрат қилиш суннат амаллардандир, биз нубувват оиласи вакиллари, бирор авлиё ёки яқинларимиздан бирининг қабри олдида нима қилмоғимиз керак? Албатта дуо, салом ва зикр қилмоғимиз лозим. Чунки биз табаррук жойда турибмиз рўпарамизда Аллоҳга суюклилардан бирининг қабри турибди, бу ишни (яъни қабр зиёрат қилиш, салом айтиш ва у ерда дуо қилишни) ҳаром ёки гуноҳ дейдиганларнинг гапига эътибор бермаймиз, зеро қабрларни зиёрат қилиш, салом бериш набавий суннатлардандир.

Абу Саъийд ал Худрий розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади "Қабр жаннат боғларидан бир боғдир ёки дўзаҳ чоҳларидан бир чоҳдир". Имом Термизий ривояти. Демак авлиёлар ва солиҳларнинг қабрларини зиёрат қилиб унда дуо қилинса гўё жаннат боғлари атрофида дуо қилингандек бўлади ва дуо ижобат бўлади, иншааллоҳ!

Солиҳ зотларнинг, авлиёларнинг қабрларини зиёрат қилишда фойда бордир.

Қабр зиёрати бидъат, унда дуо қилиш ҳаром дейдиганлар бу ишни салафлар қилмаганлар, бу кейин пайдо бўлган иш, шунинг учун жоизмас деб даъво қиладилар, аммо, Расулимиз бу ишни қилганлар, Оиша онамиз ва саҳобалар, тобеъинлар бу ишни қилишган. Манбаларда келадики:

Қадим даврларда Самарқанд аҳолиси қурғоқчиликдан шикоят қилиб ўз даврининг шайхларидан бирига маслаҳат учун боришади, шунда шайх у жамоани қаердан келганини сўрайди, улар Самарқанддан эканини айтадилар, шунда шайх "сизлар томонда имом Бухорийнинг қабрлари борку, шу зотни зиёрат қилинг ва шу зотни васила қилиб Аллоҳга дуо қилинг ҳожатингиз ечилади" дейди. Аҳоли шайхнинг айтганини қилишади ва диёрлари сувга сероб бўлади. Аллоҳ аждодларимиз буюк зотларнинг баракотидан юртимизга абадий тинчлик, саломатлик, ризқимизга кенгликни насиб этсин.

Расулхон Убайдуллаев,
Наманган шаҳри “Яҳёхон тўра” жоме
масжиди имом ноиби.

МАҚОЛА
Бошқа мақолалар

Буни шукр деб бўладими?

27.06.2025   1541   3 min.
Буни шукр деб бўладими?

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм

Беҳисоб пул ва бойликларни чекиш-ичиш, кайфу сафо учун сарф қилиш – Аллоҳга шукр қилишми?!

Ёшлик даврини зино ва ҳаром ишлар билан ўтказиш – Аллоҳга шукр қилишми?!

Телефон орқали ўзгаларга зарар етказиш, ҳар хил бўлмағур ишларда фойдаланиш – Аллоҳга шукр бўладими?!

Егуликларни чиқинди қутисига ташлаш, уволни билмаслик – Аллоҳга шукр қилишми?!

Закотни ўз вақтида адо этмаслик, садақадан тийилиш – Аллоҳга шукр қилиш деганими?!

Интернетда фойдасиз нарсалар учун вақт ажратиш, вақтни бекорга зое қилиш – Аллоҳнинг берган неъматларига шукр қилишми?!

Ахир Аллоҳ таоло бизларга шукр қилишни ва У Зотнинг фазлини эътироф қилишга буюрган-ку: «Бас, Мени ёд этингиз, (Мен ҳам) сизларни ёд этурман. Менга шукр қилингиз, ношукрчилик қилмангиз!»[1].

Қолаверса, Аллоҳ таоло шукр қилувчиларни азобламаслиги хабарини ҳам берган: «Агар шукр қилсангиз ва иймон келтирсангиз, Аллоҳ сизларни нега азобласин?! Аллоҳ  шукрни қабул этгувчи ва билгувчи Зотдир»[2].

Шукр – Аллоҳ таоло ато этган неъматларнинг давомли бўлишининг гаровидир: «Яна Парвардигорингиз билдирган (бу сўзлар)ни эслангиз: “Қасамки, агар (берган неъматларимга) шукр қилсангиз, албатта, (уларни янада) зиёда қилурман. Борди-ю, ношукрчилик қилсангиз, албатта, азобим (ҳам) жуда қаттиқдир”»[3]. «...Агар шукр қилсангиз (ва иймон келтирсангиз) У Зот сизлар учун  рози бўлур...»[4].

Бу дунёда борлигимизга шукр қилиш – ота-оналаримизга яхшилик қилишимиздадир. Зеро, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Аллоҳнинг розилиги – ота-онанинг ризосидадир” [5], деганлар.

Қариндошчилик муносабатларини йўлга қўйиш, улар билан борди-келди қилиш, узилган ришталарни тиклаш ҳам Аллоҳ бизга қариндош, яқинлар бергани неъматининг шукридир. Набий алайҳиссалом бу борада: Ризқида кенгчилик бўлиши, ажали ортга сурилиши кимни хурсанд қилса, қариндошчилик алоқаларини боғласин”, деганлар[6].

Садақа бериш – Аллоҳ бизни мол-дунё билан сийлагани учун шукр қилиш демакдир. Садақа Аллоҳ таолонинг ғазабини ўчиради. Набий алайҳиссалом: “Махфий қилинган садақа Яратганнинг ғазабини ўчиради. Қариндошчилик алоқаларини боғлаш  умрни узайтиради. Яхшилик қилиш ёмон ўлим топишдан асрайди”, [7] деганлар.


Ҳассон Шамсий Пошонинг
“Жаннат бўстонидаги оилавий оқшомлар” номли китобидан
Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ, Илҳом Оҳунд, Абдулбосит Абдулвоҳид таржимаси.

 


[1]  Бақара сураси, 152-оят.
[2]  Нисо сураси, 147-оят.
[3]  Иброҳим сураси, 7-оят.
[4]  Зумар сураси, 7-оят.
[5]  Ибн Ҳиббон ривояти.
[6]  Имом Бухорий ривояти.
[7]  Имом Табароний ривояти.