08 Июл, 2025, 13 Муҳаррам, 1447
08 Июл, 2025, 13 Муҳаррам, 1447
Аллоҳ таолонинг ҳаётимизда яна бир муборак Рамазонни ато қилгани чексиз карамидир. Аллоҳ таолонинг фазли ва карами ила ушбу Рамазоннинг йигирма куни ўтди. Муборак Рамазоннинг охирги ўн кунлиги бошланди. Бу ўн кунлик бутун Рамазоннинг хушбўйлиги ва ширасидир. Аллоҳ таоло бу охирги ўн кунликни шундай хусусиятлар ва фазилатлар ила мушарраф қилганки, бутун йил бўйи бундай кунлар қайта келмайди.
Аслида, бутун муборак Рамазон ойининг ўзи муқаддас ва баракотлидир. Унинг ҳар бир соати ва ҳар бир лаҳзаси қадрлашга лойиқдир. Лекин мана бу охирги ўн кунлик Набий солаллоҳу алайҳи васалламнинг кўрсатмаларига кўра, Аллоҳ таолога ибодат учун хос ҳолатларни ўзида жамлаган. Охирги ўн кунлик кирганида, Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Белларини маҳкам боғлар эдилар, (яъни, тун бўйи ибодат қилиш учун тайёр бўлар эдилар), тунларини (ибодатда) бедор ўтказар эдилар ва аҳлларини ҳам уйғотар эдилар” (Имом Бухорий ривоти).
Бошқа кунларда ҳам Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам таҳажжуд намозини ўқир эдилар. Унинг ракатлари жуда узун бўларди. Баъзан Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам таҳажжудга ярим кечада, гоҳида эса кечанинг охирги учдан бирида турар эдилар. Лекин муборак Рамазон ойининг охирги ўн куни ҳақида Оиша онамиз розияллоҳу анҳо айтадиларки, бу кечаларда Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам ибодат учун белларини маҳкам боғлар эдилар.
Рамазон ойидан бошқа кунларда таҳажжуд учун туришда Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг одатлари бундай эди: “Оҳиста оёқ кийимларини кийиб, ридоларини олар эдилар. Сўнг, аста эшикни очардилар” (Имом Насоий ривояти).
Бундай қилишларига сабаб, онамиз Оиша розияллоҳу анҳо уйғониб кетмасин дер эдилар. Чунки таҳажжуд ўқишнинг одобларидан бири – агар бирор бандага Аллоҳ таоло таҳажжуд ўқиш тавфиқини ато қилган бўлса, у ҳолда унга бутун маҳалладагиларни ва оила аъзоларини уйғотиб юбориши дуруст эмасдир. Балки, унинг бу амалидан ухлаб ётган бирор кимса уйғониб кетмаслиги керак. Токи, ухлаб ётганга бирор машаққат етмасин. Чунки таҳажжуд ўқиш фарз ёки вожиб эмасдир. Шунга кўра ўзининг таҳажжуди сабабли азият етказишлиги ва бировнинг уйқусига халал бериши жоиз эмасдир. Шунинг учун Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам таҳажжуд учун турганларида, Оиша розияллоҳу анҳо уйғониб кетмасин деб оҳиста турар эдилар.
Аммо муборак Рамазон ойининг охирги ўн кунлиги борасида Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: "Аҳли-аёлларини ҳам уйғотар эдилар ва уларга бундай дер эдилар: “Туринг, бу охирги ўн кунликдир. Аллоҳ таолонинг раҳматлари мавсумидир. Аллоҳ таолонинг раҳматлари ёғиляпти. Бундай вақтда ухлаш маҳрумликдир. Шунинг учун уйғониб Аллоҳ таолонинг раҳматига этагингизни тўлдириб олинг.
Шайхул Ислом, Муфтий Муҳаммад Тақий Усмоний ҳафизаҳуллоҳнинг “Ислаҳий хутбаат” китобидан Абдулқайюм КОМИЛ таржимаси.
Бир кунда беш вақт намозни ўз вақтида адо этинг! Тўғри дастлаб, бир маҳал, кейин икки, уч қилиб кўпайтираётган бўлишингиз мумкин. Бироқ беш маҳал намоз ҳар бир мусулмон зиммасидаги фарздир.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Муъоз ибн Жабал розияллоҳу анҳуни Яманга жўнатаётиб: “Аллоҳ таоло беш маҳал намозни ҳар бир банданинг зиммасига фарз қилганини етказгин”, деб алоҳида таъкидлаганлар.
Демак, бир кунда беш маҳал намоз фарздир. Икки ёки уч маҳал эмас.
Барчамизга яхши маълумки, бирорта эшикни очиш учун албатта калит керак. Худди шунингдек, Жаннатга кириш учун ҳам калит талаб этилади. Агар жаннатга киришни истасангиз сизга калит керак бўлади. Ахир бу дунёда ҳам эшикдан кириш учун калит керак бўляптику.
Ҳар бир калитда ўзининг тишлари бўлади. Тасаввур қилиб кўрингчи, калитингизнинг бир тиши бўлмаса нима бўлади? Истасангиз синаб кўринг, калитингиз тишидан биттасини синдириб, очишга уриниб кўрингчи? Эшик очилармикин? Ваҳоланки, калитда биргина синган тишдан бошқа яна бир қанча бутун тишлар бор.
Яна бир мисол. Айтайлик, бир танишингизга қўнғироқ қилмоқчи бўлсангиз, унинг рақамини терасиз. Бордию биргина рақамни нотўғри терсангиз, сиз яқин одамингиз билан гаплаша олмайсиз, тўғрими?
Демак, Жаннатга тушишни истар экансиз сиз беш маҳал намозни ўз вақтида адо этишингиз керак экан.
Намоз вақти кирганда юмшоқ тўшакингизда ётган ёки аёлингиз билан бирга бозорда бўлсангиз ҳам, бирор иш билан банд ёки фарзандларингиз билан бирга ўйнаётган бўлсангиз ҳам дарҳол ҳаммасини четга суриб, намозни адо этишга киришинг!
Қанчалик кўп ишларингиз бўлмасин, сиз намозни ўз вақтида адо этсангиз Аллоҳ таолонинг Ўзи бошқа ишларингизни осон қилиб қўяди. Лекин афсуски, буни кўпчилик тушунмайди.
Одатда биз ўзимиз учун осон бўлган амалларни қиламиз. Лекин қачонки нафсимизга оғир келадиган ишга дучор бўлсак ўзимизни олиб қочамиз.
Бугунги кунда ўзининг гавдаси, мушаклари билан мақтанадиганларнинг видеолавҳаси жуда кўпайиб кетди. Бунинг сабаби ҳозирги ёшлар мушакларини ишириб олишга жуда қизиқадилар. Ўзларини бошқалардан кучли деб ҳисоблайдилар. Лекин аслида ҳақиқий кучли инсон ким? Мушаклари бақувватми? Йўқ, асло ундай эмас. Бомдод намозига туриш учун устидаги кўрпасини кўтара олган ҳақиқий кучли одамдир. Агар ўзингизни кучли деб билсангиз, бомдодга туришда синаб кўринг.
Азиз ота-оналар фарзандларимиздан бирор нарсани талаб қилишда аввало ўзимиз ўрнак бўлайлик. Токи ёшлар бир қўлида оғир тошни кўтарадиган одам кучли инсон эмас, балик, таҳажжуд ва бомдод намозларини турадиган одам ҳақиқий кучли одам эканини яхшилаб англаб етсинлар.
Аллоҳ таоло Қуръони каримда бундай марҳамат қилади: “Уларнинг ёнбошлари ўрин-жойларидан йироқ бўлур. Улар Парвардигорларига қўрқув ва умидворлик билан дуо-илтижо қилурлар ва Биз уларга ризқ қилиб берган нарсалардан инфоқ-эҳсон қилурлар” (Сажда сураси, 16-оят).
Аллоҳ таоло бу оятда кучли мўминлар ҳақида хабар қилади. Улар тунларни ибодат билан ўтказиб, оз ухлайдилар, кечалари Роббул аъламийндан қўрқиб, Унинг раҳматидан умидвор ҳолда бедор бўладилар.
Аллоҳ таоло барчамизни ана шундай гўзал хулқлар билан сифатланган бандаларидан қилсин!
Даврон НУРМУҲАММАД
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа 