Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
06 Май, 2025   |   8 Зулқаъда, 1446
search icon
Aввалги сайт
O`Z РУ EN AR

Тошкент шаҳри
Бомдод
03:43
Қуёш
05:14
Пешин
12:25
Аср
17:19
Шом
19:29
Хуфтон
20:54
Bismillah
06 Май, 2025, 8 Зулқаъда, 1446
Aввалги сайт
#search
 YouTube

Рамазон – тақво ойи

06.05.2020   2711   3 min.
Рамазон – тақво ойи

Аллоҳ таоло бандаларига буюрган ва уларни қайтарган амалларда инсонларнинг дунё ва охиратдаги саодатли ҳаётлари кафолатланган. Ана шундай ибодатлардан бири Рамазон ойида рўза тутиш ҳисобланади. Рўза тутиш орқали инсон гуноҳларига тавба қилади ва ибодат қилиш баробарида жамиятга ҳам ўз ҳиссасини қўшади. Рўзанинг бир қанча фойдалари бор. Жумладан:

  1. Рўза тутиш тақвога васила ҳисобланади. Чунки инсон Аллоҳ таолонинг розилигига эришишдан умид қилиб ва рўза тутмаса азобга қолишдан қўрқиб кундуз кунлари ҳалол бўлган амаллардан ҳам тийилади. Ҳалолдан тийилган кишининг ҳаромдан сақланиши эса турган гап. Демак, рўза Аллоҳ таоло ҳаром қилган амаллардан сақланишга сабаб бўлади. Аллоҳ таоло: “Эй, имон келтирганлар! Сизлардан олдинги (уммат)ларга фарз қилингани каби сизларга ҳам рўза тутиш фарз қилинди, шояд (у сабабли) тақволи бўлсангиз”, деб марҳамат қилади. “...тақволи бўлсангиз”, ибораси рўза тутиш ҳикматини баён қилиш учун келтирилган сабаб жумла ҳисобланади. Инсон рўза тутиш орқали гуноҳлардан сақланади. Шаҳватини синдиради ва гуноҳга ундовчи омиллар заифлашади. Рўза тақвога сабаб бўладиган энг катта омил ҳисобланади.
  2. Рўза тутиш орқали шайтонни бўйсиндирилади. Шайтон залолат, иғво ва шаҳватларга чорлайди. Инсон ейиш ва ичишни камайтириш билан шаҳватлардан тийилади. Сафийя розияллоҳу анҳо Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи ва салламдан қилган ривоятларида: “Шайтон инсоннинг қон томирида юради. Очлик билан унинг йўлларини торайтиринглар”, дейилган.
  3. Рўза инсон табиатини бўйсундиради ва шаҳватини синдиради. Инсоннинг қорни тўқ бўлганида турли хил гуноҳларни хоҳлайди. Қорни оч бўлганда эса нафсу ҳавоси хоҳлаган нарсалардан тийилади. Ҳадисда Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи ва саллам: “Эй йигитлар жамоаси, сизлардан ким уйланишга қодир бўлса уйлансин. Зеро у кўзни тўсувчироқ ва фаржни сақловчироқ. Ким унга қодир бўлмаса рўза тутсин. Чунки рўза унинг учун бичилишдир”, дедилар.
  4. Рўза тутиш инсонни камбағалларга меҳрибон ва раҳмли бўлишга ундайди. Чунки рўза тутган инсон бир кунгина очлик нималигини ҳис қилса доим қорни оч юрадиганлар ҳақида ўйлайдиган бўлади. Қалби юмшайди, фақир-мискинларга эҳсон қилади ва уларга раҳмли бўлади. Бу билан Аллоҳ таоло тарафидан ҳам юксак ажр-мукофотларга эришади.
  5. Рўза тутиш орқали инсон ўзига берилган неъматга шукр қилишни ўрганади. Рўза тутиш сабабли энг катта неъматлар ҳисобланадиган ейиш ва ичишдан тийилиш юзага келади. Неъматлардан маълум муддат тийилиш уларнинг қадрини билишга сабаб бўлади.

Хулоса ўрнида айтганда, бандалар бу амални адо қилиш орқали тақво ва Аллоҳ таолодан қўрқиш даражасига етади. Натижада Аллоҳ улардан рози бўлган ва улар ҳам Аллоҳдан рози бўлган инсонлар жумласидан бўладилар. Рўза ўз эгасини энг юқори даражаларга кўтаради. Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам рўза ҳақида: “Рўза сақлагувчи”, деганлар. Рўза гуноҳлардан сақлайди, охират азобидан сақлайди, еб-ичишда чегарадан чиқиш оқибатида келиб чиқадиган турли касалликлардан сақлайди.

 

Манбалар асосида “Кўкалдош” ўрта махсус ислом билим юрти мударриси

Ойбек ҲОШИМОВ тайёрлади

Рамазон-2020
Бошқа мақолалар
Мақолалар

Ҳаж савобига тенг 8 амал

13.06.2024   1319   3 min.
Ҳаж савобига тенг 8 амал

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм

Динимизда баъзи амаллар борки, уларга ҳажнинг савоби берилади. Албатта, ҳеч бир амал ҳаж ибодатининг ўрнини боса олмайди. Лекин Аллоҳнинг раҳмати ва фазли кенг. Ўзининг розилигини топиш имконият ва йўлларини бандаларига осон қилиб қўйган.

 

1. Масжидга таҳорат олган ҳолда бориш.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам айтадилар: “Ким фарз намозни ўқиш учун таҳорат олган (пок) ҳолда (масжидга) чиқса, унинг ажри эҳромдаги ҳожининг савобига тенгдир” (Имом Абу Довуд ривояти).

 

2. Зуҳо намозини ўқиш.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ким бомдодни жамоат билан ўқиса, сўнгра қуёш чиққунича Аллоҳни зикр қилиб ўтирса, кейин икки ракат намоз ўқиса, унинг учун ҳаж ва умранинг ажри тўлиқ, тўлиқ, тўлиқ берилади”, дедилар (Имом Термизий ривояти).

 

3. Ота-онанинг юзига қараш.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Она-отасининг юзига раҳмат билан боққан кишига ҳаж ва умранинг савоби ёзилади”, дедилар. “Кунда минг марта боқса ҳам шундайми?” деб сўрадилар. “Кунда юз минг марта боқса ҳам”, дедилар (Имом Байҳақий ривояти).

 

4. Илмга интилиш.

Абу Умома розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам айтдилар: “Кимки эрта билан масжидга фақатгина илм ўргангани ёки ўргатгани борса, унга тўлиқ ҳаж амалининг савоби берилади” (Имом Табароний ривояти).

 

5. Яхши ният қилиш.

Узун ривоят қилинган ҳадисда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бундай деганлар: “....Яна бошқа бир бандага Аллоҳ бойлик ҳам, илм ҳам бермайди, шунга қарамай, агар менда ҳам бойлик бўлганида фалончининг амалини қилардим, дейди. Бас, у ниятига яраша олади...” (Имом Термизий ривояти).

 

6. Ота-онанинг розилигини топиш.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг олдиларига бир киши келиб: “Ё Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам жиҳодда иштирок этишни истайман, лекин бунга ҳеч қодир бўла олмаяпман”, деди.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ундан: “Ота-онангдан бирортаси ҳаётми?” деб сўрадилар.

У: “Онам ҳаёт”, деди.

Шунда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Онанг борасида Аллоҳдан қўрқ (яъни унга яхшилик қил). Шундай қилсанг ҳаж, умра ва жиҳод қилувчи бўласан...” (Имом Байҳақий ривояти).

 

7. Шом намозини жамоат билан адо этиш.

Уқба ибн Абдулғофир раҳимаҳуллоҳ айтадилар: “Шом намозини жамоат билан ўқиш ҳажга, бомдодни ўқиш эса умра намозига тенгдир”.

 

8. Қурбон ҳайити намозини адо этиш.

Ибн Ражаб раҳимаҳуллоҳдан ривоят қилинади. Саҳоба Михнаф ибн Сулайм розияллоҳу анҳу айтадилар: “Рамазон ҳайити намозига қатнашнинг ажри (савоби) умранинг ажри билан баробардир. Қурбон ҳайити намозига бориш эса ҳаж савобига тенгдир”.

 

Даврон НУРМУҲАММАД

Мақолалар
#logo