16 Июн, 2025, 20 Зулҳижжа, 1446
16 Июн, 2025, 20 Зулҳижжа, 1446
Саййидимиз Умар розияллоҳу анҳу шундай киши эдиларки, баъзи оятлар у кишининг истакларига мос равишда нозил бўлган эди. Одамлар Ҳажарул асвадни ўпаётганларини кўрардилар. Ўзлари ҳар гал ўша тошни ўпаётганларида “Аллоҳга қасамки, мен биламан, сен зарар ҳам, фойда ҳам беролмайдиган тошсан. Агар Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам сени ўпаётганларини кўрмаганимда, мен ҳам сени ўпмасдим” дердилар.
Бу ривоятни Имом Бухорий, Имом Муслим, Имом Абу Довуд, Имом Термизий, Имом Насоий, Имом Ибн Можа раҳимаҳумуллоҳ ривоят қилишган.
У киши бу сўзлари билан одамларнинг эътиборини шаръий масаланинг аслига қаратишга, бизнинг динимизда тошга ибодат қилинмаслигига, ибодат Аллоҳ учун қилинишига, ўша тошни ўпиш эса қаердан келиб чиққанига қаратишга уринардилар.
Ҳа, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Аллоҳ таолонинг изни ва амри билан шаръий ҳукмларни жорий қилувчи эдилар. У зот алайҳиссаломга эргашиш эса бизга вожибдир. Баъзиларнинг “Мусулмонлар бут-санамга сиғинмайдию, аммо Каъбадаги тошни ўпишади” деган фитнали гапларига Ҳазрати Умар розияллоҳу анҳу мана шу тарзда жавоб берардилар. Биз учун тош эмас, Аллоҳ ва Расулининг амри муҳимдир. Биз тошни Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ўпганлари ва ўпишга амр қилганлари учун ўпамиз. Аллоҳ таоло бизга Ўзининг Расулига итоат қилишимизни буюрган.
Умар розияллоҳу анҳу аёлларга кўп маҳр берилаётгани ҳақида гапириб, уни оширмасликни айтганларида, бир аёл у кишининг сўзларини тўхтатиб, “Аллоҳ таоло Қуръонда “...Ва уларнинг бирига ҳаддан зиёд меҳр берган бўлсангиз ҳам, ундан ҳеч нарсани қайтариб олманг...” деган бўлсаю, сиз қандай қилиб кўп маҳр беришдан одамларни қайтарасиз?” деди. Бу гапни эшитган Ҳазрати Умар розияллоҳу анҳу кўп маҳр беришга яна рухсат бериб, “Аёл тўғри айтди, Умар хато қилди” дедилар. Бу ишлари билан Аллоҳнинг шариати олдида ҳеч ким катталик қилмаслиги кераклигини билдирдилар.
Демак, Ҳажарул асвадни ўпиш, маҳрни кўп миқдорда бериш каби масалаларнинг асл илдизи, асл манбаси бор. Одамлар биздан динимиздаги баъзи ишлар ҳақида сўраганда, уларга юқоридагидек асл илдизини баён қилиб беришимиз керак.
Шайх Муҳаммад Мутаваллий Шаъровий раҳимаҳуллоҳнинг
“Саҳобалар ва солиҳлар қиссаси” китоби асосида
Нозимжон Ҳошимжон тайёрлади
Аллоҳ таоло ҳар бир амални ихлосу муҳаббат билан ўЗининг қоидасига мувофиқ бажарган бандаларига улкан мукофотларни ато қилади. Ҳаж амалларини гўзал ҳолатда адо қилган кишилар учун дунёда гуноҳлари кечирилиши, охиратда эса жаннат мукофот қилиб берилади.
Абу Ҳурайра розийаллоҳу анҳудан ривоят қилинади: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Умрадан умрагача бўлган (сағира) гуноҳлар кечирилади. Мабрур ҳажнинг мукофоти фақат жаннат бўлади!”, дедилар» (Имом Байҳақий ривояти).
“Мабрур” сўзи луғатда яхшилик қилинган, қабул қилинган маъноларини англатади. Уламолар ҳадисни шарҳлар эканлар, ҳажнинг мабрур бўлиши учун қуйидаги сифатлар топилиши лозим деганлар. Ихлос: зуҳди зиёда бўлиши; охиратга рағбат қилиш; барча ҳукмларини тўлиқ бажариш; сафарда фисқ ва маъсиятлардан, фаҳш сўзлардан тийилиш; риё, сумъа ва ужбдан сақланиш.
Аллоҳ таоло ҳожиларга берган энг катта имкониятлардан яна бири гуноҳларни мағфират қилишидир. Нафақат ҳожининг, балки ҳожи гуноҳларини мағфират қилишни сўраган инсонларнинг ҳам гуноҳларини Аллоҳ таоло кечиради. Шунинг учун зиёратга кирган кишилар ҳожидан ҳақларига дуо қилишни сўрайдилар.
Абу Ҳурайра розийаллоҳу анҳудан ривоят қилинади: «Мен Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг: “Ким ҳаж қилса, ёмон гап ва ёмон иш қилмаса, худди онаси туққан кундагидек ортга қайтади”, деяётганларини эшитдим» (Имом Бухорий ривояи).
Абу Ҳурайра розийаллоҳу анҳудан ривоят қилинади: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Кимки ҳаж қилса, ёмон гап ва ёмон иш қилмаса, ўтган гуноҳлари кечирилади”, дедилар».
Бу ерда кичик гуноҳлар назарда туттилган. Чунки катта гуноҳларнинг кечирилиши учун тавба шарт. Сўзимизни қуйидаги ҳадиси шариф ҳам қувватлайди.
Абу Ҳурайра розийаллоҳу анҳудан ривоят қилинади: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Беш вақт намоз (ўртасида), жумадан жумагача, Рамазондан Рамазонгача бўлган гуноҳлар, агар кабирасидан четланилса, кечирилади”, дедилар” (Имом Муслим ривояти).
Аллоҳ таоло юртимиз ҳожиларининг қилган ибодатлари, дуо ва зикрларини Ўз даргоҳида ҳусни қабул этсин! Ҳажингиз мабрур, саъйингиз машкур бўлсин!
Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Шайх Нуриддин Холиқназар ҳазратларининг "Ҳаж буюк ибодатдир" номли китобларидан олинди.
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа