Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
24 Сентябр, 2025   |   2 Рабиъус сони, 1447

Тошкент шаҳри
Бомдод
04:54
Қуёш
06:12
Пешин
12:20
Аср
16:30
Шом
18:21
Хуфтон
19:33
Bismillah
24 Сентябр, 2025, 2 Рабиъус сони, 1447

Биргаликда саловат айтамиз

02.08.2019   39507   5 min.
Биргаликда саловат айтамиз

Ким Набий саллаллоҳу алайҳи васалламнинг шафоатларини хоҳламайди?

Ким Набий саллаллоҳу алайҳи васалламнинг жаннатда қўлларидан кавсар сувини ичишни истамайди?

Ким Набий саллаллоҳу алайҳи васалламнинг жаннатда қўшнилари бўлишни хоҳламайди?

Ким Набий саллаллоҳу алайҳи васалламни хурсанд қилишни хоҳламайди?

Ким Набий саллаллоҳу алайҳи васалламнинг суннатларида бардавом бўлишни истамайди?

Буларнинг барчасини қўлга киритишимиз учун Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васалламга доим саловот айтишимиз лозим бўлар экан.

Аллоҳ Ўзининг муборак каломи Қуръони каримда ҳам биз бандаларига Набий саллаллоҳу алайҳи васалламга саловот айтишимиз таълимотини бериб, шундай хитоб қилади:

إِنَّ اللَّهَ وَمَلَائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِيِّ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَيْهِ وَسَلِّمُوا تَسْلِيمًا

“Албатта, Аллоҳ ва Унинг фаришталари Пайғамбарга саловат айтурлар. Эй, мўъминлар! (сизлар ҳам) унга саловат ва салом айтинг!” (Аҳзоб,56)

“Саловот” сўзи – дуо, раҳмат, улуғлаш ва мақташ маъноларидадир. “Салом” сўзи эса – барча бало ва офатлардан омонда бўлиш демакдир. Аллоҳ таоло томонидан бўладиган саловат ва салом – раҳмат ва мақтов маъносида. Фаришталар томонидан бўладиган саловат ва саломлар эса – истиғфор ва дуо маъносидадир.

Юқорида келтирилган ояти каримада оламлар Раббиси ва яратувчиси бўлмиш Аллоҳ таолонинг шахсан Ўзи Пайғамбаримиз Муҳаммад саллаллоҳу алайҳи васалламга саловат айтишга буюрмоқда. Бу эса Пайғамбаримизнинг мартабалари ҳамда у зотга нисбатан саловат ва саломларнинг ўрни нақадар олий эканидан далолатдир.

Зеро, Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам шундай марҳамат қиладилар: "Ким менга бир марта саловат айтса, Аллоҳ унга ўнта саловат айтади (яъни, ўнта гуноҳини мағфират қилади)".

Абу Толҳа розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
"Бир куни Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам хурсанд ҳолда келдилар. Биз: "Юзингизда хурсандчиликни кўряпмиз! (нима бўлди?), – дедик. Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам: "Менинг олдимга фаришта (Жаброил алайҳиссалом) келди ва: "Эй, Муҳаммад! Роббингиз шундай деди: "Мен сизга бир марта саловот айтган кишига ўнта саловот айтишим ва сизга бир марта салом айтган кишига ўнта салом айтишим сизни рози қилмайдими", – деб хабар берди.

Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам шундай марҳамат қиладилар: "Қиёмат кунида умматларимнинг менга энг яқини, менга уларнинг саловотни энг кўп айтувчиларидир".

Имом Саноний бу ҳадиси шарифдаги "инсонларнинг менга энг яқини" деган гапни "инсонларнинг менга турар жойи ва шафоатимга ҳақли бўлиш жиҳатидан энг яқини" деб, бошқа муҳаддис уламолар эса "жаннатдаги ўрин жиҳатидан менга энг яқини" деб шарҳлаганлар. Ҳаммамизга маълумки, қиёмат кунида ҳеч бир инсон учун шафоатчи, ёрдамчи бўлмайди.

Фақатгина, Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васалламгина Аллоҳ таолонинг розилиги билан Ўзлари хоҳлаган умматларини шафоат қиладилар. Ўша шафоатга сазовор бўладиганларнинг бир тури Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳақларига саловот ва саломни кўп айтувчилардир.

Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламга саловот ва салом айтиб туриш – ҳар бир банданинг бурчи. Аллоҳ таоло шунга амр қилган. Аммо жума куни Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламга саловот айтиш яна ҳам зарур ва алоҳида фазилатга эгалигини ушбу ҳадисдан билиб оламиз.

Абдуллоҳ ибн Абу Вафо розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Жума куни менга саловотни кўпайтиринглар. Албатта, менга етказинглар ва мен эшитурман», дедилар».
Шофеъий ва Ибн Можа ривоят қилишган.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Сизларнинг жаннатда менга энг яқин бўладиганларингиз менга саловотни кўпроқ айтадиганларингиздир. Бас, ёруғ кеча ва нурли кунда менга саловот айтишни кўпайтиринглар», дедилар.
Шофеъий ва Байҳақий ривоят қилишган. Аллоҳ билувчи.

Ҳадиси шарифдаги «ёруғ кеча»дан мурод жума кечаси, «нурли кун»дан мурод жума кунидир.

Ана шундоқ бир кунда Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламга кўп саловот айтмоқ жуда ҳам марғуб иш. Умматларнинг айтган саловотлари Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламга арз қилинур. Аллоҳнинг амри ила у Зот соллаллоҳу алайҳи васаллам бу саловотларни эшитадилар, улардан хурсанд бўладилар.

Ким Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламни Шафоатларига мушарраф бўлишни хоҳлайди – унда Расулуллоҳ саллалоҳу алайҳи васалламга саловотни кўпайтирсин!

Ким Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васалламни қўлларидан кавсар сувини ичишни хоҳлайди – унда Расулуллоҳ соллалоҳу алайҳи васалламга саловотни кўпайтирсин!

Ким суннатга амал қилишни хоҳлайди – унда Расулуллоҳ саллалоҳу алайҳи васалламга саловотни кўпайтирсин!

Ким Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васалламни хурсанд қилишни хоҳлайди – унда Расулуллоҳ саллалоҳу алайҳи васалламга саловотни кўпайтирсин!

Ким жаннатда Набийимиз саллаллоҳу алайҳи васалламга энг яқин бўлишни хоҳлайди – унда Расулуллоҳ саллалоҳу алайҳи васалламга саловотни кўпайтирсин!

"Ас – Солату вас – саламу алайка я Росулаллоҳ" (яъни, Эй, Расулуллоҳ! Сизга саловот ва саломлар бўлсин!


Жамшид НАЗАРОВ

Сийрат ва ислом тарихи
Бошқа мақолалар

Сутдан кейин сув шарт (ми?)

23.09.2025   1915   3 min.
Сутдан кейин сув шарт (ми?)

Инсон ҳаёти тафсилотлардан иборат. Баъзан оддий кўринган амаллар орқасида юксак ҳикматлар яширинган бўлади. Ана шундай амаллардан бири – Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васалламнинг сут ичгандан сўнг оғизларини сув билан чайганларидир. Бу ҳолат бизга фақат бир суннат эмас, балки поклик, ҳушёрлик ва тафаккур дарси ҳамдир.


Ибн Аббос розияллоҳу анҳумодан ривоят қилинади: "Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам сут ичдилар, сўнг оғизларини сув билан чайқадилар ва дедилар: “Албатта, унинг ёғи бор” (Имом Муслим, Имом Термизий ривояти).
 

Бугунги кунда стоматологлар ва гигиена бўйича мутахассислар тасдиқлашадики, сут таркибидаги казеин (мураккаб оқсил) ва сут ёғи оғизда қолиб кетади, тишлар орасида плёнка ҳосил қилади. Бу эса бактерияларни йиғади, ишқор ишлаб чиқариб, тиш эмалини емиради. Кейинчалик эса оғиздаги бу ёғли қолдиқлар бадбўй ҳидга сабаб бўлади.


Айниқса, кечаси ухлашдан олдин сут ичиб оғизни чаймаслик кариес (чириш) ва гингивит (яллиғланиш) каби касалликларни тезлаштиради. Шунинг учун ҳам тиббиётда оғизни чайиш оғиздаги бактериал мувозанатни сақлаш, тишлар орасини тозалаш, яхши нафас олиш ва касалликнинг олдини олиш учун жуда ҳам муҳимдир.


Кечки пайт, айниқса уйқу олдидан ичилган сутдан сўнг оғизни чаймаслик тишларнинг тунда эриб боришига сабаб бўлади. Бундан ташқари, кофе, мева шарбати, газли ичимликлар кислотали муҳитга сабаб бўлса, сут эса аксинча – ишқорий муҳит ҳосил қилади. Аммо уни чаймаслик бактериялар учун “шерик” топиш билан баробардир. Шу боисдан тажрибали стоматологлар сут ичгандан кейин камида 20–30 сония давомида сув билан оғиз чайишни тавсия қиладилар.


Аслида, бу амал фақат гигиена эмас, балки онгли ва шуурли яшаш маданиятини ҳам ўргатади. Инсон ҳар бир амалда эътиборли бўлиши керак. Яъни инсон доимо ўзига: “Қандай овқат еяпман? Еяётган таомим зарарли эмасми? Оғзимда нима қолмоқда?” каби саволларни бериб туриши керак.

Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам таъкидлаганларидек, поклик – иймоннинг бир қисмидир. Зеро, оғиз фақат овқат йўли эмас – у зикр, ибодат ва тиловат йўли ҳамдир. Унинг тозалиги – зикр ва ибодатдан ҳосил бўладиган қалб тозалигига ҳам таъсир қилади.


Сут ичиб оғиз чайиш – бу шунчаки сувни оғизда айлантириш эмас. Бу – бадан поклиги, илмга асосланган соғлиқ ҳимояси ва суннатга эътибор демакдир. Бугун биз уни ҳар тонг, ҳар кеч, ҳар стакан ичимликдан сўнг амалга оширсак, бу нафақат соғлиғимизни сақлайди, балки руҳий саломатлигимизга ҳам фойда беради.

Аллоҳ бизга суннатни севишни ва амал қилишни, унинг орқасидаги ҳикматни англаб яшашни насиб этсин!

 

Руқайя ЮСУФИЙ,
Имом Бухорий номидаги Тошкент Ислом институти талабаси.