“Дўмбиробод” жоме масжидида хатмона (Фотомақола)
Хатиб Бағдодий айтади: «Мен Абдуллоҳ ибн Муҳаммад Таймий ибн Аббосдан кўра қироати гўзал кишини кўрмадим. У Бағдоддалигида Рамазон кириб қолди. Шунда у одамларга таровеҳ намозини ўқиб берди. Сўнг кечанинг қолган қисмини намоз билан бедор ўтказди. Кейин унинг «Бу ойда мен на кечаси, на кундузи уйқуга ётмадим», деяётганини эшитдим».
Ҳа, бу ойни қадрини билган улуғлар ундан ана шундай даражада фойдаланиб қолишга интилишган.
Қуръони каримга бўлган улуғ эътимод сабаб рамазон кечаларида масжидлар ана шундай мухлис жамоат билан тўла. Уларни бу манзилларга қалбларидаги иймонлари, Қуръонга бўлган муҳаббатлари бошлаб келмоқда. Қанчалар бахтли кишилар булар. Пойтахтимиз масжидларида бирин-кетин хатми Қуръонлар якунланиб, унинг ниҳояси чинакам иймон, маърифат зиёфатига айланмоқда. Азиз уламоларнинг мавъизалари, гўзал тасбеҳлар, хатми Қуръон дуолари ихлос эгалари қалбларини нурларга тўлдирмоқда. Куни кеча Чилонзор туманида жойлашган “Дўмбиробод” жоме масжидида ҳам Қуръони карим хатмининг якуни бўлди.
Айтиш лозимки, имом-хатиб Муҳаммадназар домла Қаюмов бошчилигида масжид жамоаси Рамазонга, таровеҳ намозларига катта тайёргарлик кўришган. Масжид биноси таъмирланиб, замонавий услубдаги нақшинкор айвон қуриб битказилди. Ҳовли саҳнидаги маҳобатли устунлар Мадинаи мунавварадаги Расулуллоҳ солаллоҳу алайҳи васалламнинг масжидаларини эслатиб юборади.
Хатми Қуръонни гўзал савт эгаси Алишер қори Нурмуҳаммедов бир ўзи тартил билан 25 кун мобайнида ўтказиб берди.
Масжид жамоатини хатмона кечаси билан муборакбод этиш учун Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси муфтий ҳазратлари, уламолар устоз имом-хатиблар ташриф буюрдилар. Муфтий ҳазратлари жамоатни улуғ натижа муборак Каломи мажидни ўқиб, эшитиб, хатм қилганликлари билан муборакбод этдилар. Яқиндагина олис сафардан қайтганликлари, масжидларимиздаги жамоат файзу футуҳини соғинганликларини айтиб дилдан суҳбат, ваъзу иршод қилдилар. Қори ўқиган Қуръони карим оятларини тафсир қилдилар. Пайғамбарлар тарихидан гўзал қиссаларни сўзлаб бердилар.
Хатми Қуръондан сўнг қилинган дуолар ижобат. Шу боис дуолар, муножотлар узоқ давом этди. Қорининг лафзидан гўзал дуолар терилиб келар, кўзларда шашқатор ёшлар истиғфордан тўкилар эди…. Дуоларда барча-барча эсланди. Юртимиздан дин йўлида хизмат қилиб ўтган мўтабар зотлар, дуо қўл очган жамоатдан ўтган марҳумлар ҳақларига савоблар бахшида қилинди. Шунингдек, масжидни аввалда бунёд этишда ҳиссалари қўшилган, ҳозирда хизматда бўлиб турган ва барча дуо талаб кишилар эсланди. Аллоҳ таоло ана шундай обод юртда барчани қайта-қайта Рамазонга, хатми Қуръонларга етказишини сўраб илтижолар қилинди.
Хатмоналар масжидларимизда давом этади. Дуолар қабул бўлгувчи олтин лаҳзаларга шошилинг!
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Масжидлар бўлими
Бундан ортиқ ютуқ бўлиши мумкинми?
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.
Саҳобаи киромлар иймону Ислом, шариату тариқат, ахлоқу одоб ва шунга ўхшаш барча керакли нарсаларда ҳар бирлари биз учун муқтадо бўлган ажойиб инсонлар жамоасидир.
Ушбу мавзуга киришдан аввал «саҳоба» ва «фазл» сўзларининг маъноларини яхшилаб ўрганиб олишимиз лозим.
«Саҳоба» сўзи «саҳиба» ўзагидан олинган бўлиб, луғатда «суҳбатдош бўлмоқ» ва «соҳиб бўлмоқ» деган маъноларни англатади.
Истилоҳда эса Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васалламни мусулмонлик ҳолларида кўрган одамга саҳоба дейилади.
Мусулмон одам Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васалламни кўрса бўлди, суҳбатлашиб ўтирмаса ҳам саҳоба бўлаверади.
Уламолар бу масалада кўплаб батафсил баёнотлар, турли фикр-мулоҳазаларни келтирганлар. Лекин мазкур тортишувларнинг барчасининг натижаси юқоридаги таърифга бориб тақалади.
«Фазл» сўзи луғатда «зиёда», «ортиқлик», «устунлик» деган маъноларни англатади.
Шундан «Саҳобаларнинг фазли» иборасининг маъносини тушуниб олиш мумкин.
Пайғамбар алайҳиссалом ҳазрати Жобир розияллоҳу анҳуга ва «Байъатир-Ризвон»да иштирок этган бошқа саҳобийларга қарата: «Сизлар ер юзидаги энг яхши одамсизлар», деганлар.
Шунга биноан, ҳар бир мусулмон мазкур бахтиёр шахсларни севиши, ҳурматлаши ва эъзозлаши лозимдир.
Аллоҳ таоло уларга «яқин фатҳ»ни мукофот қилиб берди. Ҳудайбиядан сўнг тезда бутун дунёни фатҳ қилиш бошланди. Икки ойдан кўп вақт ўтмай, биринчи, энг муҳим фатҳлардан бири – Хайбар фатҳи бўлди. Ундан кейин эса навбатдаги фатҳлар кетма-кет содир бўлаверди.
Мусулмонлар Ислом жамиятининг асл мағзини, жавҳарини ташкил этар эдилар. Улар уч қисмдан иборат бўлиб, биринчи қисм пешқадам муҳожирлар эди.
«Биринчи пешқадам муҳожирлар».
Улар Маккаи Мукаррамада ҳеч ким иймонга келмаган пайтда иймонга келган, кофирларнинг озорларига чидаган, уларнинг зулмларига бардош берган улкан саҳобийлардир.
Уламолар: «Ушбу оятда «олий мақом эгалари» деб сифатланаётган муҳожирлар Бадр урушига қадар Маккаи Мукаррамадан Мадинаи Мунавварага ҳижрат қилган саҳобалардир», дейдилар. Чунки улар энг қийин вақтда иймонга келиб, энг қийин вақтда ҳижрат қилган шахслардир. Бадр урушида мусулмонлар ғолиб келиб, Ислом жамияти юзага чиқиб, ўз таянчига эга бўлганидан кейин ҳижрат қилиш ҳам осон бўлиб қолган.
Иккинчи қисм – «ансорийлар», яъни Мадина аҳлларидан биринчи бўлиб Исломга келган, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга «Ақаба»да байъат қилган, дин қардошларини ўз юртлари – Мадинага таклиф этган, маккаликлар ҳижрат қилиб борганларида ўзлари емай, уларга едирган, ўзлари киймай, уларга кийдирган, уйларини, молу мулкларини бўлиб берган, дину диёнатлари учун молу жонларидан кечишга тайёр турган мадиналик пешқадам мусулмонлардир.
Учинчи қисм – «уларга яхшилик билан эргашганлар», яъни пешқадам муҳожир ва ансорийларга яхшилик билан эргашганлардир. Улар васф қилинмиш пешқадам муҳожир ва ансорийлардан кейин, мазкур машҳур воқеалардан кейин мусулмон бўлиб, худди пешқадам мусулмонлар каби ихлосли, ибодатли ва тақводор кишилар бўлганлар. Уларга фақат пешқадамлик, яъни энг қийин дамда сафда бўлмаганликлари етишмайди, холос. Аллоҳ ана шу уч тоифадаги мусулмонларнинг барчасидан «рози бўлди, улар ҳам Аллоҳдан рози бўлдилар».
Банда эришиши мумкин бўлган энг юқори мартаба Аллоҳнинг розилигидир. Зотан, ҳар бир банданинг олий мақсади ҳам мана шу. Банданинг Аллоҳдан розилиги Унинг қадарига ишониши, қазосидан яхшилик кутиши, неъматларига шукр қилиши, бало-офатларига сабр қилишидир.
Аллоҳ улардан рози эканлиги учун: «Уларга остидан анҳорлар оқиб турган жаннатларни… тайёрлаб қўйди».
Улар мазкур жаннатга вақтинчаликка кирмаслар, балки «улар у (ер)ларда абадий мангу қолувчи бўлган ҳолларида».
Аллоҳ таоло улардан рози бўлмаганида, уларни бундай икромга сазовор қилмас эди.
«Ана ўша улкан ютуқдир».
Бундан ортиқ ютуқ бўлиши мумкинми?
Аллоҳ «Ҳашр» сурасида саҳобаи киромларни шундай мадҳ этади:
«Диёрларидан ва мол-мулкларидан жудо қилинган, Аллоҳдан фазл ва розилик умид қиладиган ҳамда Аллоҳга ва Унинг Расулига ёрдам берадиган фақир муҳожирларгадир. Ана ўшалар содиқлардир» (8-оят).
Муҳожирлар аслида маккалик кишилар бўлиб, дину иймон йўлида она юртларини, мол-мулкларини, қариндош-уруғларини ташлаб, Мадинаи Мунавварага ҳижрат қилганлар (кўчиб ўтганлар). Шу сабабли уларнинг кўпчилиги мискин, фақирга айланганлар.
Улар фақатгина Аллоҳ берадиган фазлни деб, Унинг розилигини топамиз, деб бу машаққатларга бўйин эгдилар. Қийин аҳволга қарамасдан, Аллоҳнинг ва Расулининг ишига қўлларидан келган барча ёрдамларини аямадилар. Шунинг учун ҳам Аллоҳ уларни «Иймонларида содиқ кишилар» деб мақтамоқда.
«Ҳадис ва ҳаёт» китобининг 21-жузидан олинди