Аллоҳ таолонинг биз бандаларга берган неъматлари жуда кўп. Биз бу неъматларни санаб саноғига, шукр қилиб бу неъматлар шукронасини адоғига етказа олмаймиз. Ана шундай неъматлардан бири Аллоҳ таоло бизни Муҳаммад саллоллоҳу алайҳи васалламнинг умматидан қилганидир. Бунинг улуғ шарафлигига сийрат китобларини ўқиш асносида амин бўламиз.
Расулуллоҳ саллоллоҳу алайҳи васаллам умматлари учун жуда қайғурардилар. Ҳудди, она ўз боласига қандай қайғурса ана ўшандай умматлари устида ғам чекар эдилар. Балки у зот саллоллоҳу алайҳи васаллам умматларига онаданда меҳрибонроқ эдилар. Ҳаттоки асир тушган мушрикларга ҳам раҳм қилардилар. Биринчи уларни иймонга чақириб кўрар, агар иймон келтиришмаса исломга қарши гапирмаслик шарти билан уларни озод қилиб, уларга раҳм қилар эдилар. Яна меҳрибонликлари тимсоли сифатида Тоиф воқеаларини мисол қилиб келтиришимиз мумкин. Тоиф сафарида у зотни тошбўрон қилишди. Ваҳоланки Росулуллоҳ саллоллоҳу алайҳи васаллам Тоиф аҳлига иймонга келишни, Аллоҳга ҳеч нарсани ширк келтирмасликни таклиф қилгандилар холос. Шундан сўнг Аллоҳ таоло Тоиф аҳлининг ҳалок бўлиши ёки омон қолиши ихтиёрини Расулуллоҳ соллфллоҳу алайҳи васалламга топширди. Аммо у зот соллаллоҳу алайҳи васаллам Тоиф аҳлига раҳм қилиб меҳрибонлик кўрсатдилар, уларга бир ёмонликни исташ ўрнига уларни дуо қилдилар. Энди ўйлаб кўринга кофирларга раҳм қилган зот қандай қилиб ўз умматларига меҳрибонлик қилмайдилар?
Росулуллоҳ саллоллоҳу алайҳи васаллам дуо қилиб ўзларини олдиларидаги саҳобийларга, нафақат саҳобийларга балки келажакда келадиган умматлари учун ҳам офиятни, нажотни сўрар эдилар. Қуйидаги ҳадисда эса умматлари учун заҳира қилиб олиб қўйган энг катта дуолари тасвирланган.
Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
Набий саллоллоҳу алайҳи васаллам: “Ҳар бир Набийнинг қабулида шак йўқ дуоси бўлади. Барча Набийлар ўз дуоларини (бу дунёда) қилиб бўлдилар. Мен ўз дуойимни қиёмат куни умматимга шафоат бўлиши учун беркитиб қўйганман. У менинг умматимдан Аллоҳга ҳеч нарсани ширк қилмай ўлганларга, албатта, етгувчидир”,-дедилар. Икки шайх ва Термизий ривояти.
Бу ҳадисдан Набий саллоллоҳу алайҳи васалламга Роббилари томонидан қабул бўлишига шак-шубҳа йўқ бўлган дуо берилганини, Набий саллаоллоҳу алайҳи васаллам эса бу дуоларидан ўзлари учун эмас, аҳли оилалари учун эмас балки умматларини шафоат қилиш учун фойдаланганларини англаймиз. Бундай уммат ғамини яна қайда кўришимиз мумкин?
Аллоҳ таоло Набий саллоллоҳу алайҳи васалламга Зуҳо сурасининг 5-оятини нозил қилди:
وَ لَسَوْفَ يُعْطِيْكَ فَتَرْضَى
“Яқинда Роббингиз Сизга (шундай неъматлар) ато этурки, Сиз (у Илоҳий марҳаматлардан) рози бўлурсиз”.
Шунда у зот саллоллоҳу алайҳи ва саллам: “Умматимдан бирортаси дўзаҳда бўлса рози бўлмайман”, - дедилар. Субҳаналлоҳ!!! Бизнинг аҳволларимиз ҳабибимизнинг бундай эътирофларига арзирмикан? Бундай ҳадисларни ўқиб инсоннинг кўзига ёш келади, қалби титрайди. Беихтиёр ҳозирги кундаги у зотнинг суннатларига беэтиборлик, у зотнинг кўрсатмаларига амал қилмаслик натижасида пайдо бўлган турли хил жамият иллатлари кўз олдимизда гавдаланади. Бундай пайтда ҳар бирларимиз “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам учун нима қиляпмиз?”, “У зотга саловат айтяпмизми?”, “У зотнинг суннатларига амал қиляпмизми?”, “У зотнинг сийратларини ўрганяпмизми?” деган саволларни ўзимизга берган ҳолимизда У зотга ғоибдан қаттиқ муҳаббат қўйишимиз керак. Зероки, у зотга муҳаббат қўймагунча комил мўмин бўла олмаймиз. Аллоҳ таоло ҳаммаларимизга Росуллуллоҳ саллоллоҳу алайҳи васаллмга нисбатан саҳобий розияллоҳу анҳумларникидек муҳаббат, ҳарислик ато этсин!!!
"Кўкалдош" ўрта маҳсус ислом билим юртининг 4-курс талабаси
Хушвақтов Абдулҳай.
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.
Ҳазрат, доктор Абдулҳай Орифий қуддиса сирруҳ айтар эдилар: «Фарз ва вожиблар Аллоҳ таолонинг буюклиги ҳаққидир. Аллоҳ таоло Ҳоким ўлароқ бизга, беш вақт намоз ўқинг, Рамазон рўзасини тутинг, закотни адо этинг, ҳаж қилинг, деб буюрди. Бу ҳукмларни Аллоҳ таоло бир ҳоким тарзида амр қилгандир. Аллоҳ таолонинг буюклиги ҳаққи шуки, инсон Унинг олдида бўйин эгсин ва бу аҳкомларни бажарсин.
Нафл ва мустаҳаблар эса Аллоҳ таолонинг муҳаббати ҳаққи. Сиз Аллоҳ таоло билан фақат У фарз қилган нарсаларни адо этиб, қолган нафл ва мустаҳабларни адо қилмайдиган даражада фақатгина қонуний алоқа боғлайсизми? Ундоқ бўлса, бу Аллоҳ таоло билан алоқа қуруқ бўлиб қолади.
Қаранг, масалан, эр-хотин ўртасида қонуний ҳақлардан ташқари, нозик ришталар ҳам бор. Эрнинг зиммасида аёлининг нафақасини бериши вожибдир. Бу қонуний ҳақ. Лекин, агар эр фақат қонуний ҳақ билан кифояланса-да, аёли билан гўзал суҳбат қурмаса, меҳр кўрсатмаса, у ҳолда бу қуруқ алоқа бўлади. Унда бирор хушҳоллик, шавқ-завқ бўлмайди.
Агар кўнгилдагидек алоқа боғлаш керак бўлса, у ҳолда қонундан ташқари ўзининг муҳаббатини изҳор этади ва муҳаббат тақозосига кўра кўп ишлар қилади. Айни шу тарзда, агар сиз Аллоҳ таоло билан факат конуний алоқа боғласангиз, яъни фақат фарз ва вожибларни адо қилсангиз, қолган нафллар, мустаҳаблар, фазилатли амалларга эътибор қаратмасангиз, бандачилингиз қуруқ бўлиб қолади. Чунки бу нафллар ва мустаҳаблар Аллоҳ таолонинг муҳаббати ҳаққидир.
Ўйлаб кўринг, сизни ким яратди? Ким сизга неъматлар берди?
Сиз бу неъматлар ҳаққини адо этяпсизми?
Сизга чексиз неъматлар берган Зотнинг буйруғини бажарсангиз, бўлдими?
Унга муҳаббат кўрсатмайсизми?
Ўз ихтиёрингиз билан бирор амал қилмайсизми?
Албатта, ҳолини билган, Аллоҳга ҳақиқий муҳаббат қилган банда нафл ва мустаҳаб ибодатларни ҳам адо қилади.
Нафллар Аллоҳ таолонинг муҳаббати ҳаққидир. Шунинг учун ҳеч ибодатни оддий, арзимас тушунманг. Масалан, нафл ибодатлардан таҳажжуд, ишроқ, чоштгоҳ, аввобийн, тахиййатул вузуъ, тахиййатул масжид намозлари Аллоҳ таолонинг муҳаббати ҳаққидир. Банда уларни бажарсин. Шунинг учун Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам уларни адо этишга кўп тарғиб қилганлар».
«Насиҳатлар гулдастаси» китобидан