Рабиул аввал.
Ҳижрий учинчи ой.
Бу ой – мусулмонлар қалбидан алоҳида ўрин олган ой. Чунки бу ойда суюкли Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам таваллуд топганлар. Ҳатто бу ойга азизларимиз у зотга бўлган муҳаббатлари ифшоси ўлароқ, “мавлид” ойи номини берганлар.
Мавлид ойида биз, мусулмонлар ўз Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг ҳаёти, суннати сонияларини янада мукаммал ўрганиб ҳаётимизга тадбиқ қилишга зўр берамиз.
“Сен: “ Агар Аллоҳга муҳаббат қилсангиз, бас, менга эргашинг. Аллоҳ сизга муҳаббат қиладир ва сизларнинг гуноҳларингизни мағфират қиладир”, деб айт” (Оли Имрон сураси, 31-оят).
Ушбу ояти карима Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам: Каъб ибн Ашроф ва унга тобе бўлган яҳудийларни иймонга чақирганларида
Улар кибрланиб уриб: “Биз Аллоҳнинг болалари ва дўстларимиз”, деганларида нозил бўлган.
Зуннун Мисрий қоддасаллоҳу сирраҳу ояти каримани қуйидагича тафсир қилганлар:
“Аллоҳ азза ва жаллага бўлган муҳаббатнинг аломати – Унинг Ҳабибига, у Зотнинг ахлоқига, ишларига, буйруқларига ва суннатларига эргашмоқдир”.
Сийрат китобларида кўрдим: зикр аҳллари Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва салламга бўлган муҳаббатлари туфайли салавот айтишни кундалик вирдларига қўшиб олганлар. Баъзи бирлари эса кўп вақтини у зотга салавот айтиш билан ўтказганлар. Муҳаббат уларнинг бутун вужудини чулғаб олган. Омма уларга “шайхус солаҳ”– салавот шайхи унвонини берганлар. Вафот топганларидан бир неча йиллар ўтганидан сўнг қабрлари очилганда, одамлар уларнинг жасадлари чиримаганига гувоҳ бўлганлар. Чунки ким нимани яхши кўрса, ўшани кўп зикр қилади. Киши яхши кўргани билан жаннатда бирга бўлади.
Равшанбек ЎРИНБОЕВ,
Андижон шаҳридаги "Ҳазрати Билол" жоме масжиди имом-хатиби
2025 йилнинг 26 июнь куни – янги 1447 ҳижрий йил – Муҳаррам ойи бошланишининг 1 кунидир. Ашуро куни 2025 йилнинг 5 июль, шанба кунига тўғри келади.
Муҳаррам ойи қандай ой?
Муҳаррам ойи – мусулмонлар тақвимининг биринчи ойидир. Бу ой Аллоҳ таоло уруш, қон тўкишни ҳаром қилган (Зулҳижжа, Зулқаъда, Муҳаррам, Ражаб) тўрт ойнинг бири бўлиб, унинг ўнинчи куни яъни, ашуро куни алоҳида фазилатларга эга.
Ашуро қандай кун?
Бу кун ҳақида Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Бу шундай яхши кундирки, бу кунда Аллоҳ Бани Исроилни душманларидан қутқарган. Шу боис Мусо алайҳиссалом бу кунда рўза тутган. Мен Мусога кўпроқ (яқин бўлишга) ҳақлироқман”, дедилар ва у кунда рўза тутиб, одамларни ҳам унинг рўзасини тутишга буюрдилар” (Имом Бухорий ривояти).
Ашуро куни рўза тутиш ўтган бир йиллик гуноҳларга каффорат бўлади.
Бу ҳақда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ашуро кунининг рўзаси – Аллоҳдан умид қиламанки – бир йил олдинги гуноҳларга каффорат бўлади”, деганлар (Имом Муслим ривояти).
Бу кун яқинларга кенгчилик қилиш, бир йиллик кенгчиликка сабаб бўлади.
Абу Саъд розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ким Ашуро куни аҳли аёлига кенглик яратса, Аллоҳ унга йил бўйи кенглик яратади”, дедилар (Имом Байҳақий ривояти).
Суфён ибн Уяйна раҳматуллоҳи алайҳ: “Бу ҳадисни олтмиш йил тажриба қилдим ва фақатгина яхшилик кўрдим”, деганлар.
Ашуро кунини Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам қандай ўтказардилар?
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бу кунни ўтказиб юбормаслик учун қаттиқ ҳаракат қилардилар, унинг савобига эришиш учун бу куннинг келишини интиқлик билан кутардилар. Бу ҳақда Ибн Аббос розияллоҳу анҳу айтадилар: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламни Ашуро куни рўзасини Рамазон ойи рўзасини кутиб соғингандек, бошқа кун ва ой рўзасини кутганларини кўрмадим” (Имом Бухорий, Имом Муслим ривояти).
Абдуллоҳ ибн Аббос розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Ашуро куни рўзасини тутиб, одамларни ҳам бу куннинг рўзасини тутишга буюрганларида, саҳобалар: “Ё, Расулуллоҳ! Бу кун яҳудий ва насронийлар улуғлайдиган кун-ку!” дейишди. Шунда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Аллоҳ хоҳласа келаси йил тўққизинчи куни ҳам тутамиз”, дедилар. Аммо, келаси йил келмасидан Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам вафот этдилар (Имом Муслим ривояти).
Уламоларимиз Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ушбу ниятларига эътиборан, Ашуро кунига қўшиб бир кун олдинги ёки бир кун кейинги кунда ҳам рўза тутмоқ афзал дейдилар.
Аллоҳ таоло ушбу ойнинг фазилатларидан барча мўмин-мусулмонларни тўлиқ баҳраманд этсин. Ўзининг розилигини топадиган амалларда бардавом қилсин.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Матбуот хизмати