Рабиул аввал.
Ҳижрий учинчи ой.
Бу ой – мусулмонлар қалбидан алоҳида ўрин олган ой. Чунки бу ойда суюкли Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам таваллуд топганлар. Ҳатто бу ойга азизларимиз у зотга бўлган муҳаббатлари ифшоси ўлароқ, “мавлид” ойи номини берганлар.
Мавлид ойида биз, мусулмонлар ўз Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг ҳаёти, суннати сонияларини янада мукаммал ўрганиб ҳаётимизга тадбиқ қилишга зўр берамиз.
“Сен: “ Агар Аллоҳга муҳаббат қилсангиз, бас, менга эргашинг. Аллоҳ сизга муҳаббат қиладир ва сизларнинг гуноҳларингизни мағфират қиладир”, деб айт” (Оли Имрон сураси, 31-оят).
Ушбу ояти карима Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам: Каъб ибн Ашроф ва унга тобе бўлган яҳудийларни иймонга чақирганларида
Улар кибрланиб уриб: “Биз Аллоҳнинг болалари ва дўстларимиз”, деганларида нозил бўлган.
Зуннун Мисрий қоддасаллоҳу сирраҳу ояти каримани қуйидагича тафсир қилганлар:
“Аллоҳ азза ва жаллага бўлган муҳаббатнинг аломати – Унинг Ҳабибига, у Зотнинг ахлоқига, ишларига, буйруқларига ва суннатларига эргашмоқдир”.
Сийрат китобларида кўрдим: зикр аҳллари Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва салламга бўлган муҳаббатлари туфайли салавот айтишни кундалик вирдларига қўшиб олганлар. Баъзи бирлари эса кўп вақтини у зотга салавот айтиш билан ўтказганлар. Муҳаббат уларнинг бутун вужудини чулғаб олган. Омма уларга “шайхус солаҳ”– салавот шайхи унвонини берганлар. Вафот топганларидан бир неча йиллар ўтганидан сўнг қабрлари очилганда, одамлар уларнинг жасадлари чиримаганига гувоҳ бўлганлар. Чунки ким нимани яхши кўрса, ўшани кўп зикр қилади. Киши яхши кўргани билан жаннатда бирга бўлади.
Равшанбек ЎРИНБОЕВ,
Андижон шаҳридаги "Ҳазрати Билол" жоме масжиди имом-хатиби
Фарзанд учун ота-онага хизмат қилиб, уларнинг розилигини олишдан ҳам улуғроқ саодат йўқ. Боиси Аллоҳ таоло ризоси ота-она розилигига боғланган.
Меҳрибон Роббимиз ота-она розилигини топиш учун бизларга унинг йўллари ва воситаларини осон қилиб қўйган. Нафақат ҳаётликларида, балки дунёдан кўз юмганларидан кейин ҳам уларга яхшилик қилиш шулардан биридир.
Шариатимизда ота-она нафақат ҳаётлик чоғларида, балки улар бу дунёдан ўтиб кетганларидан кейин ҳам ҳақларини адо этмоқлик фарзанд зиммасидаги вазифалардан саналади. Ана шулардан бири ота-она яқинлари ва дўстларига яхшилик қилишдир.
Ибн Динордан ривоят қилинади: “Абдуллоҳ ибн Умарнинг эшаги ва салласи бўлар эди. Бир куни ўша эшагини миниб кетаётган эди, олдидан бир аъробий ўтиб қолди. Шунда “Сен фалончининг ўғли эмасмисан?” деди. У: “Ҳа, шундай”, деди. Ибн Умар унга эшакни бериб, “Бунга миниб ол”, деди ва салласини бериб: “Буни бошингга ўраб ол”, деди.
Шерикларидан бири унга: “Аллоҳ сизни мағфират қилсин! Чарчаганда миниб турадиган эшагингизни, бошингизга ўрайдиган саллангизни мана шу аъробийга бердингиз-а?” деди. Ибн Умар: “Мен Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг “Яхшиликларнинг энг яхшиси – киши отаси кетганидан (вафот этганидан) сўнг унинг яхши кўрганларига яхшилик қилишидир”, деганларини эшитганман. Унинг отаси (отам) Умарнинг дўсти эди”, деди” (Имом Муслим ривояти).
Абу Усайд Молик ибн Рабиъа Соъидий розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг ҳузурларида эдик, Бани Салималик бир киши келиб, “Ё Аллоҳнинг Расули, ота-онамнинг вафотидан кейин уларга қилишим мумкин бўлган яхшиликлардан бирор нарса қолдими?” деди. У зот: “Ҳа. Уларнинг ҳаққига дуо қилиш, улар учун истиғфор айтиш, улардан кейин аҳдларига вафо қилиш, улар орқалигина боғланадиган силаи раҳмни боғлаш ва уларнинг дўстларини икром қилиш”, дедилар (Имом Абу Довуд ривояти).
Ҳадиси шарифда фарзанд ўз ота-онасига қиладиган яхшилик уларнинг вафотларидан кейин ҳам давом этиши лозимлиги баён қилинмоқда. Яъни, фарзанд ота-онаси ҳаққига уларнинг вафотидан кейин ҳам мағфират сўраб дуо қилиб турса, улар учун Аллоҳ таолога истиғфор айтишни канда қилмаса, иншоАллоҳ ота-онасининг савобига савоб қўшилиб бораверади, даражаси эса кўтарилади. Яна бир муҳим жиҳат шуки, фарзандлар ота-онасининг яқинларига ҳамиша сила раҳм қилиши, уларнинг ҳолларидан хабар олиб туришлари лозим.
Имом Бухорий ривоят қилган ҳадисда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: “Отангнинг дўстлигига риоя қил, шунда Аллоҳ таоло нурингни сўндирмайди”, деганлар.
Демак, ота билан дўстлашган ҳар қандай одамлардан алоқани узмаслик керак.
Илёсхон АҲМЕДОВ