Ҳадиси шариф Ислом динининг Қуръони каримдан кейинги асоси ҳисобланади. Ҳадис илмини мукаммал ўрганиш Ислом динига бидъат-хурофотлар киришидан ҳимоя қилади. Бу илм бўлмаса, ҳадисларнинг саҳиҳ ва тўқималари аралашиб кетади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам ва бошқаларнинг сўзлари фарқланмай қолади. Бу борада Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: «Ким менга қасддан ёлғон тўқиса, ўз жойини дўзахдан тайёрласин»,- деганлар (Имом Бухорий). Бу эса муқаддас Ислом дини софлигига салбий таъсир қилади. Шунинг учун ҳадис илмини тўлиқ ва мукаммал ўрганиш лозим бўлади.
Юртимизда барча соҳалар каби диний-маърифий соҳада ҳам улкан ислоҳотлар бўлмоқда. Президентимизнинг 2018 йил 16 апрелдаги «Диний-маърифий соҳа фаолиятини тубдан такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида»ги фармонининг ижросини таъминлаш мақсадида 1 ноябрь куни Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг «Ҳадис илми мактаби фаолиятини ташкил этиш ва қўллаб-қувватлаш чора-тадбирлари тўғрисида»ги қарори қабул қилинди.
Азал-азалдан Ислом дини равнақига ўзининг муносиб ҳиссасини қўшиб келаётган диёримизда мусулмонлар учун яна бир қувончли хабар парвоз қила бошлади. Бу Самарқанд вилоятида Ўзбекистон Республикаси Президентининг ташаббуси билан асос солинган Ҳадис илми мактабининг очилишидир. Имом Бухорий ва Имом Термизийларни етиштирган бу ўлкадан яна кўплаб дунёга устоз бўладиган уламолар етишиб чиқишига асло шубҳа йўқ. Ушбу мактабнинг “Ҳадис илми султони”аталмиш Имом Бухорий раҳматуллоҳи алайҳи мангу қўним топган диёрда бунёд этилиши ҳам бу даргоҳда илм олувчиларга ўзгача бир куч ва ғайрат бахш этса ажаб эмас. Маърифатга ошифта халқимиз, ҳадис илмига чанқоқ бўлиб турган пайтда, бу билим даргоҳи ташна қалбларни қондирган зилол сувдек ҳаловат бахш этди десак айни ҳақиқат бўлади. Ҳар қандай фарзанд ҳам ота-бобоси бажарган ишни қилишга, уларнинг изидан боришга мойил бўлади. Ёшларимиздан келажакда бутун дунёга машҳур олимлар етишиб чиқишига ҳеч шубҳа йўқ. Чунки бизнинг авлодлар томирларида бутун жаҳонга Ўзбек илмини таратган Имом Бухорий, Имом Термизий, Имом Доримий каби буюк муҳаддисларнинг қони жўшиб оқмоқда. Айнан шу хусусиятларни ўз вақтида пайқаб, илм эшикларини кенг очаётган юртбошимизнинг бундай хайрли ишларига тасаннолар бўлсин! Ҳа, бу диёрнинг фарзандлари азалдан дунёга устозлик қилиб келган, шундай экан бу одат давом этишдан тўхтамайди.
Бу улуғ юртдан кўплаб Бухорийлар, Термизийлар чиқади. Негаки, бу миллатнинг оқил ва доно йўлбошчиси халқига нурафшон йўлни кўрсатиб, илм булоғига чорлаб турибди, ўша илмнинг шарқироқ анҳорларидан яна бири бу - Самарқандда очилган ҳадис илми мактабидир. Ҳадис илми бўйича дунёнинг энг йирик уламоларидан бири Шайх Муҳаммад Аввома бундай дейди: «Ўзбекистондан етишиб чиққан Имом Бухорий, Имом Термизий каби алломаларнинг Ислом илмларига қўшган буюк ҳиссасини бутун дунё эътироф этади. Бу диёр дунё мамлакатлариини ёритган оламга нур таратган замин ҳисобланади. Жадал ривожланиб бораётган Ўзбекистонда адолатли раҳбар бошчилигида инсонлар фаровонлиги, уларнинг тўкин ҳаёти йўлида хайрли ишлар амалга оширилмоқда. Ҳозир Ўзбекистон катта тараққиёт йўлида. Ишонаманки, ушбу мамлакатнинг келажаги буюк бўлади, иншааллоҳ».
Барча-барча Ислом шайдолари, ҳадис илми ошифталарига бу янги ва нурафшон даргоҳ муборак бўлсин!
Зиёуддин МИРСОДИҚОВ,
«Кўкалдош» ўрта махсус ислом билим юрти мудири
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.
Саййид Сулаймон Надавий раҳматуллоҳи алайҳнинг илм ва фазллари машҳур бўлаётган ва шуҳрат қозонаётган эди. У киши ўзларининг воқеаларини қуйидагича сўзлаб берадилар: «Мен «Сийратун-Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам» китобини олти жилд қилиб тамомладим. «Муҳтарам Зотнинг сийратларидаги бирор жилва ёки кўриниш менинг ҳаётимда ҳам бўлганми ёки йўқ? Агар бўлмаган бўлса, у ҳолда қандай бўлади?» деган ўй қайта-қайта қалбимда тинчлик бермас эди. Шу мақсад учун Аллоҳнинг бирор валийсини қидирдим.
Тҳана Бҳавандаги хонақоҳда яшайдиган ва Аллоҳ таоло файзларини таратиб қўйган Мавлоно Ашраф Али Таҳонавий ҳазратлари ҳақида эшитган эдим. Шундай қилиб, бир куни Тҳана Бҳаванга боришни ният қилдим ва сафарга чиқдим. Бориб, ҳазрат билан кўришдим ва бир неча кун у ерда турдим. Ортга қайтаётганимда ҳазрат Таҳонавий раҳматуллоҳи алайҳга: «Ҳазрат! Бирор насиҳат қилинг», дедим. У зотнинг хаёлларига ўша пайт: «Шундай катта алломага нима насиҳат қиламан? Илм ва фазли бутун дунёга машҳур бўлса», деган ўй келибди. Кейин: «Эй Аллоҳ! Қалбимга унинг учун ҳам фойдали бўлган ва менинг учун ҳам фойдали бўлган нарсани сол», деб дуо қилибди. Шундан кейин ҳазрат Таҳонавий раҳматуллоҳи алайҳ Саййид Сулаймон Надавий раҳматуллоҳи алайҳга хитоб қилиб: «Эй биродар! Бизнинг йўлимизда бошидан охиригача ўзингизни хокисор тутишингиз керак», дебдилар.
Саййид Сулаймон Надавий раҳматуллоҳи алайҳ айтадилар: «Ҳазрат Таҳонавий раҳматуллоҳи алайҳ бу сўзларни айтаётганларида қўлларини кўксиларига олиб бориб, паст тарафига бир зарба бердилар, зарба худди менинг қалбимга тушгандек бўлди».
Ҳазратимиз Доктор Абдулҳай раҳматуллоҳи алайҳ айтадилар: «Бу воқеадан кейин Саййид Сулаймон Надавий раҳматуллоҳи алайҳ ўзларини шундай хокисор тутдиларки, унинг мисли топилиши қийин эди. Бир куни қарасам, хонақоҳнинг ташқарисида ҳазрат Саййид Сулаймон Надавий раҳматуллоҳи алайҳ мажлисга келганларнинг оёқ кийимларини тартиблаётган эканлар. Шундай тавозеъ ва муҳаббатни Аллоҳ таоло у кишининг қалбида пайдо қилди ва кейин юксак даражаларга кўтариб қўйди».
«Насиҳатлар гулдастаси» китобидан