03 Май, 2025, 5 Зулқаъда, 1446
03 Май, 2025, 5 Зулқаъда, 1446
Жобир ибн Абдуллоҳ розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
“Саъд келаётган эди, Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам:
«Мана бу менинг тоғам. Бас, ким менга ўз тоғасини кўрсата олади!», дедилар”.
Термизий ривоят қилган.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бу кишини тоғам дейишларига сабаб, маълумки, У зотнинг оналари Омина бинти Ваҳб Бани Заҳра қабиласидан бўлганлар. Саъд ибн Абу Ваққос розияллоҳу анҳу ҳам Бану Зуҳра қабиласидан бўлганликлари учун Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам у кишини тоғам деганлар.
Саъд ибн Абу Ваққос розилаллоҳу анҳунинг тўлиқ қисмлари Саъд ибн Молик ибн Уҳайб ибн Абдуманноф ибн Зуҳра ибн Килоб ибн Мурра бўлиб, насаблари Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам билан Килоб ибн Муррада бирлашади.
Саъд ибн Абу Ваққос розилаллоҳу анҳу биринчи бўлиб исломга кирган кишилардан ҳисобланадилар. У киши бу ҳақда шундай деганлар:
Саъд ибн Абу Ваққос розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Мен Исломга кирган кунимдан аввал биров исломга кирмаган эди. Таъкидки, етти кунгача Исломнинг учдан бири бўлиб тердим»
Бухорий ривот қилган
Саъд ибн Абу Ваққос розилаллоҳу анҳу Исломга қандай кирганлари қуйидагиларни айтадилар: “Исломга киришимдан уч кун илгари тушимда ўзимни қатма-қат зулматларнинг ичида қолганимни кўрдим, унинг тўфони ичида типирчилаб турганимда бирдан менга ой нур сочиб қолди. Мен у томон юрдим. Ўз олдимда ул ойга мендан олдин борганларни кўрдим. Зайд ибн Хориса, Али ибн Абу Толиб ва Абу Бакр сиддиқни кўрдим. Уларга:
«Бу ёққа қачон келдингиз?», дедим.
«Бу соатда», дедилар.
Эрта билан менга Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламни яширин равишда Исломга даъват қилаётганликларини хабари етди. Шунда Аллоҳ менга яхшиликни ирода қилганини, мени зулматлардан нурга чиқаришини ирода қилганини билдим. Бас, У зот томон шошилиб бордим. Жиёд дарасида учратдим. Намоз ўқиб турган эканлар. Мусулмон бўлдим. Тушимда кўрганлардан бошқа менинг олдимга туша олмаган…”.
Саъд ибн Абу Ваққос розилаллоҳуанҳу Исломга кирганларида у киши ўн етти ёшда эдилар. У киши ёшликларидан бақувват, шижоатли бўлиб ўсиб улғайдилар ва кўплаб фазилат ва бахтларга эга бўлдилар. Жумладан Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга қўриқчи бўлишлик бахтига эришганлар:
Оиша розияллоҳу анҳодан ривоят қилинади:
“Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Мадинага келганларида бир кеча уйқулари қочди ва:
«Саҳобаларимдан бир солиҳ киши мени кечаси қўриқлаганида эди», дедилар.
Биз шундоқ ҳолда турганимизда силоҳнинг шитирлагани эшитилиб қолди. Бас, У зот,
«Ким бу?», дедилар.
«Саъд ибн Абу Ваққос», деди
«Нимага келдинг», дедилар Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам
«Кўнглимга Набий соллаллоҳу алайҳи васалам ҳақида ҳавф тушиб, У зотни қўриқлагани келдим», деди.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам унинг ҳаққига дуо қилиб, сўнгра уйқуга кетдилар”.
Термизий ва Муслим ривоят қилишган.
Аллоҳ таоло Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳу васалламнинг истакларига биноан Саъд ибн Абу Ваққос розияллоҳу анҳуни кўнгилларига У зотни қўриқлашликни солиб қўйди. Бу эса Саъд ибн Абу Ваққос розияллоҳу анҳуга Аллоҳ таоло томонидан берилган фазилатлардандир. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламни кўнгилларини топиб, истакларини бажариб, дуоларини олиш юксак даражадир. Саъд ибн Абу Ваққос розияллоҳу анҳу ана шундай кишилардан эдилар.
Кўкалдош ўрта махсус ислом билим юрти 3 курс талабаси Тошматов Каримуллоҳ
Ҳаётда баъзи йўқотишлар бўлади — вақт ўтиб, ўрни тўлиб кетади. Аммо шундай йўқотишлар бор-ки, уларнинг ўрнини ҳеч нарса тўлдира олмайди. Ана шундай бебаҳо неъматлардан бири — уламолардир. Бугун улар бизнинг орамизда бор, аммо эртага бўлмаслиги мумкин. Улар битта-битта кетишмоқда. Биз еса, афсуски, кўп ҳолларда бу ҳақиқатнинг англаб етмаяпмиз.
"موت العالم موت العالم"
— яъни “Олимнинг ўлими – оламнинг ўлимидир” деган машҳур ибора бор.
Яна шу мазмунда Имом Байҳақийнинг ривояти келтирилади:
"موت العالم مصيبة لا تُجبر، وثلمة لا تسد، ونجم طُمِس، موت قبيلة أيسر من موت عالم."
"Олимнинг ўлими — тузатиб бўлмайдиган мусибат, тўлдириб бўлмайдиган бўшлиқ, сўниб қолган юлдуздир. Бир қабиланинг йўқ бўлиши, бир олимнинг ўлимидан енгилроқдир."
Чунки олимларнинг ўлими билан фақат бир инсон эмас, бутун бир жамият руҳий, илмий ва ахлоқий жиҳатдан зарарга учрайди, маънан қулаб боради. Айнан шунинг учун олимнинг ўлими “оламнинг ўлими”га тенглаштирилган.
Зеро олимлар — фақат китоб ўқиб, дарс берадиган одамлар эмас. Улар — йўл кўрсатувчи, ҳаққа чақирувчи, ҳақиқатни мудофаа қилувчилардир.
Улар йиллар давомида илм ўрганишди, сабр билан одамларга етказишди, ўз ҳаётларини умматга бағишлашди. Энди эса, битта-битта ўтиб кетишяпти...
Кеча Абдуқаҳҳор домла Шоший (1969-1987 йиллар – Ўрта Осиё ва Қозоғистон мусулмонлари диний бошқармаси Халқаро бўлими мудири, 1969-1982 йиллар – Бухородаги Мир Араб мадрасаси директори, 1982-1987 йиллар – Тошкент Ислом институти ректори) оламдан ўтган эдилар.
Бугун эса яна катта мусибат - юртимизнинг забардас уламоларидан бири устоз Иброҳимжон домла Қодиров вафот этдилар. Домла умрларининг охиригача масжидларда имомлик қилиб, дин хизматида бўлган пешволардан, юзлаб шогирдларни тарбия қилган устозлардан эдилар. Устозимиз Ёрқинжон домла раҳимаҳуллоҳ ҳам айнан шу кишида таҳсил олган эдилар.
Шундай уламолар бирма-бир ўтиб боришмоқда. Биз ўтган уламоларимиз ҳаққига дуо қилиб, ҳозирда ҳаёт бўлиб турганларини қадрларига етишимиз керак.
Уларнинг сўзларига қулоқ тутиб эҳтиром кўрсатиш, алоқани мустаҳкамлаб, имкон борича кўпроқ фойдаланиб қолишимиз ва фарзандларимизни уларга яқинлаштиришимиз керак.
Лекин биз уламоларимизни тириклик чоғида қадрлаш ўрнига, четга чиқиб олиб, дин, миллат душманлари "тегирмонига сув қуйиб" уламоларни обрўсизлантираётганлар ва бу орқали юртимиз пешволари билан оммани боғлаб турган ипни узиб, мусулмонлар бирлигини парчалаётганлар сўзига учиб қоляпмиз. Уларга ишониб, уламоларимизнинг сўзларига қулоқ тутмай ғийбат, туҳмат қилиб, ранжитамиз. Вафот этганларидан кейин эса тобутларини талашиб, йиғлаб-сихтаб, пушаймон бўлиб қолаверамиз.
Ёрқинжон домла раҳимаҳуллоҳ бир суҳбатларида айтган эдилар:
“Кўрсангиз кўзингиз қувнайдиган, жаннатнинг ҳиди келиб турадиган забардас олимлар, аҳли илмлар бор. Тириклигида биров иккита нон олиб хабар олмайди. Олимларни қадрламайди.... Вафотидан кейин эса азиз бўлади. Тириклигида текинга қилган суҳбатига бир километр юриб бормаган одамлар, ўлганидан кейин юзлаб километр масофалардан йўл босиб келади. Кўтар-кўтар қилади. Қадрламабмиз, кўришмабмиз, шу ерда шундай олим киши бор экан билмабмиз, деб юраверади”.
Хуллас, уламоларни ғанимат билайлик. Улар халқимизга катта неъмат, неъматни қадрламасак ундан ажралиш билан синаламиз. Кейинги пушаймон эса асло фойда бермайди.
Муҳаммад Зариф Муҳаммад Олим
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа