Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
29 Декабр, 2025   |   9 Ражаб, 1447

Тошкент шаҳри
Бомдод
06:23
Қуёш
07:48
Пешин
12:30
Аср
15:21
Шом
17:06
Хуфтон
18:25
Bismillah
29 Декабр, 2025, 9 Ражаб, 1447

Ҳар қўйни ўз оёғидан осадилар

24.09.2018   10540   2 min.
Ҳар қўйни ўз оёғидан осадилар

Аббосий халифа Ҳорун ар-Рашиднинг Баҳлул доно деган фазилатли зотга ҳурмати баланд эди. Чунки бу дарвеш ҳеч тортинмасдан халифага маслаҳат берарди. Халифа ҳам ҳар доим унинг сўзларига қулоқ осар, насиҳатларига амал қилар эди.

Бир куни нимадир бўлиб халифа қандайдир масала юзасидан янглиш қарор чиқарди. Баҳлул доно ҳазратлари унга бу қарорини ўзгартириш кераклигини айтди. Аммо бу гап халифага малол келиб,  

­­­­­­- Сиз айтишингиз керак бўлган гапни айтдингиз, гуноҳ сиздан соқит бўлди. Менинг қилган ишимдан сизга зарар етмайди, Ахир ҳар қўйни ўз оёғидан осади-ку, ­- деди.
“Ҳар қўйни ўз оёғидан осадилар”, дегани халқ мақоли. Маъноси, ҳар ким қилган гуноҳи учун жазосини ўзи тортади, бировнинг гуноҳи бошқа одамга юкланмайди, деганидир. Бир қарашда бу гап тўғри. Бироқ бошқа жиҳатдан, мўминлар бир-бирларининг ойнасидир, яъни уларнинг бири иккинчисига тўғри маслаҳат бериши Аллоҳ таолонинг амридир. 

Шунинг учун Баҳлул доно ҳазратлари халифага эсда қоладиган дарс бермоқ истади. Бир қўйни сўйиб сарой боғидаги кўздан пана жойга оёғидан осиб қўйди.
Бир-икки кун ўтиб боғда бадбўй ҳид таралди. Бу ҳиднинг қаердан чиқаётганини излаган хизматчилар қўйнинг лошини топдилар.

Халифа қўйни ким осиб қўйганини дарров фаҳмлади.

- Баҳлулни топиб келинглар, - деб амр қилди.

Баҳлул доно ҳазратлари келганидан сўнг халифага бундай деди:

- Кўриб турганингиздек, ҳар қўйни ўз оёғидан осади, аммо унинг ҳиди бошқаларни роҳатсиз қилади. Шунга ўхшаб жамиятда баъзи кишиларнинг қилган қилмишлари бошқаларининг тинчини бузади. Хато фасод чиқаради. Шу сабабдан ҳаммамиз бир-биримизга тўғри гапни сўзлашга масъулмиз. Сиз ҳам ўзингизга қарата айтилган ҳақ сўзни қабул этинг.

Халифа уни мукофотлаб, янглиш қароридан воз кечди.

 

Дамин ЖУМАҚУЛ таржимаси 

Ибратли ҳикоялар
Бошқа мақолалар
Мақолалар

Аллоҳ Ғафур ва Роҳийм Зотдир

27.10.2025   4109   2 min.
Аллоҳ Ғафур ва Роҳийм Зотдир

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.

 

عَنِ ابْنِ عُمَرَ رَضِيَ اللهُ عَنْهُمَا قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ ذَاتَ يَوْمٍ لِأَصْحَابِهِ: قُولُوا سُبْحَانَ اللهِ وَبِحَمْدِهِ مِائَةَ مَرَّةٍ مَنْ قَالَهَا مَرَّةً كُتِبَتْ لَهُ عَشْرًا، وَمَنْ قَالَهَا عَشْرًا كُتِبَتْ لَهُ مِائَةً، وَمَنْ قَالَهَا مِائَةً كُتِبَتْ لَهُ أَلْفًا، وَمَنْ زَادَ زَادَهُ اللهُ، وَمَنِ اسْتَغْفَرَ غَفَرَ اللهُ لَهُ. رَوَى هَذِهِ الثَّلَاثَةَ التِّرْمِذِيُّ.

Ибн Умар розияллоҳу анҳумодан ривоят қилинади:

«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бир куни саҳобаларига:

«Юз марта «Субҳаналлоҳи ва биҳамдиҳи» денглар. Ким уни бир марта айтса, унга ўн савоб ёзилади. Ким уни ўн марта айтса, унга юз савоб ёзилади. Ким уни юз марта айтса, унга минг савоб ёзилади. Ким зиёда қилса, Аллоҳ ҳам зиёда қилади. Ким истиғфор айтса, Аллоҳ уни мағфират қилади», дедилар» (Учовини Термизий ривоят қилган).

Бу ерда зикрнинг савоби айтилган ададидан ўн баробар кўп бўлиши таъкидланмоқда.

Биз бандалардан зикр қилиш бўлиб турса, савобини кўпайтириб бериш Аллоҳ таолонинг Ўзидандир. У Зотнинг хазинаси беҳисобдир, бандага ҳар қанча ато этилса ҳам, заррача камаймайди.

Биз бандалар истиғфор айтишни ўрнига қўйсак бўлди, мағфират қилиш Аллоҳ таолонинг Ўзидандир. У Зот Ғафуру Роҳийм Зотдир.

Бу ҳадиси шарифдан қанча кўп зикр қилинса, шунча кўп савоб олинишини билиб олдик. Олганда ҳам, айтилган ададнинг ўн баробари миқдорида савоб олинади.

Ушбу ҳадиси шарифга амал қилиб, кунига камида юз марта «Субҳаналлоҳи ва биҳамдиҳи»ни зикр қилиб туришимиз лозим.

Шунингдек, «Астағфируллоҳ»ни ҳам камида юз марта айтиб туришимиз керак. Бошқа бир ривоятда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ўзлари кунига юз марта истиғфор айтишлари айтилган.

«Ҳадис ва ҳаёт» китобининг 35-жузи

Мақолалар