Айрим кишилар оғизларидан нохуш ҳид анқиб туришидан шикоят қилишади. Мутахассислар оғиз бўшлиғининг яллиғланиши, тишларнинг чириши, яхши ўрнатилмаган протезлар, кечаси олинмайдиган сунъий тишлар, милкдан ажралма чиқиши, овқат қолдиқларининг бурмаларда йиғилиши ҳамда тозаликка эътиборсизлик кабиларни бундай нохушликларга сабаб бўлишини таъкидлашади.
Оғиздаги мана шу ёмон ҳиддан қутулмоқчимисиз?
Қуйидаги фикрлар айнан шу муаммони бартараф этишда асқотади деб умид қиламиз.
Шифокорлар ўрганишлар натижасида оғиздан ёмон ҳид келишининг юқоридаги сабаблари қаторида яна бир асосий сабабини аниқладилар. Улар “Оғиздан ёмон ҳид келишига энг кўп сабаб тил юзасидаги қолдиқлардир” дейишяпти. Ушбу қолдиқлар бактериялардан иборат бўлиб, овқат қолдиқларини парчаловчи хусусиятга эга. Ана шу парчалаш жараёнида оғиздан ёмон ҳид келади.
Тиш шифокорлари “Бу муаммонинг ечими – оғизда қолган овқат қолдиқларидан халос бўлишдир” дейишяпти.
Жумладан, АҚШнинг Огайо штатидаги клиникилардан бирининг врачи доктор Филип Шрайден “Тилга қўшимча равишда тишларингни ҳам чўтка ёки ип билан тозала. Шунда соғлик ва тозалик бўлади” дейди.
Бу айтилганлардан маълум бўлдики, тиш билан бир қаторда тилни ҳам тозалаш оғиздаги микробларни ва ёмон ҳидни йўқотиш учун энг афзал йўлдир. Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васаллам бизга айнан шу услубни тавсия қилган эдилар. Келинг, мана бу ҳадисга қулоқ тутайлик:
Абу Мусо розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳузурларига кирдим. Мисвокнинг бир тарафи тиллари устида эди”. Имом Муслим ривояти.
Суннати мутоҳҳарадан маълумки, Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам тишлари ва оғизларини тозалашга қаттиқ эътибор берар, бир кунда беш мартадан кўпроқ ювардилар.
Стоматологик касалликлар кенг тарқалган хасталиклар сирасига киради. Бу касалликларга шифо бўладиган дори-дармонлар, воситаларни зикр қилиш билан бир қаторда мутахассислар бунга энг яхши даво деб мисвокни эътироф қилишади.
Ўн тўрт асрдан буён ўзининг беқиёс аҳамиятини йўқотмай келаётган шифо услуби, шаксиз мисвок қўллашдир. Мисвок ҳозирги кунда дўконларда (айниқса масжидлар ёнларида) сотилаётган арзон ва ҳаммабоп гигиеник воситадир. Ҳаттоки, ундан олинган махсус тиш пастаси ҳам ўта қулайлиги билан ажралиб туради.
Мисвок ишлатишнинг кўплаб фойдалари бор. Мисвок оғизни покловчи, Парвардигорнинг розилигини топишга ёрдам берувчи, фаришталарни хурсанд қилувчи, кўзга равшанлик бағишловчидир. У ёқимсиз ҳидларни, тишларнинг касалланишини кетказади, тишларни эса оқартиради, милкларни бақувват қилади, таомни ҳазм қилишга ёрдам беради, балғамни кесади, намоз савобини кўпайтиради, Қуръон йўлини тоза қилади, фасоҳатни зиёда қилади, меъдани қувватлантиради, шайтонни ғазаблантиради, яхшиликлар савобини оширади, аччиқни кесади, асаб торларини тинчлантиради, тиш оғриғини босади, оғиз ҳидларини хушбўй этади, жон чиқишини осонлаштиради.
Шундай қилиб, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ўзларининг ўгитлари билан замонавий тиб илмининг стоматология соҳасига бундан ўн тўрт аср муқаддам тамал тошини қўйиб улгурган эдилар.
Абдуддоим Каҳел мақоласи ва
ISLOM.UZ портали маълумотлари асосида
Нозимжон Иминжонов тайёрлади
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
Ҳасад – кимгадир Аллоҳ ато қилган неъмат ва ютуққа норози бўлиш, унинг шу неъматдан жудо бўлишини исташдир.
Кўролмаслик (ҳиқд)нинг асосида эса адоват ва хусумат сақлаш, одамлар билан муносабатда орани узишлик ётади.
Ҳасадчи – ҳеч кимни аямайдиган, ҳеч кимга тинчлик бермайдиган, адолатсиз ва бешафқат одамдир.
Аллоҳнинг Пайғамбари соллаллоҳу алайҳи васаллам барча гуноҳлар уч сифатга асосланишини ва улардан бири ҳасад эканини айтганлар:
“Уч сабаб барча гуноҳларнинг асосидир, улардан қўрқинг ва узоқлашинг:
Кибри-ҳаво (бошқалардан ўзини устун кўриш)дан сақланинг, ҳақиқатда мана шу кибр Иблисни Аллоҳнинг амрига итоат этишидан қайтарди. Одам алайҳиссаломга сажда (таъзим) қилмади;
Кучли истак-ҳирсдан сақланинг, ҳақиқатда айнан шу истак Жаннатдаги таъқиқланган дарахт мевасидан тотиб кўришга Одам алайҳиссаломни ундади;
Ҳасаддан сақланинг, ҳақиқатда айнан ҳасад туфайли Одам алайҳиссаломнинг ўғли Қобил ўз туғишгани Ҳобилни ўлдирди” (Ибн Асокирнинг Ибн Масъуддан ривоят қилган ҳадисда ҳам худди мазмунда келган, 40/49).
Аллоҳнинг Ўз пайғамбарлардан бири Сулаймон ибн Довуд алайҳумоссаломга шундай ваҳий жўнатгани ривоят қилинади:
“Ҳеч қачон солиҳ бандаларимни ғийбат қилма ва ҳеч қачон бандаларимдан бирортасига ҳасад қилма!”
Шунингдек, бир тақводор, солиҳ кишининг қуйидаги сўзи машҳур:
“Қачонки Яратган бирор бандасини бағритош душманга гирифтор этмоқни ирода этса, унга ҳасадчини йўлиқтириб қўяди”.
Ҳасад инсоннинг динини ўлдириб, унинг манфаатини қалбидан кетказади, чунки ундан қалбни чулғаб олувчи зулмат ва парда пайдо бўлади.
Аллоҳнинг Расули соллаллоҳу алайҳи васаллам марҳамат қиладилар: “Сизларга ўтган қавмларда бўлган касаллик ёпишди. Бу ҳасад ва бировни нафрат билан кўролмасликдир. У юлиб олувчидир. Биласизми, юлиб олувчи деганда сочни юлиб олади демаяпман. У динни юлиб олади...” (Зубайр розияллоҳу анҳудан ривоят қилган, Термизий ривояти, “Сифатул Қиёмат” 57, (2512).
Шунинг учун орифлардан бирлари марҳамат қилган эканлар:
“Уч тоифа кишининг дуоси Аллоҳ наздида мақбул эмас: ҳаромхўрнинг, ғийбатчининг ва мўминларга нисбатан ҳиқду ҳасад қилгувчининг”.
Бу тоифаларнинг дуолари мақбул бўлмаслигининг ҳикмати, эҳтимол, Аллоҳнинг ўз бандаларидан бирига марҳамат кўрсатиб берган неъматларини кўролмаганликлари сабабидандир.
“Ахлоқус солиҳийн” (Яхшилар ахлоқи) китобидан
Йўлдош Эшбек, Даврон Нурмуҳаммад
таржимаси.