Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
03 Июл, 2025   |   8 Муҳаррам, 1447

Тошкент шаҳри
Бомдод
03:10
Қуёш
04:55
Пешин
12:32
Аср
17:42
Шом
20:04
Хуфтон
21:40
Bismillah
03 Июл, 2025, 8 Муҳаррам, 1447

Суннатга амал қилишда олимлардан ўрнак олайлик

24.06.2018   6399   2 min.
Суннатга амал қилишда олимлардан ўрнак олайлик

Салаф солиҳларнинг ҳаётига назар ташлайдиган бўлсак, улар суннатга амал қилиш борасида бизларга гўзал намуна бўлишган.

Аҳмад ибн Ҳанбал раҳматуллоҳи алайҳ: "Қайси ҳадисни ёзиб олган бўлсам, унга амал қилганман", деганлар. Шуни эслатиб отиш лозимки у киши йиғган ҳадис тўпламидаги ҳадисларннг сони 40 минга етади. Демак шунча ҳадисга амал қилганлар дегани, келиб чиқади.

Суннатга амал қилиш борасида Аҳмад ибн Ҳанбал: "Агар пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам сочларини мана бундай қирганлар, деган маънодаги ҳадисни эшитсанг, сочингни бир толасини бўлса ҳам худди пайғамбаримиз қирганларидек қиргин ", деганлар.

Инсон бир кун бўлсада ўз суюкли пайғамбари билан бирга яшаб, сўзида, амалида, юриш -туришида, инсонлар билан бўлган муомиласида, унга рўпаро бўлган муаммони ечимида у зотдан ўрнак олиб, суннатларига эргашиб яшаса қандай ҳам улуғ бахт бўлади. Ахир нимага улуғ бахт бўлмас экан, у инсониятнинг афзали бўлмиш пайғамбаримиздек улуғ зотга ўхшаб яшашга урунди, у зот қилган ишларни қилди. Агар шуни бахту саодат демасак унда нимани бахт дейиш ммкин?!

Сизчи, сиз азиз диндош биродарим? Бир синаб кўринг! Ҳеч бўлмаганда умрингизнинг бир кунини Оламларга раҳмат бўлиб келган зот пайғамбаримиздек ўтказинг!

Валий зотлардан бири уйига келганида аёли хомуш бўлиб, "Уйимизда ҳечвақо қолмади", деганда ҳалиги валий зот хурсанд бўлиб Аллоҳга ҳамд айтган экан.  Бу ҳолатдан ажабланган аёли: "Уйда ҳеч вақо қолмади десаму, сизнинг хурсанд бўлишингиз нимаси", деб сўрабди. Валий зот кўзида қувонч ёшлари билан: "Аллоҳга шукрки бир кун бўлсада уйимиз пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламнинг уйларига ўхшади", деган экан.                        

 

Нурмуҳаммедова Васила

Сийрат ва ислом тарихи
Бошқа мақолалар

Вафот этган ота-онамга қандай яхшилик қилишим мумкин?

30.06.2025   4311   3 min.
Вафот этган ота-онамга қандай яхшилик қилишим мумкин?

Фарзанд учун ота-онага хизмат қилиб, уларнинг розилигини олишдан ҳам улуғроқ саодат йўқ. Боиси Аллоҳ таоло ризоси ота-она розилигига боғланган.

Меҳрибон Роббимиз ота-она розилигини топиш учун бизларга унинг йўллари ва воситаларини осон қилиб қўйган. Нафақат ҳаётликларида, балки дунёдан кўз юмганларидан кейин ҳам уларга яхшилик қилиш шулардан биридир.

Шариатимизда ота-она нафақат ҳаётлик чоғларида, балки улар бу дунёдан ўтиб кетганларидан кейин ҳам ҳақларини адо этмоқлик фарзанд зиммасидаги вазифалардан саналади. Ана шулардан бири ота-она яқинлари ва дўстларига яхшилик қилишдир.

Ибн Динордан ривоят қилинади: “Абдуллоҳ ибн Умарнинг эшаги ва салласи бўлар эди. Бир куни ўша эшагини миниб кетаётган эди, олдидан бир аъробий ўтиб қолди. Шунда  “Сен фалончининг ўғли эмасмисан?” деди. У: “Ҳа, шундай”, деди. Ибн Умар унга эшакни бериб, “Бунга миниб ол”, деди ва салласини бериб: “Буни бошингга ўраб ол”, деди.

Шерикларидан бири унга: “Аллоҳ сизни мағфират қилсин! Чарчаганда миниб турадиган эшагингизни, бошингизга ўрайдиган саллангизни мана шу аъробийга бердингиз-а?” деди. Ибн Умар: “Мен Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг “Яхшиликларнинг энг яхшиси – киши отаси кетганидан (вафот этганидан) сўнг унинг яхши кўрганларига яхшилик қилишидир”, деганларини эшитганман. Унинг отаси (отам) Умарнинг дўсти эди”, деди” (Имом Муслим ривояти).

Абу Усайд Молик ибн Рабиъа Соъидий розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг ҳузурларида эдик, Бани Салималик бир киши келиб, “Ё Аллоҳнинг Расули, ота-онамнинг вафотидан кейин уларга қилишим мумкин бўлган яхшиликлардан бирор нарса қолдими?” деди. У зот: “Ҳа. Уларнинг ҳаққига дуо қилиш, улар учун истиғфор айтиш, улардан кейин аҳдларига вафо қилиш, улар орқалигина боғланадиган силаи раҳмни боғлаш ва уларнинг дўстларини икром қилиш”, дедилар (Имом Абу Довуд ривояти).

Ҳадиси шарифда фарзанд ўз ота-онасига қиладиган яхшилик уларнинг вафотларидан кейин ҳам давом этиши лозимлиги баён қилинмоқда. Яъни, фарзанд ота-онаси ҳаққига уларнинг вафотидан кейин ҳам мағфират сўраб дуо қилиб турса, улар учун Аллоҳ таолога истиғфор айтишни канда қилмаса, иншоАллоҳ ота-онасининг савобига савоб қўшилиб бораверади, даражаси эса кўтарилади. Яна бир муҳим жиҳат шуки, фарзандлар ота-онасининг яқинларига ҳамиша сила раҳм қилиши, уларнинг ҳолларидан хабар олиб туришлари лозим.

Имом Бухорий ривоят қилган ҳадисда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: “Отангнинг дўстлигига риоя қил, шунда Аллоҳ таоло нурингни сўндирмайди”, деганлар.

Демак, ота билан дўстлашган ҳар қандай одамлардан алоқани узмаслик керак.

 

Илёсхон АҲМЕДОВ