Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
10 Июн, 2025   |   14 Зулҳижжа, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
03:05
Қуёш
04:50
Пешин
12:28
Аср
17:37
Шом
19:59
Хуфтон
21:36
Bismillah
10 Июн, 2025, 14 Зулҳижжа, 1446

7 саволга 7 жавоб: Мусофирнинг намози

23.03.2018   40120   5 min.
7 саволга 7 жавоб: Мусофирнинг намози

1-савол: Мусофир киши қандай намоз ўқийди? 

Жавоб: Ва алайкум ассалом! Мусофир тўрт ракатлик фарз намозларни икки ракат қилиб ўқийди. Суннат намозлари ўз ҳолида тўрт ракат ўқийди. 

2-савол: Мен Тошкент шаҳрида ўкийман, уйим эса Андижонда. Уйга уч кун ёки кўпроққа қайтсам намозларимни қаср қилиб ўқийманми (15 кундан камроқ тураман лекин ўзимни уйим)? 

Жавоб: Сиз уйингизга борганингизда намозларингизни тўлиқ ўқийсиз. Фақат йўлда кетиш ва келиш чоғида мусофир бўласиз. Шунда намозларингизни қаср қилиб ўқишингиз мумкин. 

3-савол: Мен ҳозир шаҳарда яшайман. Туғилиб, ўсган қишлоғимдаги уйимга борсам муқим ҳисобланаманми? 

Жавоб: Киши ўз шаҳридан (қишлоғидан) кўчиб, бошқа бир шаҳарга (қишлоққа) бориб жойлашса, сўнг сафарга чиқиб ўзининг олдинги яшаган жойига борса ва у ерда ўн беш кун туришни ният қилмаса мусофир ҳисобланади. Намозни қаср ўқийди (“Ҳидоя”). 

4-савол: Мусофирнинг маҳсига масҳ тортиш ҳақида маълумот берсангиз? 

Жавоб: Маҳси таҳорат олингандан сўнг кийилган бўлса, кейинги таҳоратда унга масҳ қилиш мумкин. 

Муғийра ибн Шўъба айтади: “Мен бир кеча Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) билан сафарда эдим. Таҳоратларига идишдан сув қуйиб бердим. Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) юзларини, икки билакларини ювдилар, бошларининг тўртдан бирига масҳ тортдилар, кейин мен маҳсиларини ечишда ёрдам бераман, деб уринган эдим, у киши: “Қўявер, мен маҳсимни таҳорат олиб кийганман”, дедилар ва маҳсиларига масҳ тортдилар (Имом Аҳмад, Имом Бухорий ва Имом Муслим ривоятлари). 

Пайғамбаримиз (алайҳиссалом): “Маҳсига масҳ тортиш муддати мусофир учун уч кеча-кундуз, муқимга эса бир кеча-кундуздир”, деганлар (Имом Аҳмад ва Имом Муслим ривоятлари). 

Маҳсига қилинган масҳни тўрт нарса бекор қилади: 

  1. Муддатнинг тугаши.
  2. Жунуб бўлиш.
  3. Маҳсининг ечилиб кетиши, яъни товоннинг чиқиб кетиши.
  4. Оёқнинг кичик уч бармоғи кўринадиган тешик. 

Бундай ҳолатларда маҳсини ечиб, оёқни ювиш лозим бўлади. 

5-савол: Сафарга чиққан одам намоз вақти кириб қолса, автобусда ўтириб намоз ўқиб кетса ҳам бўладими? 

Жавоб: Намоз муҳим ибодат. Шу боис фарз намозларни узрсиз ўтириб ўқиб бўлмайди. Фақат кема, самолёт ва поездда ўтириб ўқишга фатво берилган, автобусда эса мумкин эмас.

 

Қуръони каримда: “Намозни адо этиб бўлганингиздан сўнг, турган, ўтирган ва ёнбошлаган ҳолларингизда (ҳам доим) Аллоҳни ёд этинг! (Ёв хавфидан) хотиржам бўлсангиз, намозни (мукаммал) адо этингиз. Зеро, намоз мўминларга вақти тайин этилган ва (фарз деб) битилгандир” (Нисо, 103), деб буюрилган. 

6-савол: Сафарда ибодатга тегишли ҳукмлар ўзгаради, деб эшитдим. Илтимос, шу ҳақида маълумот берсангиз. 

Жавоб: Динимизда сафар қилиш билан баъзи ибодатларга доир ҳукмлар ўзгаради. Тўрт ракатли фарз намозларни қаср қилинади (икки ракат ўқилади), рўза тутмасликка изн берилади, маҳси муддати уч кунга узаяди, жума, икки ҳайит намозлари ва қурбонлик сўйиш вожиб бўлмайди. Озод аёлларнинг маҳрамсиз йўлга чиқишлари ман этилади (“Аттобия”). 

7-савол: Мен темир йўлда тепловоз ҳайдайман, тепловозда таҳорат олиш имкони қийинроқ. Шунинг учун нам салфетка билан таҳорат қилсам бўладими; 

Бизни ҳар 18 соат дам олганимиздан кейин ишга чақиради. Иш вақтимиз 12 соат. Шу вақтда биз 147 км йўл босамиз, шу масофани босганимизда тўрт ракатли фарз намозларни қаср қилиб ўқиймизми; 

Тепловознинг ичида қиблани аниқ билсак ҳам қиблага қараб ўқишнинг иложи бўлмайди, сабаби техник жиҳозлар жойлашган қиблага қарадим деб ният қилиб ўқиймизми? 

Жавоб: Аввало таҳорат олишнинг имкони бўлмаган вақтда унга таяммум бўлади. Таяммум сув топишнинг имкони бўлмаганида ёки сув билан таҳорат қилиш инсонга зарар қилганида таҳоратга ўриндош бўлади. Сиз бу ҳолда таҳорат олишга имкон қилишингиз керак. 

Сиз айтган масофа сиз босиб ўтадиган йўлнинг бир тарафи бўлса унда сиз мусофир ҳисобланасиз ва ўз шаҳрингизнинг ҳудудидан чиққанингиздан сўнг то уйга қайтгунга қадар тўрт ракатли намозларни икки ракат қилиб ўқийсиз. 

Қиблага юзланишнинг имкони бўлмаса қодир бўлган тарафига қараб намоз ўқийди

ЎМИ Матбуот хизмати

Фиқҳ
Бошқа мақолалар

Ҳаж билан жаннатга эришайлик!

29.05.2025   8768   1 min.
Ҳаж билан жаннатга эришайлик!

#xabar #haj2025

Айни кунларда Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Шайх Нуриддин Холиқназар ҳазратлари Макка шаҳрида бўлиб турган Қорақалпоғистон Республикаси, Тошкент шаҳри ва водий вилоятларининг бўлғуси ҳожилариларига суҳбатни қилиб бердилар. 

 

Муфтий ҳазратлари маъруза аввалида зиёратчиларимизга бу диёрда Ҳақ таоло ваҳий нозил қилгани, Расул алайҳиссалом, саҳобалар яшаганлари, шу боис бу ернинг ҳурматини сақлаш, шукр ва зикрни кўпайтириш, тоат-ибодат, яхшиликларда бардавом бўлиш, гуноҳ-маъсиятлардан эса бутунлай сақланиш лозимлигини баён этдилар.  

 

Дилдан қилинган суҳбат чоғида Шайх Нуриддин Холиқназар ҳазратлари Ҳақ таоло Ўзининг ибодатига чақирган барча бандаларини яхши кўриши, Роббимиз муқаддас маконда дуога очилган қўлларни қуруқ қайтаришдан ҳаё қилиши, шу боис дуоларни кўп ва хўп қилиши кераклиги, бунда она-Ватанимиз, давлатимиз Раҳбари ва юртдошларимизни-да унутмасликни алоҳида таъкидладилар.    

 

Шунингдек, Муфтий ҳазратлари мабрур ҳаж, яъни ҳеч қандай гуноҳ аралашмаган, қабул бўлган ҳаж қандай бўлиши, бунда тавба, ихлос, ҳалол-пок мол, эҳромнинг талабларига амал қилиш, ибодатни чиройли адо қилиш, зикру тасбеҳни кўпайтириш лозимлигига урғу қаратдилар.  

 

Суҳбат сўнгида қалблари ёришиб, кўзлари намланган зиёратчиларимиз Муфтий ҳазратларининг барчанинг ҳажи мабрур бўлиши, юртимиз тинчлиги, халқимиз фаровонлиги, эртамиз эгалари бўлган фарзандларимизнинг бахту иқболини сўраб қилган дуоларига омин, дея қўл очдилар. 

 

Айни кунларда Макка шаҳридаги меҳмонхоналарда уламолар, имом-хатиблар ва элликбошилар томонидан ҳаж ибодатига оид илмий-маърифий суҳбатлар ҳамда савол-жавоблар давом этмоқда. 

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Матбуот хизмати

Ҳаж билан жаннатга эришайлик! Ҳаж билан жаннатга эришайлик! Ҳаж билан жаннатга эришайлик! Ҳаж билан жаннатга эришайлик! Ҳаж билан жаннатга эришайлик! Ҳаж билан жаннатга эришайлик! Ҳаж билан жаннатга эришайлик! Ҳаж билан жаннатга эришайлик! Ҳаж билан жаннатга эришайлик!