Таҳажжуд намози
Бу намознинг ози икки, кўпи саккиз ракатдир. Аллоҳ таоло: «Кечасида таҳажжуд (намози) қил, сенга нофила бўлур. Шоядки, Роббинг сени Мақоми маҳмудда тирилтирса», деган (Исро сураси, 79-оят).
Ушбу оят ила таҳажжуд намозига тарғиб қилиш Қуръонда келгани эслатилмоқда. Кечаси бир ухлаб туриб ўқиладиган намоз «таҳажжуд намози» деб аталади. Шунингдек, бу намоз «қиём намози» деб ҳам аталади. Аввал бошида бу намоз вожиб бўлган эди, бир йилчадан кейин вожиблиги насх қилинган.
Абу Умома розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Сизларга кечанинг қиёми лозимдир. Чунки у сизлардан олдинги солиҳларнинг одатидир. У Роббингизга қурбатдир, ёмонликларга каффоротдир, гуноҳларни қайтарувчидир», дедилар». Бошқа бир ривоятда: «У жисмдан дардни қувувчидир» ҳам дейилган
Термизий, Аҳмад ва Ҳоким ривоят қилган.
Нафл намозларининг энг афзали таҳажжуд ҳисобланади. Чунки бу намоз ҳамма ухлаб ётган вақтда ўқилгани учун риёдан узоқ, ихлосга яқин бўлади.
Изоҳ: таҳажжуд хуфтондан сўнг ухлаб, кечанинг иккинчи ярмида бедор бўлишдир. Уйғонишига ишончи бўлмаса, хуфтон намозидан кейин ўқиб олса ҳам жоиз. Раддул муҳтор соҳиблари таҳажжуд намозига: «Ҳар бир хуфтондан кейин ўқилган намоз» деб таъриф берган. Афзали эса бир ухлаб туриб ўқишдир.
Тасбеҳ намози
Икриманинг Абдуллоҳ ибн Аббос розияллоҳу анҳумодан ривоят қилишича, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Аббосга қарата: «Эй амаки! Сизга бермайми? Сизга ўргатмайми?» деган сўзларни зикр қилиб, сўнг бундай дедилар: «Тўрт ракат намоз ўқийсиз. Ҳар ракатда Фотиҳани ва бошқа бир сурани ўқийсиз. Биринчи ракатда қироатдан сўнг қиёмда «Субҳаналлоҳи валҳамду лиллаҳи ва ла илаҳа иллаллоҳу валлоҳу акбар» тасбеҳларини ўн беш марта айтасиз. Сўнгра рукуъга борасиз ва рукуъда турганингизда мазкур тасбеҳларни ўн бор айтасиз. Кейин бошингизни рукуъдан кўтарган вақтда ҳам яна тасбеҳларни ўн марта айтасиз.
Сўнг саждага борасиз. Саждада турганингизда яна мазкур тасбеҳларни ўн бор қайтарасиз. Сўнг бошингизни саждадан кўтариб, яна мазкур тасбеҳларни ўн бор айтасиз, сўнг яна сажда қиласиз ва унда яна ўн бор тасбеҳ айтасиз, сўнг бошингизни саждадан кўтариб, тик бўлишингиздан олдин яна ўн марта тасбеҳ айтасиз. Бу айтилган тасбеҳларнинг умумий адади етмиш бешта бўлади. Тўрт ракатни шу тахлитда адо этасиз. Агар бу намозни бир кунда бир марта адо этишга қодир бўлсангиз, уни адо этинг. Агар бир кунда адо этишга қодир бўлмасангиз, жума куни бир марта ўқинг. Агар жума кунида адо этишга қодир бўлмасангиз, уни бир ойда бир ўқинг. Агар бунга қодир бўлмасангиз, уни бир йилда бир бор адо этинг. Бунга ҳам имкон бўлмаса, умрингиз давомида бир бор «тасбеҳ» намози ўқиб қўйинг».
“Мўминнинг меърожи” китобидан олинди
ЎМИ Матбуот хизмати
БМТ Бош Ассамблеясининг қарорига кўра, 1997 йилдан буён 16 ноябрь бутун дунёда “Халқаро бағрикенглик куни” сифатида нишонланиб келинади. Бу сана Ўзбекистонда ҳам яхши анъанага айланган. Зеро, бағрикенглик халқимизга хос минг йиллик қадриятимизга айланган. У бошқа миллат ва дин вакилларига нисбатан ҳурмат, хайрихоҳлик ва мурувват билан муносабатда бўлиш, инсоннинг эътиқоди, тили ёки ирқига қарамасдан, энг аввало, уни инсоний қадр-қиммат билан эъзозлаш маданиятидир.
Бугун – 10 ноябрдан бошлаб “Ўзбекистон – бағрикенг диёр” шиори остида “Бағрикенглик ҳафталиги” тадбирлари бошланди. Ҳафталикнинг дастлабки тадбири мамлакатимиз Президенти ғояси асосида она Ватанимиз, мард ва жасур, тинчликсевар ва меҳнаткаш халқимиз шарафига бунёд этилган “Янги Ўзбекистон” боғидаги Мустақиллик монументи пойига гулчамбар қўйиш маросими бўлди.
Ўзбекистон Республикаси Дин ишлари бўйича қўмитаси раисининг биринчи ўринбосари Даврон Мақсудов, Ўзбекистон мусулмонлари идораси раисининг биринчи ўринбосари Ҳомиджон домла Ишматбеков, миллий маданий марказлар, дўстлик жамиятлари фаоллари, диний конфессия вакиллари, оммавий ахборот воситалари ходимлари ҳамда кенг жамоатчилик иштирок этган “Бағрикенглик марши”дан сўнг монумент пойига гуллар қўйилди.
Шундан кейин “Яшил макон” умуммиллий лойиҳаси доирасида турли миллат ва дин вакиллари иштирокида “Янги Ўзбекистон” боғида дарахт кўчатлари экиш маросими ўтказилди. Унда иштирокчилар яхши ният билан чинор кўчатларини экишди.
Таъкидлаш жоизки, жорий йилнинг 10–15 ноябрь кунлари мамлакатимиз бўйлаб ўтказилаётган “Бағрикенглик ҳафталиги” доирасида барча вилоятлар ва Тошкент шаҳридаги нуфузли санъат саройлари, театрлар, концерт заллари, томоша майдонлари, хиёбонлар ва боғларда турли маданий-маърифий ҳамда илмий-амалий байрамона тадбирлар ташкил этилади.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Матбуот хизмати