Инсон яшаши учун озгина нарса еса кифоя. “Ошқозонингизнинг бир қисмини овқатга, иккинчи қисмини сувга, учинчи қисмини эса ҳавога тақсимланг” (ҳадис)
Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ушбу ҳадиси шарифини ҳар бир мусулмон ёдда тутиб, унга амал қилса, ўзининг соғлигини мустаҳкамлайди, умри узаяди ва ҳар доим кайфияти аъло бўлади. Шунингдек, инсон замонавий хушбўй мева-сабзавотлардан еб парҳез қилиб юрса ҳам анча фойдали бўлади.
Кўплаб тадқиқот ўтказган олимлар келган хулоса шу бўлдики, чуқур ва тўлиқ нафас олиш ошқозон лиқ тўла бўлмаган вақтда хийла осон бўлар экан. Чуқур олинмаган нафас ҳаётнинг қисқаришига сабаб бўларкан.
Танани углекисло газдан тозалаш учун қон ўпкага келади. Аммо одамнинг нафас йўли керагича очиқ бўлмаса (бунинг оқибатида кислород ўпкага зарурий миқдорда етиб келмайди ) жараён секинлашади. Натижада қон ҳаётий эҳтиёж бўлган кислород билан керагича таъминланмайди ва ўша ҳолатида танага қайтади. Бу эса инсон танасига зарар етишига сабаб бўлади.
Бир дақиқа ичида биз 16 марта нафас олиб, нафас чиқарамиз. Ҳар нафас олганимизда танамизга ярим литр ҳаво киради. Демак, инсон бир кеча-кундузда 23 240 марта нафас олиб, нафас чиқаради. Бунинг натижасида танамизга таркибида кислород бўлган 11 620 литр ҳаво киради.
Бироқ тўла-тўкис нафас олиш чуқур нафас олингандагина ҳосил бўлади. Ошқозон ҳеч нарса сиғдирмайдиган даражада тўла бўлса, чуқур нафас олиш имкони бўлмайди ва танамизда айланаётган қонни тозалаш учун зарур бўлган кислороднинг бир қисмигина кира олади, холос. Оқибатда танада турли касалликлар пайдо бўлади.
Аён бўлаётирки, биз касалликни ўз пулимизга сотиб олаётган эканмиз. Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам буни жуда ҳам аниқ қилиб тушунтирганлар: “Одам авлодлари учун ошқозонини тўлдиришдан-да хунукроқ иш йўқ”.
Шу ўринда мана бу ибратли воқеа ёдга тушади. Аллоҳнинг Расулининг ҳузурига қимматбаҳо совғалар билан бир малакали табибни юборадилар. Пайғамбар алайҳиссалом табибга ҳурмат-эҳтиром кўрсатиб уни ортига қайтариб юборар экан, унга бундай дейдилар: “Биз оч қолмасдан туриб овқат емаймиз, умуман, биз тўйиб овқат емаймиз, шунинг учун табибга муҳтож бўлмаймиз”.
Дамин ЖУМАҚУЛ тайёрлади.
ЎМИ Матубот хизмати
"Келажак учун" истиқболли ташаббуслар форуми қизғин паллага кирди. Ўтган қисқа даврда kelajakuchun.gov.uz платформасига фуқаролардан 100 дан ортиқ таклифлар келиб тушди.
Улар орасида тадбиркорлик, рақамли технологиялар, энергетика, тиббиёт ва таълим, экология, сув хўжалиги, суд-ҳуқуқ соҳалари бўйича қизиқарли ғоялар бор.
Мисол учун, қашқадарёлик фуқаро А.Ж. "ақлли" ҳаво тозаловчи панель яратиш ва уни ҳаво сифати ёмонлашган шаҳарларда ўрнатиш таклифини юборган.
Навоийлик юртдошимиз Н.Ҳ. пахта ва ғалладан кам ҳосил берадиган ерларда тез ўсувчи ёғочбоп дарахт плантацияларини ташкил қилиш лойиҳасини илгари сурган. Унинг фикрича, бу орқали даромадни 5 баробаргача ошириш, томчилатиб суғориш орқали сув сарфини 5 баробарга камайтириш мумкин.
Бундай қизиқарли ғоя ва ташаббуслар кўп.
Эслатиб ўтамиз, форум Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2025 йил 14 июлдаги "Ислоҳотларни амалга оширишда истиқболли ташаббусларни янада қўллаб-қувватлаш бўйича қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида"ги Фармонига мувофиқ ўтказилмоқда.
Яъни, барча жараёнлар ишончли ва тизимли ташкил этилган. Хусусан, One ID орқали рўйхатдан ўтишнинг аҳамияти шундаки, ташаббус эгасининг муаллифлик ҳуқуқи таъминланади.
Форумда ғолиб деб топилган лойиҳалар:
Ўзбекистон Республикаси Президентига тақдимот қилинади;
молиялаштирилади ва тижоратлаштирилади;
бутун республикада жорий қилинади.
Ташаббус муаллифлари:
ўз салоҳиятини юзага чиқариш имкониятига эга бўлади;
истиқболли кадрлар рўйхатига киритилади;
10 – 50 миллион сўм миқдорида пул мукофотлари билан тақдирланади.
Форумга ташаббуслар йўллаш давом этмоқда. Ҳеч бир фикр эътибордан четда қолмайди. Форумда қатнашинг. Батафсил kelajakuchun.gov.uz сайтида танишинг.