Маьлумки,мўмин-мусулмонлар беш маҳал фарз намозлари билан бирга Суннат намозларини ҳам ўқишади. Суннат намозлар муаккада ва ғайри муаккадага бўлинади, яьни таькидланган ва таькидланмаган суннатлар. Муаккада суннатлар ҳукм жиҳатдан Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи ва саллам бардавом бажарганлари учун вожибга яқин мақомда туради. Уларга бепарволик қилиш мумкин эмас.
Ҳанафий мазҳабимиз фиқҳий матнларида ёзилишига кўра, фарз намозлари билан ўқиладиган таькидланган суннатлар қуйидагилардир:
-бомдод фарзидан олдин икки ракат;
-пешиннинг фарзидан олдин олдин тўрт ва фарзидан кейин икки ракат;
-шомнинг фарзидан кейинги икки ракат;
-хуфтоннинг фарзидан кейинги икки ракат;
-жума намозидан аввал тўрт ва кейин тўрт ракат;
Энг кучли суннат намозларидан бири-бомдоднинг 2 ракат суннатдир. ("Фатовои Оламгирия"ва"Ат-Табйин"китоблари).
Ҳанафий мазҳабимизга кўра, Жума намозидан аввал ўқиладиган тўрт ракат Суннат намози ҳақида бир қанча ҳадиси шарифлар мавжуд. Жумладан: Яъни, Ибн Масьуд разийаллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадисда у киши айтади: "Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи ва саллам ҳар Жума намозидан аввал тўрт ракат ва ундан кейин тўрт ракат намоз ўқир эдилар".(Имом Термизий ривояти).
Қуйидаги машҳур ҳадисга Ҳанафий мазҳаб имомлари шарҳ ёзганларида хулосаларига Жума намозидан аввалги тўрт ракат суннати ҳам қўшганлар.
Яъни, Умму Ҳабиба розийаллоҳу анҳодан ривоят қилинади, у айтади: Мен Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи ва салламдан эшитдим:"Ким бир кеча-кундузда ўн икки ракат намоз ўқиса, жаннатда Ушбу намозлари учун бир уй бино қилинади". Имом Термизий бу ҳадисга зиёда қилиб:"Пешиндан аввал тўрт ракат, ундан кейин икки ракат, шомдан кейин икки ракат, хуфтондан кейин икки ракат ва бомдоддан аввалги икки ракат(суннат)намозларидир",деб айтганлар. (Имом Муслим ва Имом Термизий ривоят қилишган).
Ушбу ҳадисга суяниб Имом Ибн Нужайм раҳимаҳуллоҳ ҳам бир кеча кундузда ўн икки ракат намоз таькидланган суннат бор: "Улар бомдоднинг икки ракат, пешиндан олдинги тўрт ракат ва пешиндан кейинги икки ракат, шомдан кейинги икки ракат ҳамда хуфтондан кейинги икки ракат. Шунингдек, Жумадан олдин тўрт ва кейин тўрт ракат, Рамазонда хуфтондан кейин ўн салом билан ўқиладиган йигирма ракатли таровеҳ намозлари", деб санаб ўтганлар ("Ал-ашбаҳ ван-назоир" китоби).
Демак, юқорида келтирилган Ҳанафий мазҳабимизнинг машҳур фиқҳий китоблари ва келтирилган баьзи саҳиҳ ҳадислардан хулоса қилиб, мазҳаб олимларимиз наздида Жума намозидан аввалги тўрт ракатли Суннат муаккада Суннат намозлар қаторига киради. Гоҳида масжидларимизда мана шу суннатни қасддан тарк қилаётган кишиларни кўрамиз.
Ваҳоланки, улар нотўғри тушунча сабабли суннати муаккадани тарк қилмоқдалар. Бу даражадаги суннатларни узрсиз тарк қилинмайди. Акс ҳолда, дунё ва охиратда маломатга қолинади.
Жаҳонгирхон Аброров манбалар асосида
7 июль куни Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Шайх Нуриддин Холиқназар ҳазратлари иштирокларида Олий ва ўрта махсус ислом таълим муассасалари учун 2025-2026 ўқув йили қабул имтиҳонларига тайёргарлик ишлари муҳокама қилинди.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси ўринбосари, профессор Муҳаммадолим домла Муҳаммадсиддиқов диний таълим муассасалари учун янги ўқув йили кириш имтиҳонларини тартибли ўтказиш юзасидан амалга оширилган ишлар тўғрисида ахборот берди.
Муфтий ҳазратлари имтиҳонларни адолатли ва холисона ўтказиш, тартиб-қоидаларга риоя этиш, жараёнлар шаффоф бўлишига эришиш ҳамда тегишли хоналар хавфсизлигини таъминлаш, видеокузатув камералари билан жиҳозлаш каби муҳим жиҳатларга диққат қаратдилар. Шунингдек, имтиҳондан олдин абитуриентлар билан ўтказиладиган суҳбатлар ҳам белгиланган тартибда бўлишига урғу бердилар.
Шайх Нуриддин Холиқназар ҳазратлари имтиҳонларни очиқ-ошкора ва адолатли ўтказиш орқали ёш авлод ҳақ-ҳуқуқларини таъминлаш, иқтидорли ёшларга билимларини намоён этишга имконият беришни қайд этдилар. Шунингдек, имтиҳон олишга масъул устоз ва мутахассислар Аллоҳ таоло ҳузурида ҳам, халқимиз олдида ҳам улкан масъулиятни чуқур ҳис этиши ҳамда номақбул иллатлардан сақланишларига катта диққат қаратдилар.
Мадрасаларга кириш имтиҳон саволлари умумтаълим мактаб дастурлари асосида, Олий диний таълим муассасалари учун кириш имтиҳон саволлари эса мадраса таълим дастурлари асосида бўлиши ҳам алоҳида таъкидланди.
Йиғилиш якунида қуйидаги муҳим вазифалар белгилаб олинди:
– Қабул жараёнларини намунали ташкил этиш;
– Юқори даражада хавфсизлиги таъминланган электрон дастурлардан фойдаланиш;
– Абитуриентлар учун муносиб шароитларни яратиш;
– Абитуриентларга тест синовларидаги ҳуқуқ ва мажбуриятларини тушунтириш;
– Имтиҳон жараёнини видеокузатув қурилмалари орқали назорат қилиш;
– Ота-оналар учун кутиш жойларини тайёрлаш;
– Имтиҳон жараёнларини намойиш этиш учун экранлар ўрнатиш.
Қабул имтиҳонлари муваффақиятли ўтишини тилаб дуолар қилинди.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати