Ўзбек ва тожик халқларининг азал биродарлиги, қуда-андаю қариндошлиги ҳам ўзларини ўраб турган она табиатдан улгу олгандек гўё! Улуғ Ҳисор тизмаларида жимирлаб эриган қорлар Помир тоғларининг кифтидан йўлга тушган ойдин булоқларга қўшилиб Амударё деган шаштли дарёни бунёд этади.
Ўзбек билан тожик икки тилда сўзлашадиган битта миллатдир, деган нақл ҳам бежиз пайдо бўлмаган. Дини, қадриятлари, энг кичик иримларидан тўйу маракалардаги маросимларигача бир-бирига уйғун бўлган бу халқлар Марказий Осиёнинг энг сўлим манзилларида яқин қўшни бўлиб яшашлари ҳам бежиз эмас.
Қуйида ўзбек адабиётининг икки забардаст шоирининг қаламига мансуб бўлган шеърлар ҳам ана шу қадим муҳаббатнинг меваси ўлароқ туғилган бўлса неажаб.
ЎзА
Абдулла Орипов
Ўзбекистон халқ шоири
Ўзбегим тожик билан
Дўсту қардошдир азалдан
Ўзбегим тожик билан,
Иккиси бир байт ғазалдан
Ўзбегим тожик билан.
Қай йўсин айлай қиёс мен
Бул ширин дўстлик сўзин,
Тотлидир болдан, асалдан,
Ўзбегим тожик билан.
Бахтга ёр доим Навоий
То Жомий бор экан,
Биз улар қўйган тамалдан,
Ўзбегим тожик билан.
Фаҳм этиб боқсанг агарда,
Биз қўша сайёрамиз,
Бу Али сўзлар Зуҳалдан,
Ўзбегим тожик билан.
Бир эгатнинг боши сену
Бир эгатнинг боши мен
Ер экиб тинмас ҳамалдан
Ўзбегим тожик билан.
Бул қадрдон икки дўстга
Ҳоҳишимдир то абад
Топса бир маъно масалдан,
Ўзбегим тожик билан.
Эркин Воҳидов
Ўзбекистон халқ шоири
Тожик биродаримга
Биз икки ёндош элга,
Қариндош, қондош элга,
Жондош, имондош элга,
Фарзанд бўламиз, дўстим.
Шажарада томирмиз,
Тиёншонмиз, Помирмиз,
Нечун ўздан тонурмиз,
Баланд бўламиз, дўстим.
Беруний, Ибн Синога,
Жомийдек пок сиймога,
Навоийдек даҳога,
Дилбанд бўламиз дўстим.
Ширу шакар азалдан,
Тотли бизга асалдан,
Бир байт каби ғазалдан,
Пайванд бўламиз, дўстим.
Қонлар олуд еримиз,
Ёв кўксида тийримиз,
Биримиз ўқ, биримиз—
Каманд бўламиз, дўстим.
Ўртамизга кўп нифоқ,
Солмоқ бўлдилар бироқ,
Асли биз эт ва тирноқ—
Монанд бўламиз, дўстим.
Бир заминда дон экиб,
Бир Ватанда жон чекиб,
Дўст ғамига қад эгиб,
Дардманд бўламиз, дўстим.
Биз хуш ният меъморлар,
Қулаб эски деворлар,
Яйраса дўсту ёрлар,
Хурсанд бўламиз, дўстим.
ЎМИ Матбуот хизмати
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.
Асмо бинти Язийд розияллоҳу анҳодан ривоят қилинади:
«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам:
«Аллоҳнинг исми аъзами ушбу икки оятдадир: «Ва илоҳингиз ягона Илоҳдир. Ундан ўзга илоҳ йўқ. У Роҳман ва Роҳиймдир» ва Оли Имроннинг аввалидаги «Аллоҳ – Ундан ўзга илоҳ йўқ. У Ҳайй ва Қоййумдир» оятидадир», дедилар».
Имом Аҳмад, Абу Довуд ва Термизий ривоят қилганлар.
Дарҳақиқат, бу икки оятда зикр қилинган Аллоҳ таолонинг исмлари ўзида катта маъноларни жамлагандир. Келинг, улар билан яқиндан танишиб чиқайлик:
«Ва илоҳингиз ягона Илоҳдир. Ундан ўзга илоҳ йўқ. У Роҳман ва Роҳиймдир» (Бақара сураси, 163-оят).
Ушбу оятда Ислом ақийдасининг бош масаласи – Аллоҳнинг ягоналиги асосий қоида сифатида илгари сурилмоқда. Аллоҳнинг борлигига ҳеч қачон шубҳа бўлмаган. Унинг зоти ва сифатлари ҳақида тортишувлар доимо бўлиб турарди. Унинг махлуқотлар билан алоқаси ҳақида ҳам тортишувлар кечган. Фақат даҳрийларгина илоҳнинг йўқлиги ҳақида сафсата сотдилар. Аллоҳнинг борлигини инкор этдилар.
«Алиф. Лаам, Мийм. Аллоҳ – Ундан ўзга илоҳ йўқ. У Ҳайй ва Қоййумдир» (Оли Имрон сураси, 1-2-оятлар).
Ояти Курсийда келганидек, ушбу ояти карима тавҳидни, Аллоҳнинг ягоналигини холис баён қилади. Аллоҳ таолодан ўзга бандаларнинг ибодатига сазовор ҳеч бир илоҳи маъбуд йўқдир. Аллоҳ доим тирикдир, ўлмайди. У Қойюм – бандалари ишларининг тадбирида доимо қоим турувчидир. Бошқаларнинг туриши ҳам У Зот биландир.
Бу икки ояти каримада ҳам Аллоҳ таолонинг бир неча исмлари зикр қилинган. Аммо улардан қайси бири Исми Аъзам эканига аниқ ишора йўқ.
«Ҳадис ва ҳаёт» китобининг 35-жузи