Савол: Агар кимдан қанча қарз олганим эсимдан чиқиб кетган бўлса қарзимни қандай адо қилсам бўлади?
Жавоб: Одатда, қарз олиб юрадиган одамларингиздан қарзингиз бор ёки йўқлиги ҳақида сўраб чиқасиз. Аслида қарз олган кишининг унутиб юбориши - унинг жуда ҳам лоқайдлигидир. Қарз берган киши унутиб қўйишини тушуниш мумкин. Лекин қарз олган кишининг унутиб юбориши унинг диёнатсизлиги ҳисобланади. Агар эсдан чиқариб қўйиш хавфи бўлса, ёзиб юринг.
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آَمَنُوا إِذَا تَدَايَنْتُمْ بِدَيْنٍ إِلَى أَجَلٍ مُسَمًّى فَاكْتُبُوهُ
Эй, имон келтирганлар! Бир-бирингиздан бирор муддатга қарз олиб, қарз берсангиз, уни ёзиб қўйингиз*!.
Аллоҳнинг буйруғига амал қилинмаганидан турли муаммолар келиб чиқаверади. Юқоридаги ҳолат ҳам шулардан биридир. Шунинг учун ҳам мусулмон киши ҳар бир ишни қилишдан олдин, “бунга шариатимиз нима дейди?” деган саволга жавоб топиб, сўнгра унга мувофиқ иш қилмоғи керак. Акс ҳолда муаммолар кўпаяверади. Кейин эса ўша муаммоларнинг ечимини топишни сўраб аҳли илмларнинг боши қотирилади.
Савол: Агар киши бошқа бир кишидан ўртада туриб биродари учун қарз олиб берса, қарз берган киши қарздордан қарзини сўрамаса, қарздор ҳам қарзни қайтариш ташвишини қилмаса, ҳар хил баҳоналар қилса, ўртада турган киши нима қилиши керак?
Жавоб: “...қарз берган киши қарздордан қарзини сўрамаса”. Аслида қарз берган киши агар қарзни қайтариб олиш нияти бўлса, албатта, қарздордан уч марта вақти-вақти билан сўраши шарт. Агар сўрамасдан ўзидан ўзи хафа бўлиб юраверадиган бўлса, у ноҳақ бўлади. Зотан, инсон унутивчидир, балки қарздорлигини унутиб қўйгандир, унга уч марта эслатиш керак. Агар шунда ҳам қарзни бермаса кейин бошқа чора кўрилади. Яъни хоҳласа кечиб юборади ёки маҳкама орқали ундириб олса ҳам бўлади ёхуд ўртада кафил турган кишидан ундириб олса ҳам бўлади. Кейин кафил бўлган киши ҳақиқий қарздордан ундириб олаверади.
Исҳоқжон домла Бегматов
ЎМИ масжидлари бўлими ходими
ЎМИ матбуот хизмати
Бугун, 26 ноябрь куни Фарғона вилояти бош имом-хатиби Убайдуллоҳ домла Абдуллаев Андижондаги “Саййид Муҳйиддин Махдум” ўрта махсус ислом билим юртида бўлиб, мазкур масканда таҳсил олаётган талабалар билан самимий ва мазмунли давра суҳбати ўтказди.
Убайдуллоҳ домлага билим юрти раҳбари Рустамжон домла Маҳмудов ҳамроҳлик қилди. Учрашув аввалида таълим муассасаси фаолияти, ўқув жараёни ва ёшлар учун яратилган имкониятлар батафсил таништирилди. Таъкидланишича, бугун таълим сифати босқичма-босқич такомиллашиб, янги ўқув дастурлари жорий этилмоқда, замонавий ўқув хоналари, электрон ресурслар ва бой кутубхона ёшлар ихтиёрига тақдим этилган. Бу ўз навбатида илму маърифатни чуқур ўрганишга интилаётган талабалар учун муҳим мадад бўлаётгани қайд этилди.
Давра суҳбати давомида Убайдуллоҳ домла талабаларни илмни пухта эгаллашга, ҳар бир дарсни масъулият билан ўрганишга, келажакда эл-юртга хизмат қиладиган етук уламолар сафидан ўрин эгаллашга чақирар экан, юртимиз уламолари ҳаётидан ибратли мисоллар келтирилди.
— "Илм талаб қилиш йўлидаги машаққат одамни камолга етказади. Илмни фақат ўрганибгина қолмасдан, уни ҳаётда қўллаш, амал қилиш инсоннинг энг гўзал зийнати ҳисобланади” — дея таъкидланди.
Талабаларга вақтни қадрлаш, устозларнинг дуоси ва розилигига эришиш, китоб мутолаасини кундалик одатга айлантириш каби муҳим маслаҳатлар берилди. Убайдуллоҳ домла ёш авлодга бўлган юксак ишончини изҳор этиб, ҳар бир талаба илмда ўз олдига буюк бир мақсад қўйиши кераклиги ҳамда шу мақсадга эришиш йўлида доимо интилиб бориш кераклиги айтилди.
Ҳозирда “Саййид Муҳйиддин Махдум” ўрта махсус ислом билим юртида 47 нафар фарғоналик ёшлар таҳсил олмоқда. Уларнинг 15 нафари 4-курсда таҳсил олиб, мустақил ҳаёт остонасида турибди. Улар барча илмларни пухта эгаллаб, келгусида вилоятимиздаги масжидларда халқимиз маънавияти ва маърифати ҳамда дин хизматида камарбаста бўлишларига ишонч билдирилди.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фарғона вилояти вакиллиги Матбуот хизмати