Марокашдаги “Ҳасан” жоме масжиди дунё бўйича катталиги жиҳатидан еттинчи ўринда туради. Атлантика океани сатҳидан икки юз метр баландликда барпо этилган ушбу масжидга бир пайтнинг ўзида юз мингдан ортиқ намозхон сиғади. Ушбу масжид қурилиши мамлакатнинг ўша пайтдаги қироли Ҳасан II нинг буйруғи билан 1986 йилда бошланиб, 1989 йили битказилган. Бироқ масжид 1993 йилниг 30 август кунидан расман фаолият юрита бошлади. Масжид лойиҳасини франциялик муҳандис Мишел Пинсо ишлаган.
Ҳашар йўли билан қурилган “Ҳасан” жоме масжидида 6000 дан ортиқ уста ҳамда 10000 дан зиёд безак ишлари мутахассиси меҳнат қилган. Қурилишда Марокашда ишлаб чиқилган хомашёлар ишлатилган. Фақатгина оқ гранит устунлар ва 50 тонналик шиша қандиллар Италиядан келтирилган.
Масжиднинг минораси 210 метр бўлиб, дунёда энг баланд ҳисобланади. Масжид ёнида мадраса, кутубхона ҳамда музей мавжуд.
Даврон НУРМУҲАММАД
ЎМИ Матбуот хизмати
Савол: Мен туш кўрдим ва уйғониб Ибни Сириннинг "Тушлар таъбири" китобини кўрсам ёмонроқ чиқди ва сиқилиб қолдим. Туш таъбири масалаларига мусулмон инсон қандай қараши керак?
Жавоб: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм. Аввало шуни айтишимиз керакки, Ибн Сирийн раҳимаҳуллоҳга нисбат берилган “Тушлар таъбири” китоби у зотга тегишли эмас. Шунинг учун бу китобни у зотга нисбат бериб бўлмайди. Динимизга кўра тушлар уч хил бўлади:
– Аллоҳ таоло томонидан бўлган, таҳорат билан ётилганда, тонгга яқин кўриладиган, солиҳ тушлар.
– Шайтондан бўлган, аниқ эсда қолмайдиган, кайфиятни туширадиган, алаҳсирашга ўхшаш ёмон тушлар.
– Касбига ёки қизиққан нарсасига тааллуқли тушлар.
Динимизда туш кўрганда нима қилиш кераклиги борасида аниқ тавсиялар келган. Агар рост тушлар шариатга мос келса, амал қилиш мумкин, агар зид келса, қатъий амал қилинмайди. Ёмон туш кўрган киши тушини бировга айтмаслиги ва тушнинг ёмонлигидан Аллоҳ таолодан паноҳ сўраши керак. Бу ҳақида Абдуллоҳ ибн Қатода розияллоҳу анҳу отасидан ривоят қилган ҳадисда Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Рост туш Аллоҳдан, ёмон туш шайтондан. Бирортангиз қўрқинчли туш кўрса, чап томонига туфлаб қўйсин ва тушнинг ёмонлигидан (Аллоҳдан) паноҳ сўрасин. Шунда ёмон туш зарар қилмайди”, деганлар (Имом Бухорий ривояти).
Яъни ёмон туш кўрган киши чап томонга енгилгина туфлаб: “Роббим! Кўрган тушимни ёмонлигидан паноҳ сўрайман”, деб қўяди.
Баъзи уламолар имкон бўлса ўрнидан туриб, таҳорат олиб, икки ракат нафл намоз ўқигани ҳамда бироз садақа қилиб қўйгани яна ҳам яхши, дейишган.
Шунингдек, туш инсон тақдирини белгиламайди. Тушга ортиқча баҳо бериб, уни ҳаёт мезонига айлантириш тўғри эмас. Биз динимиз кўрсатмаларига оғишмай амал қилсак, ҳам моддий, ҳам руҳий тарафдан соғлом, иродамиз мустаҳкам бўлади. Валлоҳу аълам!
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.