Оламларга раҳмат бўлган зотнинг вафотига бир минг уч юз саксон тўрт йил бўлибди. Уммат сал кам ўн тўрт асрдан буён ҳидоят шамчироғининг муборак сиймосисиз умр кечирмокда.
Сидратул мунтаҳони сайр қилган ул покиза жасадни ўз хаёлларида тасаввур килганча, қалбида расулига муҳаббати бор уммат ҳамон қилаётган ҳар бир амалида у муборак зотнинг таълимотларига эргашмокда.
Аллоҳ таоло биз инсонларга жуда ҳам меҳрибондир. Одамзот жаҳолат ботқоғида ботаётган, куфр ва ширк дарёсида чўкиб бораётган, ўз қўллари билан ясаган тошларга сиғиниб, гуноҳ, маъсият ва разилликнинг энг юқори чўққисига чиқиб, бир оёғи жаҳаннам оловининг тафтини сезиб турган бир пайтда: «Аллоҳ ўз ичларидан Аллоҳнинг оятларини ўқиб берадиган, уларни (ширк ва гуноҳлардан) мусаффо қиладиган ҳамда уларга Китоб ва Ҳикматни таълим берадиган Пайғамбарни юбориш билан, мўминларга инъом этди... » (Оли-Имрон сураси, 164-оят).
Бу зотнинг қадрини кўрингки, оламлар Роббиси Ўзининг яратган оламлари учун айнан шу инсонни раҳмат қилиб танлади: «(Эй, Муҳаммад!) Биз Сизни (бутун) оламларга айни раҳмат қилиб юборганмиз» (Анбиё сураси,107-оят).
Аллоҳ таолонинг бу сўзларини тасдиқлаб Расули акрам соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ўзлари ҳам: “Албатта мен ҳадя қилинган раҳматман”, деганлар (Имом Байҳақий ривояти).
Аллоҳ таоло инсониятни икки дунё саодатига эришиши учун нозил қилган муборак Каломида Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васалламга хитоб қилиб: «Айтинг (эй, Муҳаммад!): «Агар Аллоҳни севсангиз, менга эргашингиз. Шунда Аллоҳ сизларни севади ва гуноҳларингизни мағфират этади. Аллоҳ кечирувчи ва раҳмлидир» (Оли Имрон сураси, 31-оят) деб буюрган.
Яъни, агар биз, бизни йўқдан бор қилган, Ўз руҳи покидан насиба бериб инсон деган шарафли номга сазовор этган, азиз ва мукаррам қилиб қўйган Парвардигоримизни яхши кўрсак ҳамда Аллоҳ таоло ҳам бизни яхши кўришини истасак ва бандачилигимизга бориб билиб-билмай қилган гуноҳларимизни кечиришини хоҳласак, ягона шарт: ҳаётимизда қандай ҳолатга дуч келишимиздан қатъи назар Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васалламга эргашайлик!
«Пайғамбар сизларга келтирган нарсани олингиз, у сизларни қайтарган нарсадан қайтингиз ва Аллоҳдан қўрқингиз! Албатта, Аллоҳ жазоси қаттиқ зотдир», (Нажм сураси, 2-3-оят) деган Зот Муҳаммад алайҳиссаломни биз учун андоза қилиб яратди. Агар кимда Аллоҳнинг раҳматидан, охират кунидаги мукофотлардан ҳамда айтилган ваъдаларга бўладиган вафолардан умид қилса ҳар бир амалида Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламдан ўрнак олишини Аллоҳ таолонинг Ўзи таъкидлайди: «(Эй, имон келтирганлар!) Сизлар учун – Аллоҳ ва охират кунидан умидвор бўлган ҳамда Аллоҳни кўп ёд қилган кишилар учун Аллоҳнинг пайғамбарида гўзал намуна бордир» (Аҳзоб сураси, 21-оят).
Инсон боласи борки, ҳаётида ишончли дўстга, унинг тўғри ва ишонарли панду насиҳатларига муҳтож бўлади. Бизнинг бу борада омадимиз келган. Чунки Раббимиз азза ва жалла: «Албатта, сиз буюк хулқ узрадирсиз» (Қалам сураси, 4-оят), дея таърифлаган, содиқул амийн бўлган, башарият сардори дея эътироф этилган зотнинг насиҳатлари бисёр. Агар уларга амал қилсак икки дунёда ҳам фароғатда бўламиз. Бу хушхабарни Аллоҳ таолонинг Ўзи айтмоқда: «Сизлардан ким Аллоҳ ва Унинг пайғамбарига итоат этса ва эзгу амал қилса, Биз унинг мукофотини икки ҳисса қилиб берурмиз ва унинг учун фаровон ризқ (жаннат)ни тайёрлаб қўйгандирмиз» (Аҳзоб сураси, 31-оят).
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳар бир гаплари бизни жаҳаннам оловидан қутулишга ва абадий саодат соҳиби бўлишга чақиради.
Дарҳақиқат, қиёмат куни Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ўз умматлари ичидан у зотга муҳаббат қўйган, у кишининг суннатларида бардавом бўлган умматлари учун Аллоҳ таолодан мағфират сўраб, уларга шафоатчи бўлиб жаннат томон бошлаётган вақтда, шундай муборак зотга уммат бўлишдек бахтдан фойдаланиб қолмаслик билан ўз нафсига зулм қилганлар: «У кунда золим қўлларини (бармоқларини) тишлаб (пушаймон қилиб), дер: «Эҳ, қани эди, мен ҳам пайғамбар билан бирга бир йўлни тутганимда!», дейдилар (Фурқон сураси, 27-оят).
Бугун бизда имкон бор. Чунки биз ҳаётмиз. Шундай экан, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг суннатларига имкон қадар амал қилишга ҳаракат қилайлик. Зеро, Аллоҳ каломида: «Кимки Аллоҳ ва Унинг пайғамбарига итоат этса ва Аллоҳдан қўрқиб, тақво қилса, бас, айнан ўшаларгина ютуқ эгаларидирлар», деб марҳамат қилади (Нур сураси, 52-оят).
Ёрбек ИСЛОМОВ,
Учкўприк тумани
“Шоҳ муқаддам” жоме масжиди имом-ноиби
2025 йилнинг 26 июнь куни – янги 1447 ҳижрий йил – Муҳаррам ойи бошланишининг 1 кунидир. Ашуро куни 2025 йилнинг 5 июль, шанба кунига тўғри келади.
Муҳаррам ойи қандай ой?
Муҳаррам ойи – мусулмонлар тақвимининг биринчи ойидир. Бу ой Аллоҳ таоло уруш, қон тўкишни ҳаром қилган (Зулҳижжа, Зулқаъда, Муҳаррам, Ражаб) тўрт ойнинг бири бўлиб, унинг ўнинчи куни яъни, ашуро куни алоҳида фазилатларга эга.
Ашуро қандай кун?
Бу кун ҳақида Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Бу шундай яхши кундирки, бу кунда Аллоҳ Бани Исроилни душманларидан қутқарган. Шу боис Мусо алайҳиссалом бу кунда рўза тутган. Мен Мусога кўпроқ (яқин бўлишга) ҳақлироқман”, дедилар ва у кунда рўза тутиб, одамларни ҳам унинг рўзасини тутишга буюрдилар” (Имом Бухорий ривояти).
Ашуро куни рўза тутиш ўтган бир йиллик гуноҳларга каффорат бўлади.
Бу ҳақда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ашуро кунининг рўзаси – Аллоҳдан умид қиламанки – бир йил олдинги гуноҳларга каффорат бўлади”, деганлар (Имом Муслим ривояти).
Бу кун яқинларга кенгчилик қилиш, бир йиллик кенгчиликка сабаб бўлади.
Абу Саъд розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ким Ашуро куни аҳли аёлига кенглик яратса, Аллоҳ унга йил бўйи кенглик яратади”, дедилар (Имом Байҳақий ривояти).
Суфён ибн Уяйна раҳматуллоҳи алайҳ: “Бу ҳадисни олтмиш йил тажриба қилдим ва фақатгина яхшилик кўрдим”, деганлар.
Ашуро кунини Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам қандай ўтказардилар?
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бу кунни ўтказиб юбормаслик учун қаттиқ ҳаракат қилардилар, унинг савобига эришиш учун бу куннинг келишини интиқлик билан кутардилар. Бу ҳақда Ибн Аббос розияллоҳу анҳу айтадилар: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламни Ашуро куни рўзасини Рамазон ойи рўзасини кутиб соғингандек, бошқа кун ва ой рўзасини кутганларини кўрмадим” (Имом Бухорий, Имом Муслим ривояти).
Абдуллоҳ ибн Аббос розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Ашуро куни рўзасини тутиб, одамларни ҳам бу куннинг рўзасини тутишга буюрганларида, саҳобалар: “Ё, Расулуллоҳ! Бу кун яҳудий ва насронийлар улуғлайдиган кун-ку!” дейишди. Шунда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Аллоҳ хоҳласа келаси йил тўққизинчи куни ҳам тутамиз”, дедилар. Аммо, келаси йил келмасидан Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам вафот этдилар (Имом Муслим ривояти).
Уламоларимиз Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ушбу ниятларига эътиборан, Ашуро кунига қўшиб бир кун олдинги ёки бир кун кейинги кунда ҳам рўза тутмоқ афзал дейдилар.
Аллоҳ таоло ушбу ойнинг фазилатларидан барча мўмин-мусулмонларни тўлиқ баҳраманд этсин. Ўзининг розилигини топадиган амалларда бардавом қилсин.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Матбуот хизмати