Олимлар соғлик учун энг фойдали озиқни топишди
“(Эй Муҳаммад!) Раббингиз асалариларга ваҳий (буйруқ) қилди: “Тоғларга, дарахтларга ва (одамлар) барпо қиладиган нарсаларга ин қурингиз. Сўнгра турли мевалардан еб, Парвардигорингиз (сиз учун) қулай қилиб қўйган йўллардан юрингиз!” Уларнинг қоринларидан одамлар учун шифо бўлган турли рангдаги шарбат (асал) чиқур. Албатта, бунда фикр юритадиган қавм учун аломат бордир” (Наҳл сурасининг 68-69-оятлари).
Пайғамбаримиз асални яхши кўрар, бошқаларни ҳам бу неъматдан ейишга, у билан даволанишга чақирардилар. Бир киши Набий алайҳиссалом ҳузурларига келиб: «Биродаримнинг қорни оғрияпти», деди. Расулуллоҳ унга: «Биродарингга асал ичир», деб тавсия қилдилар. Ҳалиги одам унга асал ичирди. Кейин келиб айтди: «Мен унга асал ичирдим. Аммо баттар ичини кеткизиб юборди. Шунда Набий соллаллоҳу алайҳи ва саллам: «Аллоҳнинг гапи рост, биродаринг қорни алдаган!» дедилар (Имом Бухорий, Имом Муслим, Имом Термизий ва Имом Аҳмад ривоят қилган).
Пайғамбар алайҳиссалом шундай деганлар: “Кимда-ким ҳар ойда уч марта, наҳорда (оч қоринга) асал яласа, касалликнинг каттаси унга яқин йўламайди” (Имом Ибн Можа ва Имом Байҳақий ривоят қилган. Ҳадис санади заиф).
* * *
Инсонлар истеъмол қиладиган маҳсулотлар устида тадқиқот олиб борган олимлар асал энг фойдали озуқа деган хулосага келишди. “Мўъжизавий ҳапдори” вазифасини ўташи мумкин бўлган асал инсон танасига ижобий таъсир кўрсатадиган энг ажойиб озуқадир, демоқда Россия ОАВ.
Мутахассисларнинг фикрича, бир чой қошиқ асал кун давомида соғлиқни сақлаб юришга етади. ОАВ маълумотларига кўра, асал жуда ҳам яхши антиоксидант экан. Демак, мунтазам асал истеъмол қилиб юрилса, тана токсинлардан халос бўлиб боради ва асалнинг микробга қарши курашиш хусусияти терининг ҳолатини бир неча баробар яхшилайди.
Озишни хоҳлаганларга ҳар қандай ширинлик ейиш тақиқланади, аммо асал бундан мустасно. Чунки асалнинг таркибидаги шакар шоколаднинг таркибидаги шакардан фарқ қилади. Асал метаболизмни тезлаштиради ва вазн ташлашга яхши фойда беради.
Ҳар куни асал истеъмол қилиш тананинг холестринга қарши курашишида самарали таъсир кўрсатади. Тадқиқотлар кўрсатишича, асал сиқилишларнинг олдини олади, танада токсинлар йиғилишига қаршилик кўрсатади ҳамда хотирани мустаҳкамлайди.
Бундан ташқари асал таркибидаги кальций мияга енгил сўрилади ва унинг ишлаш қобилиятини яхшилайди.
Робия ЖЎРАҚУЛОВА тайёрлади
Ҳижрий янги йилингиз муборак бўлсин!
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
Муҳаррам ойи қандай ой?
Муҳаррам ойи – мусулмонлар тақвимининг биринчи ойидир. Бу ой Аллоҳ таоло уруш, қон тўкишни ҳаром қилган (Зулҳижжа, Зулқаъда, Муҳаррам, Ражаб) тўрт ойнинг бири бўлиб, унинг ўнинчи куни яъни, ашуро куни алоҳида фазилатларга эга.
Ашуро қандай кун?
Бу кун ҳақида Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Бу шундай яхши кундирки, бу кунда Аллоҳ Бани Исроилни душманларидан қутқарган. Шу боис Мусо алайҳиссалом бу кунда рўза тутган. Мен Мусога кўпроқ (яқин бўлишга) ҳақлироқман”, дедилар ва у кунда рўза тутиб, одамларни ҳам унинг рўзасини тутишга буюрдилар” (Имом Бухорий ривояти).
Ашуро куни рўза тутиш ўтган бир йиллик гуноҳларга каффорат бўлади.
Бу ҳақда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ашуро кунининг рўзаси – Аллоҳдан умид қиламанки – бир йил олдинги гуноҳларга каффорат бўлади”, деганлар (Имом Муслим ривояти).
Бу кун яқинларга кенгчилик қилиш, бир йиллик кенгчиликка сабаб бўлади.
Абу Саъд розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ким Ашуро куни аҳли аёлига кенглик яратса, Аллоҳ унга йил бўйи кенглик яратади”, дедилар (Имом Байҳақий ривояти).
Ашуро кунини Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам қандай ўтказардилар?
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бу кунни ўтказиб юбормаслик учун қаттиқ ҳаракат қилардилар, унинг савобига эришиш учун бу куннинг келишини интиқлик билан кутардилар. Бу ҳақда Ибн Аббос розияллоҳу анҳу айтадилар: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламни Ашуро куни рўзасини Рамазон ойи рўзасини кутиб соғингандек, бошқа кун ва ой рўзасини кутганларини кўрмадим” (Имом Бухорий, Имом Муслим ривояти).
Абдуллоҳ ибн Аббос розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Ашуро куни рўзасини тутиб, одамларни ҳам бу куннинг рўзасини тутишга буюрганларида, саҳобалар: “Ё, Расулуллоҳ! Бу кун яҳудий ва насронийлар улуғлайдиган кун-ку!” дейишди. Шунда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Аллоҳ хоҳласа келаси йил тўққизинчи куни ҳам тутамиз”, дедилар. Аммо, келаси йил келмасидан Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам вафот этдилар (Имом Муслим ривояти).
Аллоҳ таоло ушбу ойнинг фазилатларидан барча мўмин-мусулмонларни тўлиқ баҳраманд этсин. Ўзининг розилигини топадиган амалларда бардавом қилсин.
Даврон НУРМУҲАММАД
