frontend\widgets\header\Header: Attempt to read property "fajr" on null

Қуръон тиловатини тарк этмайлик!

13.11.2017   9245   4 min.
Қуръон тиловатини тарк этмайлик!

Қуръон оятларини ихлос билан тиловат қилишлик ёки тинглашлик ҳам Аллоҳнинг раҳматига тезда олиб боради. Чунки Аллоҳ таоло «Қуръон тиловат қилганда, уни тингланглар ва жим туринглар, шояд, раҳматга эришсангиз», деб айтган (Аъроф, 204). Бунда Аллоҳнинг «шояд» дегани бўлиши «аниқ» дир, деб уламолар тафсир қилишган.

Қуръон худди суҳбатдош кабидир. У билан қанча узоқ суҳбат қурсангиз, у сизга ўз сирларини очади. Шунинг учун ҳам Аллоҳнинг каломида инсонларнинг эътибори Қуръон тиловатига ва ундаги ҳикматларга амал қилишга жалб этилади, хусусан:

«Дарҳақиқат, биз Қуръонни зикр учун осон қилдик. Бас, зикр қилувчи борми?!» (Қамар, 17)

«Бу (Қуръон) одамлар учун қалб кўзлари, аниқ ишонадиган қавм учун ҳидоят ва раҳматдир» (Жосия, 20)

Шу ўринда, уламолар Қуръон тиловатининг қуйидаги фазилатларини айтиб ўтишади:

Биринчиси, Қуръони Карим шафоати. Имом Муслим ривоят қилган ҳадисда Расулуллоҳ айтадилар: «Қуръонни доимо ўқинг, чунки у қиёмат кунида тиловат қилганларни шафоат қилади».

Иккинчиси, Қуръони Карим ўз ўқувчисини жаннатда олий мақомга олиб чиқади. Имом Термизий ривоят қилган ҳадисда пайғамбаримиз айтадилар: «Қуръон ўз ўқувчисига шундай дейди: «Ўқинглар, ўрнингиздан туринглар ва фоний дунёда ўқиганингиз каби чиройли тиловат қилинглар. Шунда охирги оятни ўқиб тугатган жойингиз, сизнинг олий мақомингиз бўлади».

Амр ибн Ос: «Қуръондаги ҳар бир оят жаннатдаги даража ва уйларингиздаги чироқдир».

Учинчиси, Қуръони Карим тиловатининг юксак фазилати ва савоби. Имом Термизий ривоят қилган ҳадисда Расулуллоҳ айтадилар: «Кимки Аллоҳнинг каломидан бир ҳарфни ўқиса ҳам, унга ўнта савобга тенг яхшилик қайд этилибди. Шу ўринда, «Алиф лом мим» оятини бир ҳарф демаймиз, балки «Алиф» бир ҳарф, «Лом» бир ҳарф ва «Мим» бир ҳарф, деб таъкидлаймиз».

Тўртинчиси, Қиёмат куни Қуръони Карим ўз ўқувчисини чақиради. Имом Бухорий ривоят қилган ҳадисда Муҳаммад (САВ) айтадилар: «Қиёмат кунида Бақара ва Оли Имрон суралари Қуръон аҳлини чорлайди».

Шу ўринда диний уламолар таъкидлашадики, «Қуръон китобинг билан дўст бўлгин, чунки қайта тирилганингда у ўқиганларингни сўзлаб беради».

Бешинчиси, Қуръон тиловатчисининг бу дунёдаги мақоми. Имом Муслим ривоят қилган ҳадисда пайғамбаримиз айтадилар: «Мазкур китоб билан Аллоҳ қавмларни юксак қилади». Уламолар таъкидлашадики, «Қуръон - қалбларнинг табибидир, унинг зикри – гуноҳларни маҳв қилувчидир, унинг нури эса ғайблар сиридир».

Олтинчиси, Қуръони Карим илмини ўрганиш яхшилиги. Имом Бухорий ривоят қилган ҳадисда Расулуллоҳ айтадилар: «Қуръони Каримни ва унинг илмини ўрганиш Сизлар учун яхшилик ва хайр-баракот олиб келади».

Еттинчиси, Қуръони Каримдан бирор оятни ёдламасликдан қўрқиш. Имом Термизий ривоят қилган ҳадисда Муҳаммад (САВ) айтадилар: «Қуръоннинг хайри-баракоти бўлмаган инсон вайрон бўлган уйга ўхшайди».

Умуман олганда, шуни билиш жоизки, Қуръон китобимиз устидаги чанг-ғубор қанчалик қуюқлашса, қалбларимизда ғам-ташвиш ва муаммолар ҳам шунчалик қуюқлашаверади.

Шунинг учун ҳам диний уламолар айтишадики, «Эй Қуръон аҳли! Ёмғир ернинг баҳори бўлгани каби, Қуръон ҳам Мўминнинг баҳоридир! Шунингдек, қалб хотиржамлигига эришмоқчи бўлсангиз, албатта, Қуръон ўқинг. Чунки, қалблар – бу идишлардир, уларни Қуръон билан тўлдириш лозим, яна худди чанқаганда сув ичилгандек, ғамга ботганда Қуръон ўқишлик ва Раҳмоннинг зикри билан машғул бўлишлик хотиржамликка олиб келади.

Шундай экан, келинг биродар, «Албатта, Аллоҳ зикр қилинса қалблари титрагувчи, оятлари тиловат этилса иймонлари зиёда бўлгувчи ва роббиларига таваккул қилгувчи мўминлар» (Анфол, 2), қаторида бўлишга интилайлик!!!

 

        Бахтиёр АБДУЛЛАЕВ,   

Ўзбекистон мусулмонлари идораси ходими

Қуръони карим
Бошқа мақолалар
Мақолалар

Ахборот тарқатиш ва журналистнинг 6 одоби

27.06.2024   7865   2 min.
Ахборот тарқатиш ва журналистнинг 6 одоби

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм

Биринчидан, тарқатилаётган ҳар бир маълумот ва ахборот инсонлар манфаатига хизмат қиладиган яхши сўз бўлиши лозим. 

Аллоҳ таоло бундай марҳамат қилади: "Аллоҳ яхши сўзга қандай мисол келтирганини кўрмайсанми? У худди бир яхши дарахтга ўхшайдир. Унинг асли собит турадир. Шохлари эса, осмонда. Робби изни ила ҳар доим меваларини бериб турадир" (Иброҳим сураси, 24-25 – оятлар).

 

Иккинчидан, турли фаҳш ва беҳаё маълумотларни, бўхтон, ёлғон ҳамда миш-миш хабарларни тарқатишдан эҳтиёт бўлиш шарт.

Аллоҳ таоло бундай огоҳлантиради: "...фаҳш ишлар тарқалишини яхши кўрадиганларга бу дунёю охиратда аламли азоб бордир" (Нур сураси, 19-оят).

 

Учинчидан, тарқатилаётган ҳар қандай хабар ёки маълумот учун Қиёмат куни жавоб беришни ҳамда "Китобат ҳам хитобат кабидир (ёзиш – гапириш каби)", деган қоидани унутмаслик керак.

Аллоҳ таоло бундай марҳамат қилади: "Бугунги кунда уларнинг оғизларига муҳр урамиз. Нима касб қилганларини Бизга қўллари сўзлар ва оёқлари гувоҳлик берур" (Ёсин сураси, 65-оят).

Имом Шофиъий айтадилар: "Вафот этмайдиган ёзувчи йўқ. Аммо унинг қўллари ёзган нарсалар неча йиллар ўтсада сақланиб қолади. Шундай экан, Қиёматда кўрганингизда хурсанд бўладиган нарсадан бошқа ҳеч нарса ёзманг!”.

 

Тўртинчидан, ҳар бир ахборотнинг ишончли эканини текшириб, кейин тарқатиш.

Аллоҳ таоло шунга буюради: "Эй, иймон келтирганлар! Агар фосиқ хабар келтирса, аниқлаб кўринглар, бир қавмга билмасдан мусийбат етказиб қўйиб, қилганингизга надомат чекувчи бўлманглар” (Ҳужурот сураси, 6-оят).

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: "Бир кишининг ёлғончи бўлиши учун эшитган нарсасини гапиравериши кифоя қилади”, деганлар (Имом Муслим ривояти).

 

Бешинчидан, муаллифлик ҳуқуқига амал қилиш. Ўзгаларнинг меҳнатини кўчириб, ўзлаштириб олмаслик.

Имом Шофиъий раҳимаҳуллоҳ: "Менга бу сўзни фалончи айтган”, деб айтувчисини аниқ шаклда гапирган киши ҳақиқий марддир”, деганлар.

Абдул Фаттоҳ Абу Ғудда айтадилар: "Жумла ёки сўзни нақл қилувчига нисбат бериш омонатдир”.

 

Олтинчидан, ҳар бир касб эгаси ўз мутахассислиги доирасида ахборот ёки маълумот тарқатиши лозим. Билими етмаган, мутахассислиги бўлмаган хабарни тарқатмаслик керак.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: "Қачон иш ўз аҳлидан бошқага топширилса, қиёматни кутавер", деганлар (Имом Бухорий ривояти).

Даврон НУРМУҲАММАД

Мақолалар