5-ФАТВО
Юрти билан Макка шаҳри ўртасидаги узоқлик сафар масофаси (90–100 км)га тенг ёки ортиқ бўлса, аёл киши учун ҳажга бирга бориб келадиган маҳрам бўлиши шарт қилинган. Маҳрам деб, эри ёки ўрталарида никоҳ раво бўлмайдиган эркак қариндошларидан бири тушунилади. Унинг қариндошлиги насаб ё эмикдошлик, ёки қудачилик жиҳатидан бўлиши мумкин. Мусулмон бўлиши шарт эмас. Оқил, болиғ, ишончли бўлса, кифоя. Никоҳнинг фарқига бормайдиган мажусий маҳрамликка ярамайди.
«Оламгирия», «Хулоса», «Қозихон», «Муҳит».
6-ФАТВО
Маҳрам бўлиб ҳажга ҳамроҳ сифатида бориб келувчи кишининг овқат ва йўл харажатлари аёлнинг зиммасидадир. Аёл кишида йўлга қодирлик ва маҳрам мавжуд бўлса, фарз саналувчи ҳажга эрининг рухсатисиз ҳам бориши жоиз. Аммо нафл саналувчи ҳаж сафарига эрининг рухсатисиз бориши жоиз эмас. Аёлга маҳрам топилмагани учун эрга тегиб, уни олиб кетиши вожиб эмас.
«Оламгирия», «Қозихон».
7-ФАТВО
Аёл кишига қўйилган шартлардан яна бири – иддада ўтирганлардан бўлмаслигидир. Иддаси эри ўлгани ёки талоқ қилингани сабабли бўлишининг фарқи йўқ. Агар ҳаж сафари асносида эри ўлиб ёки талоқ билан идда ўтиришга тўғри келиб қолса, етган жойидаги шаҳардан иддаси тугагунча чиқмаслиги лозим.
«Оламгирия», «Қозихон».
8-ФАТВО
Ҳажни адо этиш учун ҳам учта шарт мавжуд. Улар – эҳром, макон ва замон. Ҳажнинг рукн (фарз)лари – Арафотда бўлиш, «зиёрат тавофи» (Каъба тавофи) ва эҳромга ният билан кириш. Вожиблари – Муздалифада туриш, Сафо билан Марва орасида (етти бор) юриш, шайтонга тош отиш, садр (қайтиш) тавофи ва соч олдириш ёки қисқартириш. Суннатлари – қудум тавофи, унда ёки фарз тавофида «рамл» (керилиб юриш), икки кўк мил (яшил белги) орасида шитоб юриш, Минода тунаш (наҳр кунлари), Минодан Арафотга қуёш чиққандан кейин жўнаш, Муздалифадан Минога тонг отмасдан бурун жўнаш, Муздалифада тунаш, тош отиладиган учта жамаротда белгиланган тартибда тош отиш ҳам суннат амаллардандир.
«Оламгирия», «Фатҳул-Қадир»,
«Мухтасар», «ал-Баҳрур-роиқ».
Бугун, 25 июн куни Индонезия ҳаж ва умра асоссиацияларининг доктор Муслим Искандар бошчилигидаги вакиллари Ўзбекистон мусулмонлари идорасида бўлишди. Меҳмонлар билан диний идора раисининг биринчи ўринбосари Ҳомиджон домла Ишматбеков учрашув ўтказди.
Саккиз нафар делегация аъзолари: Доктор Муслим Искандар, Асип Бисма Суприатна, Заид Муслим Искандар, Мустаин Хаттоб, Муҳаммад Атсир Абдулазиз, Жаннатул Маъво, Муҳаммад Иқбол ҳамда Ҳилман Парифий бирма-бир ўзларини таништириб, “Умра +” лойиҳасини ўрганиш мақсадида 3400 та турфирма номидан вакил бўлиб келишганини билдиришди.
Учрашув аввалида Ҳомиджон домла меҳмонларни ташриф билан қутлаб, келганлари учун миннатдорлик билдирди. Сўнгги йилларда юртимизда диний-маърифий, туризм ва бошқа соҳаларда бўлаётган янгиланишлар ҳақида айтиб ўтди. Хусусан, 2017 йилда тамал тоши қўйилган Ислом цивилазияси маркази, қайта бунёд этилаётган Имом Бухорий мажмуаси, Ҳазрати Имом даҳасида олиб борилаётган бунёдкорлик ишларига тўхталди.
Ўз навбатида делегация раҳбари Муслим Искандар уларга бу таклифни билдирган “Real Dreams” сайёҳлик фирмасидан миннатдор эканликларини айтиб, Ўзбекистон ҳақида жуда ҳам ижобий таассуротларда эканини таъкидлади. Биргина Тошкент шаҳридаги ўрганишлари натижасида Ўзбекистонда зиёрат туризми соҳаси истиқболли экани, ҳали Самарқанд, Бухоро, Хива каби қадим ва навқирон шаҳарларни ҳам бориб кўришларини, лекин ҳозирданоқ “Умра +” лойиҳаси жуда истиқболли эканига амин бўлганини баён этди.
Делегация аъзоси, “Kasturi” бирлашмаси раҳбари Муҳаммад Атир 2017 йилда ҳам Ўзбекистонга келганини, ўша пайт билан орадан ўтган қисқа вақтдаги улкан ўзгаришлардан ҳайратда эканини айтиб, бу ишлар юртнинг алламоларига, илмий-маърифий меросга бўлган эътиборидан дарак эканига урғу бериб ўтди.
Шунингдек, делегациянинг бошқа аъзолари – Индонезиянинг “Amphuri”, “Hagatama”, “NRA Group Ltd.” “Jannatul Ma’wah”, “Himpuh” каби минглаб турфирмаларни бирлаштирган асоссиациялари раҳбарлари ҳам мусулмон сайёҳлар эътибори ва оқимини Ўзбекистонга бемалол йўналтириш мумкинлигини, бу хайрли иш икки давлат учун ҳам ҳар томонлама манфаат келтиришини таъкидлашди.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Матбуот хизмати