Қайнатилган сувни яна қайнатиш ёки ҳатто иситиш нафақат зарарли, балки хатарлидир.
Водопровод суви ўзида — тузлардан тортиб минералларгача жуда кўп аралашмалардан таркиб топади. Сув иситилиб бошланганда, унинг кимёвий таркиби ўзгаради.
Бу ўзгарган моддалар киши организмига қайта иситилган сув билан тушиб боради.
Қайнатилган сувни яна қанча марта қайта-қайта қайнатилгани сари унинг инсон саломатлиги учун зарари шунча ортиб бораверади.
Бундай сувда инсон саломатлиги учун энг зарарли бўлган мишьяк, фторидлар, нитратлар каби моддалар ҳосил бўлиб бораверади.
Сувнинг бир марта қайнатилиши, унинг турли микроблардан тоза бўлиши учун кифоя қилади. Уни яна бир (ёки ундан кўп) марта қайнатилганида, мавжуд бўлган фойдали моддаларнинг бузилишига, зарарли ва хатарли бирикмаларга айланишига йўл очилади.
Қайта қайнатилган сувдаги зарарли моддаларнинг инсон учун хатарли таъсири:
Бутунжаҳон соғликни сақлаш ташкилоти маълумотларига қараганда, инсон саломатлиги учун энг катта хатарни айнан шу модда келтириб чиқаради. Мишьякни жуда оз ва инсон учун зарарсиз миқдорда водопровод сувига ундаги зарарли микроорганизмларни йўқ қилиш учун қўшилади.
Албатта қайта қайнатилган сувдаги мишьяк сабабидан инсоннинг ўлими узоқ йиллар бундай сувни мунтазам ичишда давом этишидан келиб чиқиши мумкин, лекин гап шундаки, бу модда йиғма таъсир қилади. Бунинг оқибати эса, энг аянчли бўлиши мумкин: периферик нейропатияни, бутун бадандаги тери касалликка чалиниб шикастланишини, ошқозон-ичак тизими фаолиятининг бузилишини, буйрак фаолияти бузилишини ва саратон касалликларини келтириб чиқариши мумкин.
Сув қайта қайнатилганида, ундаги фтор бирикмаларининг бир қисми фторид моддаларга айланади.
Гарвард университети профессорларининг бир неча ўн йиллик тадқиқотлари натижалари фторид моддалар неврологик фаолиятга салбий таъсир кўрсатишини ва ҳатто ёш болаларда ақлий қолоқликка сабаб бўлиши мумкинлигини кўрсатди, шунингдек, улар аёлларда бепуштлик келиб чиқиши хавфини кучайтириши мумкинлигини кўрсатди.
Бизнинг ҳаётимиз шундай ҳам нитратлар билан тўйинган — улар кундалик ҳаётда озиқ-овқат саноатида консервантлар сифатида ишлатилади.
Лекин улар юқори температурада ишлов бериш натижасида инсон саломатлиги учун янада хатарли тус олади.
Қайнатиш жараёнида нитратлар нитрозаминларга айланади, бу моддалар эса, канцерогенларга бевосита алоқадордир.
Бунинг оқибатларини етарли равишда баҳоламаслик тўғри келмайди: тушинмасдан қилинадиган бундай зарарли одат инсон организмида ичаклар, меъда, ошқозоности бези, жинсий-пешоб йўллари саратони ва лейкемиягача олиб бориши мумкин.
Жалолиддин Нуриддинов
13апрель 2017 йил
#ҳаж
64-CАВОЛ:
Ассалому алайкум. Мен пиёда ҳаж қилмоқчиман, шу масалага динимизда нима дейилади?
ЖАВОБ:
Ва алайкум ассалом. Пиёда ҳаж қилиш тўғрисида мазҳаббошимиз Имом Абу Ҳанифа раҳимаҳуллоҳ макруҳ, деганлар. Чунки пиёда ҳаж қилишда сафар машаққати одамнинг хулқига салбий таъсир кўрсатиб, киши феълини тажанг қилиб қўяди. “Мажмаъул анҳур” китобида: “Уловда ҳаж қилиш пиёда ҳаж қилишдан афзалдир ва фатво ҳам шунгадир”, дейилади.
Ҳозирги кунда ватандошларимизнинг хавфсизлиги ва қулайлигини ҳисобга олиб, фақат уюшган ҳолда ва ҳаво йули орқали ҳаж сафари қилинади. Ҳар бир ҳожининг хавфсизлиги, соғлиги ва ибодатларни тўлиқ бажариши махсус ишчи гуруҳ диққат-эътиборида бўлади.
Демак, якка тартибда пиёда ва автомобилларда ҳаж сафари қилиш мақсадга мувофиқ эмас. Чунки пиёда сафар қилинганда бир нечта хорижий давлатлар чегаралари кесиб ўтилади ва йўлнинг хавфсизлигига ҳеч ким кафолат бера олмайди.
Ҳукуматимиз томонидан барча қулайликлар яратилиб турганда бир пайтда, жонимизни хавфга қўйиб, пиёда ҳаж қиламан, дейиш маъқул эмас. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
фатво ҳайъати. @diniysavollar