Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
05 Июл, 2025   |   10 Муҳаррам, 1447

Тошкент шаҳри
Бомдод
03:12
Қуёш
04:56
Пешин
12:33
Аср
17:42
Шом
20:03
Хуфтон
21:39
Bismillah
05 Июл, 2025, 10 Муҳаррам, 1447

Ҳавла бинти Саълаба

17.02.2017   635   4 min.
Ҳавла бинти Саълаба

Улуғ саҳобийя  Ҳавла бинти Саълаба (разияллоҳу анҳу) Ислом тарихида ном қолдирган машхур аёллардан. У Пайғамбар (салоллоҳу алайҳи васаллам)га биринчилар қатори иймон келтириб, машҳур саҳоба Авс ибн Сомитга турмушга чиққан эди.

Солиҳа аёл Ҳавла эрига вафодорлиги, бола тарбиясида сабри, матонати билан машҳур қозонган эди. Ҳавла зукко ва доно аёл бўлиб, оиласи, фарзандларидан меҳрини аямас эди, уларга чавандозликни, камондан ўқ отишни ўргатар эди.

Тарихчилар  Ҳавла билан боғлиқ машхур воқеани манбаларда бундай зикр қилади. Жоҳилият даврида Авс ибн Сомит   хотинига: “сен менга онам каби сан”  деб қўйди ва бу айтган гапидан пушаймон бўлди. Ҳавла бу гапни Пайғамбар (салоллоҳу алайҳи васаллам)га айтганда “эй Ҳавла энди сен эрингга харом бўлдинг” дедилар. Ҳавла эрини оқлаб “Эй Аллоҳнинг расули, эрим кексайиб, ақли заифлашиб қолган, болаларим эса ёш, энди мен нима қиламан?”  деб эридан айрилгиси келмаётганини билдирди. Пайғамбармиз яна аввалги жавобни қайтардилар. Шунда Ҳавла бинти Саълаба йиғлаб Аллоҳ таолога бундай дуо қилди:  “Аллоҳим сенга арз қиламан, мени бу мушкулотдан ўзинг қутқар. Роббим бу ишимизни ечимини Пайғамбаринг тилига ўзинг тушургин” деди.

Оиша онамиз (разияллоҳу анҳу) ривоят қиладилар: мен ҳам, бошқалар ҳам Ҳавланинг ҳолига ачиниб йиғладик. Шу пайт унинг илтижолари, оҳу фарёди Аллоҳ таолога етгани маълум бўлди. Аллоҳ таоло ўз ҳабибига ваҳий тушуриб, аёлни севинтирди. Пайғамбар (салоллоҳу алайҳи васаллам) табассум қилиб, тушган оятни тиловат қилдилар:

قَدْ سَمِعَ اللَّهُ قَوْلَ الَّتِي تُجَادِلُكَ فِي زَوْجِهَا وَتَشْتَكِي إِلَى اللَّهِ وَاللَّهُ يَسْمَعُ تَحَاوُرَكُمَا إِنَّ اللَّهَ سَمِيعٌ بَصِيرٌ (1) الَّذِينَ يُظَاهِرُونَ مِنْكُمْ مِنْ نِسَائِهِمْ مَا هُنَّ أُمَّهَاتِهِمْ إِنْ أُمَّهَاتُهُمْ إِلَّا اللَّائِي وَلَدْنَهُمْ وَإِنَّهُمْ لَيَقُولُونَ مُنْكَرًا مِنَ الْقَوْلِ وَزُورًا وَإِنَّ اللَّهَ لَعَفُوٌّ غَفُورٌ (2)

Эй Муҳаммад Аллоҳ ўз жуфти ҳақида сиз билан баҳслашаётган ва Аллоҳга арз қилаётган аёлнинг сўзини эшитди. Аллоҳ икковингизнинг сўзлашувунгизни эшитур. Албатта Аллоҳ эшитувчи ва кўрувчидир. Ораларингиздаги ўз хотинларини  “зиҳор”  қиладиган кишиларга улар (хотинларни алсо) оналари эмасдирлар. Уларнинг  (чин)  оналалари  (уларни)  туққан аёллардир. Улар, ҳақиқатан, номақбул ва ёлғон сўз айтурлар. (Лекин)  Аллоҳ афв этувчи ва кечирувчидир”.

Ҳавла бинти Саълаба эрига бу хабарни айтганда Авс ниҳоятда севиниб кетди.

Ҳавла эрининг вафотидан сўнг турмуш қурмади. У эрига кўп ачинар, доим унинг ҳаққига дуо қилар эди. Эрига Аллоҳдан мағфират тиларди. Пайғамбар (салоллоҳу алайҳи васаллам) қачон Ҳавлани кўрсалар: “Ассалому алейкум, эй дуосини Аллоҳ ижобат этган аёл, эй сўзини Аллоҳ тинглаган аёл”  деб саломлашар эдилар.

Бир куни Умар ибн Ҳаттоб (разияллоҳу анҳу) масжиддан қайтаётганда бир аёл йўлини тўсиб чиқиб, насиҳат қила бошлади: “Эй Умар сен бир вақтлар “Умарча” дейишарди,  кейин “Умар” деб аталадиган бўлдининг. Бугун эса “Мўминлар амири” дейишмоқда. Эй Умар, маъсулят бобида Аллоҳ таолодан қўрқ, ким қиёмат кунидан қўрқса, ким ўлимдан қўрқса, ўткинчи нарсалар ҳам уни қўрқувга соладиган бўлади”.

Ҳамроҳлари Ҳазрати Умарга: “Шу кампирнинг гапини қулоқ солиб ўтирибсизми?” дейишди. Шунда Ҳазрати Умар: “Бу аёлнинг кимлигинни билмайсизми? У Авс ибн Сомитнинг хотини Ҳавла бинти Саълаба бўлади. Бу аёлнинг сўзини Аллоҳ таоло эшитган-у, Умар эшитмасинми?” дедилар.

Зиҳор муоммоси ҳал этилишида сабабчи бўлган тақводор, эрига вафодор бўлган бу аёл саҳобийялар ичида кўркам ва ифорли гул мисли яшаб ўтди. Аллоҳ таоло ундан рози бўлсин.

Давоми бор...

Манбалар асосида

Тошкент Ислом Институти 4-курс талабаси

Тожиддинов Абдуссомад Абдулбосит ўғли тайёрлади

 

Сийрат ва ислом тарихи
Бошқа мақолалар
Мақолалар

“Профилингиз” сизни уялтириб қўймасин!

04.07.2025   1628   1 min.
“Профилингиз” сизни уялтириб қўймасин!

- Аввало, ижтимоий тармоқларга киришдан мақсадингиз шунчаки вақт ўтказиш, эрмак эмас, балки бошқаларга манфаат улашиш, улардан манфаат олиш, илмни ошириш, яхшиликка чорлаб, ёмонликдан қайтариш;

- Фаҳш, ҳаром, бошқаларга тегишли расм ва видеоларини тарқатиш тийилиш;

- Динни, уламоларни, шахсларни, халқларни камситадиган, обрў тўкишга қаратилган мақола, расм ва видеоларни пост қилиб қўйманг;

- Фойдасиз тортишувларга киришманг;

- Миш-миш айтувчи, тарқатувчи бўлманг! Маълумотларни тарқатишдан олдин текшириб, аниқлаштиринг;

- Постларингиз билан одамларга илм-маърифат, яхшилик улашишга интилинг ва бу ишларнинг барчасини Аллоҳ таолонинг розилиги учун қилинг;

- Ёзаётган, юбораётган, улашаётган ҳар бир сўзингиз охиратда сизнинг зарарингизга эмас, фойдангизга гувоҳлик берадиган сўз бўлишига диққат қилинг;

- Ижтимоий тармоқлардан меъёрида фойдаланинг! Ибодатни адо этиш, оиланинг нафақаси, силаи раҳм, қўшнига яхшилик қилиш каби зиммангиздаги масъулиятларингизни унутиб қўйманг;

- Постларга “ёқди” тугмасидан босишдан олдин бу иш иймонингизга футур етказадими ёки йўқми, аниқлаб олинг! Гуноҳ бўлган постларга “ёқди” тугмасини босиш иймонга салбий таъсир этади;

- Ижтимоий тармоқлардаги саҳифаларингизни охиратда Аллоҳ таолонинг ҳузурида, Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламнинг олдиларида хижолат бўлиб қолмайдиган тарзда юритинг!

Норин тумани “Абу Исо ат-Термизий” жоме масжиди

имом-хатиби Махмудов Ёсинхон.

Манба: @SOFTALIMOTLAR

МАҚОЛА