لَقَدْ رَأَيْتُ الْمَلَائِكَةَ تُغَسِّلُه ُ(الحديث)
Фаришталар унинг жасадини
юваётганларини кўрдим(Ҳадис)
Тарихда «Ғасилул малаика» яъни фаришталар ювинтирган инсон номли буюк саҳобий ўтганлар. Келинг ҳозир мана шу буюк инсон билан яқиндан танишиб оламиз.
Бу зотнинг тўлиқ исмлари Ҳанзала ибн Абу Омир ибн Сойфий Ал-ансорий бўлиб Авс қабиласидан эдилар.
Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам Мадинага ҳижрат қилиб келганларида ўз қавмлари билан бирга Исломга кирганлар.
Мунофиқлар бошлиғи Абдуллоҳ ибн Убай ибн Салулнинг қизи Жамилага уйланганлар. Аёллари ҳам ўзларига ўхшаб Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламга иймонида содиқ инсонлардан эди. Ҳанзала розияллоҳу анҳу ёш бўлишларига қарамай жуда тақводор ва довюрак инсон эдилар.
Оталари эса Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламга иймон келтирмай бу дунёдан ўтган.
Келинг Ҳанзала розияллоҳу анҳунинг отаси Абу Омир билан Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламнинг учрашувларига назар ташлайлик.
Оталари ҳали ислом дини келмасидан олдин аҳли китобнинг уламоларидан илм олиб, «Ҳали охирзамон пайғамбари чиқади. Унинг мана бундай, мана бундай сифатлари бор», деб юрарди. Жоҳилият даврида уни Абу Омир Роҳиб, деб аташган. Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам Мадинага ҳижрат қилганларида У Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга: «Эй Муҳаммад! Сен олиб келган нарса нима?», деди. Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Иброҳим алайҳиссаломнинг соф дини», дедилар. Абу Омир: «Мен ҳам шу диндаман», деди. У зот соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Сен бу динда эмассан», дедилар. Абу Омир: «Нима, сен бу соф динга унда бўлмаган нарсани киритдингми?», деди. Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Йўқ. Мен бу динни соф ва пок ҳолатда олиб келдим», дедилар. Шунда Абу Омир: «Аллоҳ ёлғон гапирган одамни ёлғиз ва ташланган ҳолда чўктириб ўлдирсин», деб дуо қилди. Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Омин!», дедилар. Абу Омир: «Қайси қавм сенга қарши урушса, ўшаларга қўшилиб сен билан урушаман», деб кетди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам уни «Абу Омир Фосиқ», деб атадилар. Ўша кундан бошлаб уни Абу Омир Роҳиб, деб эмас, Абу Омир Фосиқ, деб аташадиган бўлишди.
Шундан кейин Абу Омир Макка мушрикларига бориб қўшилди ва мусулмонларга қарши Уҳуд жангида иштирок этди.
Макка фатҳ қилинганда, Румга қочиб Ҳирақилнинг олдига борди ва кўп ўтмай бегона юртда чўкиб ўлди.
Отасининг Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламга иймон келтирмасдан Исломга душман бўлганидан Ҳанзала розияллоҳу анҳу изтироб чекардилар. Худди шу изтироб у кишининг қайноғалари Абдуллоҳда ҳам бор эди. Чунки унинг отаси Абдуллоҳ ибн Убай ибн Салул ҳам Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламга юзаки иймон келтирган мунофиқ эди.
Ҳанзала розияллоҳу анҳу Уҳуд ғазотида динни ҳимоя қилиб жон таслим қилдилар. Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам бир ажиб ҳолатни гувоҳи бўлдилар ва саҳобаларига: «Бориб Ҳанзаланинг аёлидан сўрангларчи, Ҳанзала Уҳудга чиқишидан олдин қай ҳолатда эди», дедилар. Ҳанзаланинг аёли Жамила сўраб келган саҳобаларга: «Жарчи Уҳудга чақирганда, у киши жунуб ҳолатда эдилар. Кеч қолмай, деб ғусл қилмасдан чиқиб кетган эдилар», деди. Бу хабар Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламга етиб келганда, У зот соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ҳа шу учун экан. Мен Ҳанзалани кумуш идишда ёмғир суви билан юваётган фаришталарни кўрдим», дедилар.
Аллоҳ бу буюк саҳобадан рози бўлсин!
Васила
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.
Ҳикоя қилишларича, Абу Язид Бастомий илм талаб қилиш учун Боғдодга бормоқчи бўлдилар. Оналари у кишига қирқ динор бердилар. У пуллар у зотга оталаридан мерос қолган эди. Оналари ўғилларига: «Қўлингни қўлим устига қўй ва менга ростгўйликни лозим тутиб, ҳеч қачон ёлғон гапирмасликка сўз бер!» дедилар. У киши оналарига мазкур ишлар юзасидан сўз берди. Боғдодга борадиган карвон билан бирга йўлга чиқдилар.
Йўлда боришар экан, тўсатдан рўпараларидан йўлтўсар қароқчилар чиқиб, карвондаги ҳамма нарсани талай бошлади. Бастомийнинг устилардаги жулдур кийимни кўриб, у кишидан: «Сенда ҳам бирор нарса борми?» деб сўрашди. У зот: «Ҳа, менда қирқ динор бор» деб жавоб бердилар. Қароқчилар у кишининг гапларини эшитиб, масхара қилдилар, аҳмоқ деб ўйлаб, у зотни тарк этдилар.
Кейин улар ғорга, яъни ўзларининг қароргоҳларига қайтдилар. У ерда уларнинг катталари бор бўлиб, карвондан талаб олинган нарсаларни кутиб ўтирган эди. Уларни кўргач: «Карвондаги ҳамма нарсани олдингларми?» деб сўради. Улар: «Ҳа, олдик. Аммо бир йигит бундан мустасно. Биз ундан нимаси борлигини сўрадик. У: «Менда қирқ динор бор» деди. Биз унинг қилган ишига эътибор бермай, уни тарк этдик. Чунки, биз уни ақли заиф деб ўйладик» деб жавоб беришди.
Шунда бошлиқлари: «Уни дарҳол ҳузуримга олиб келинглар!» деб буюрди.
Бастомий ўғрилар бошлиғининг олдига келгач, бошлиқ у зотдан: «Сенда бирор нарса борми?» деб сўради. У киши: «Ҳа, ёнимда қирқ динор бор» деб жавоб бердилар. Ўғрилар бошлиғи ҳайрон бўлиб: «Қаерда у?» деди. Бастомий ёнларидан пулларни чиқариб, ўғрилар бошлиғига бердилар. Буни кўрган бошлиқ: «Сен мажнунмисан, эй йигит? Нега пулларинг борлигини айтиб, уларни ўз ихтиёринг билан беряпсан?» деб сўради.
Шунда у зот: «Мен ўз шаҳримдан чиқмоқчи бўлганимда, ҳеч қачон ёлғон гапирмасликка онамга сўз берганман, аҳдлашганман. Шунинг учун онамга берган аҳдимни бузмайман» деб жавоб бердилар. Бу гапларни эшитган ўғрилар бошлиғи: «Лаа ҳавла ва лаа қуввата илла биллаҳ». Сен онангга берган аҳдингга хиёнат қилишдан қўрқяпсан-у, биз эса, Аллоҳга берган аҳдимизга хиёнат қилишдан қўрқмаймизми?» деди.
Кейин қароқчилар бошлиғи карвондан олинган барча мол-мулкларни қайтариб беришга амр қилди ва: «Эй йигит, мен сенинг олдингда, сен сабабли тавба қиламан» деди. Бу гапни эшитган барча ўғрилар: «Сиз бизни йўлтўсарликда бошлиғимиз эдингиз. Бугун эса, тавбада бизнинг бошлиғимиз, каттамизсиз. Биз ҳам барчамиз Аллоҳга тавба қилдик» дедилар. Ҳаммалари қилган хатолари учун тавба қилдилар, тавбалари гўзал бўлди.