Жорий йилнинг 15-16 октябрь кунлари Пойтахтимиз ва Хивада ўтказиладиган “Ислом – тинчлик ва эзгулик дини” мавзуидаги халқаро анжуманда БМТнинг Инсон ҳуқуқлари бўйича вакиллари, АЙСЕСКО, ИРСИКА каби халқаро исломий ташкилотлар раҳбарлари, Саудия Арабистони, Миср, Россия, Туркия, Озарбайжон ва Марказий Осиё давлатлари муфтийлари, Покистон, Ҳиндистон, АҚШ ва Европа давлатларининг номдор уламолари ҳамда тадқиқотчилари иштирок этадилар.
Шунингдек, мазкур анжуманда бугунги мураккаб даврда минтақада тинчлик ва барқарорликни мустаҳкамлаш бўйича маърузалар ўқилади, тажриба алмашилади ва ҳамкорлик масалалари муҳокама қилинади. Юртимиз яна бир катта анжуманга мезбонлик қилиб, бутун дунёни яна бир бор тинчлик-хотиржамлик, эзгу амаллар ҳамроҳлигида яшашга даъват этади.
Тинчлик сўзи эшитган ҳар бир инсон кўнглига ором бағишлайди. Лекин ҳозир ер юзидаги қанчадан-қанча инсонлар тинчликка зор яшамоқда. Турли минтақаларида содир бўлаётган урушларда минглаб бегуноҳ инсонлар қони тўкилмоқдаки, бундай ачинарли ҳолатлар тинч-осойишта юртда яшаётган ҳар бир кишини шукрга, огоҳликка, сергакликка, тинчликни қадрлашга ундамоқда.
Пайғамбаримиз Муҳаммад алайҳиссалом муборак ҳадисларида: «Икки неъмат борки, бу икки неъматдан кўп инсонлар ғафлатдадирлар: тани-сиҳатлик ва тинчлик-хотиржамликдир».
Ҳаётдаги барча ютуқлар ва гўзал неъматлар тинчлик туфайли қўлга киритилади. Аммо кўпчилик буни эсламайди, парво ҳам қилмайди. Ўтмишда иккинчи жаҳон уруши қатнашчилари ёки ўша вақтда фронт ортининг оғир кунларини бошдан кечирган кексаларимиз ўша вақтларни ёдга олсалар “урушнинг номи ўчсин”, дейдилар.
Ҳа, урушнинг номи ўчсин. Уруш ёшу қари, эркагу аёл ёхуд катта-кичик демайди. Бугун сайёрамизнинг уруш ўчоғига айланган жойларида юз бераётган қўпорувчиликлар, қонли тўқнашувлар, тобора кучайиб бораётган низо ва зиддиятлар, бегуноҳ инсонларнинг қурбон бўлаётгани барчани ташвишга солмасдан қўймайди.
Динимизнинг эзгу шиори мужассам бўлган “Ислом – тинчлик ва эзгулик дини” мавзуидаги халқаро анжуман халқимиз, мўмин-мусулмонлар, бутун инсоният учун манфаатли бўлади, деб умид қиламиз.
Муҳаммаднаби ОРИПОВ,
Риштон тумани бош имом-хатиби
Инсон зиммасида бир нечта омонатлар борки, буларни қадрлаш зарур ҳисобланади. Ўз жонига ўзи қасд қилиш эса ана шу омонатга хиёнат қилишдир. Бинобарин, Қурони карим Нисо сураси 29-оятида Ҳақ таоло хитоб қилган: "Бир-бирларингизни ўлдирмангиз".
Жундаб ибн Абдуллоҳ розияллоҳу анҳу ривоят қиладилар: "Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам айтдилар: "Сизлардан илгари ўтганлардан бир киши жароҳатланди. Бесабрлик қилиб пичоқ олди-да, қўлни кесиб ташлади ва кўп ўтмай, қон йўқотиб вафот этди. Аллоҳ: "Бандам жонига қасд этди, унга жаннатни ҳаром қилдим", деди" (Муттафақун алайҳ).
Яна бир ҳадисда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам айтдилар: "Кимки тоғдан ўзини ташлаб, жонига қасд қилса, у жаҳаннам оловида абадулабад ўзини пастга ташлайди. Кимки заҳар ичиб жонига қасд қилса, у қўлида заҳарини тутиб, жаҳаннам оловида абадулабад ўзини заҳарлайди. Кимки ўзини темир билан ўлдирса, у қўлида темирини тутиб, жаҳаннам оловида абадулабад у билан ўзини уради" (Имом Бухорий, Муслим ва бошқалар ривояти).
Мўътабар фатво китобларимиздан “Фатавои Сирожия”да: “Қачон кема ёна бошласа, ундагиларнинг агар ўзларини денгизга ташлашса, сузиш билан халос бўлиб кетишга гумонлари ғолиб бўлса, шундай қилишлари вожиб бўлади. Агар ўзларини денгизга ташласалар ҳам ғарқ бўлишлари ёки ташлашмаса, куйиб кетишлари эҳтимоли бўлса, у ҳолда кемада қолиш ва денгизга ўзларини отиш орасида ихтиёрлидирлар. Кимки ўзини ўлдирса, унинг гуноҳи бошқа бировни қатл қилгандан кўра қаттиқроқдир!”
Юқорида келтирилган манбалардан кўриниб турибдики динимиз инсон ўз жонига қасд қилишга эмас, балки бу омонатни асрашга қадрлашга чақиради. Лекин, жамиятда баъзи инсонлар борки, ўз жонига қасд қилишга, худкушликка рағбат қиладилар. Аслини олганда ўзини-ўзи ўлдириш Аллоҳ берган неъматни мутлақо менсимасликдир. Шу билан бирга бундай ҳолат ўша жамиятга ҳам мусибат ҳисобланади.
Ўзини-ўзи ўлдиришнинг гуноҳи бировни ўлдиришдан кўра оғирроқ ва каттароқ ҳисобланади. Энди, салгина ҳаёт ташвиши деб, озгина ғам ва алам деб ўзини ўлдираётганларнинг гуноҳи бировни ўлдиришдан кўра оғирроқ эканлигини билдик. Бироқ, бундан ҳам энг ачинарлиси, бировларнинг ёлғон-яшиқ гапларига учиб, “фатво”ларига алданиб, бегуноҳ мўмин-мусулмонларни ўлдиришга қасд қилиб ўзини ўлдиришнинг гуноҳи бундан неча баробар оғирроқ ҳисобланади. Бу шаҳидлик эмас, бу қаҳрамонлик ҳам эмас, балки худкушликдир.
Уйчи тумани "Девона бобо" жоме масжиди имом-хатиби
Абдуфаттоҳ Мусаханов
Манба: @Softalimotlar