Шу йилнинг 3 октябрь куни Остона шаҳрида “Хoжа Aҳмад Яссавий ва унинг маънавий мероси” номли Туркий давлатлар олимларининг халқаро илмий-амалий анжумани бўлиб ўтди. Унда туркий давлатлар муфтийлари, дин ва давлат арбоблари таниқли уламолар, мутасаввиф олимлар ва диний соҳа ходимлари қатнашди.
Анжуман аввалида Қозоғистон Республикаси парламенти юқори палатаси - Сенат раиси Маулен Ашимбаев ушбу мамлакат Президенти Қасим-Жомарт Тоқаев жанобларининг иштирокчиларга табригини етказди.
Нуфузли анжуманда Шайх Нуриддин Холиқназар ҳазратлари сўзга чиқиб, Хожа Аҳмад Яссавий туркий халқларнинг маънавий камолотига, ахлоқий покланиши ва руҳий олами бойиши йўлида буюк хизматлар қилгани, унинг маънавий мероси бугунги кунда ҳам таълим-тарбия ишида кенг фойдаланилаётгани, Аҳмад Яссавий Бухорои шарифда таълим олгани, Хожа Абдулхолиқ Ғиждувоний кабилар билан ҳамсуҳбат бўлиб, Юсуф Ҳамадонийнинг шогирди саналишининг илмий асосларини келтирдилар.
Шунингдек, Муфтий ҳазратлари соҳибқирон Амир Темур Хoжа Аҳмад Яссавий мақбарасини Туркистон шаҳрида қурдиргани туркий халқлар қадимдан бунёдкорлик ишларида ўзаро иттифоқ бўлганига далолат қилиши, бугунги замонимизда ҳам бир эзгу мақсад йўлида бирлашиш ана шундай асрларга татигулик хайрли ишларга сабаб бўлишини таъкидладилар.
Анжуманда сўзга чиққан олимлар Хожа Аҳмад Яссавий нафақат Турк дунёсида, балки бутун Ислом оламида шуҳрат қозонгани, унинг таълимоти асрлар бўйи давом этиб келаётгани, у зот асос солган Яссавийлик таълимоти ҳамда асарлари узоқ йиллардан буён олимлар, тадқиқотчиларнинг диққатини ўзига жалб қилиб келаётганини қайд этишди. Шу билан бирга, Хожа Аҳмад Яссавийга мансуб “Девони ҳикмат” асари мазмун-моҳияти ҳақида сўз юритилди.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси масъул ходими Абдулҳаким Орипов "Аҳмад Яссавий таълимотининг Қуръон ва суннатга мослиги" мавзусидаги маърузаси билан иштирок этди.
Халқаро илмий-амалий анжуман якунида иштирокчиларнинг мурожаати эълон қилинди. Унда Хожа Аҳмад Яссавий эзгу таълимотларини кенг ёйиш, комил инсон бўлиш учун зарур сифатларни ёшлар тарбиясида қўллаш, аллома меросини чуқур ўрганиш ва тасаввуф ривожига қўшган ҳиссасини тарғиб этиш каби ишларни янада оммалаштириш лозимлиги баён этилди.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати
Пайғамбаримиз солаллоҳу алайҳи васалламнинг вафотларидан кейин шариатга боғлиқ барча масалалар саҳобалардан сўралди. Ёш саҳобалар ўзларидан катталардан, янги мусулмонлар аввал мусулмон бўлган саҳобалардан ўзлари тушунмаган турли масалалар ечимини сўрардилар.
Имом ибн Aҳмад Шаъроний ўзларининг “Aл-Мийзан аш-Шаърония” асарида мазҳаблар ҳақида қуйидаги фикрларни зикр қилган. “Aслида саҳоба ва тобеъинлар даврида мазҳабларнинг сони ўн саккизта бўлган. Уларнинг барчаси ўз вақтида амалда бўлган. Лекин вақт ўтиши билан улар орасида тўрт йирик: ҳанафий, моликий, шофеъий ва ҳанбалий мазҳаблари ажралиб чиқди. Мазкур тўрт мазҳабнинг сақланиб қолишининг асосий омили бу мазҳабларнинг таълимотлари бошқа мазҳаблардан кучлироқ бўлгани учун эмас, балки тўрт мазҳаб бошқа ўн тўрт мазҳаб таълимотини ҳам қамраб олганидир”.
Демак, кўплаб мазҳаблар орасидан фақат тўрттасининг сақланиб қолгани асрлар давомида инсонларни турли зиддиятлар ва ихтилофлардан ҳимоя этишда асос бўлган.
Саматов Жалолиддин,
Давлатабод тумани "Юсуфхон ўғли Қосимхон"
жоме масжиди имом ноиби